Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Đây là thông tin được Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh báo cáo tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì chiều ngày 6/3 tại Hà Nội.
Trong đó có: 103 dự án dự án hoàn thành với quy mô 66.755 căn; 137 dự án dự án đã khởi công xây dựng với quy mô 114.618 căn; 415 dự án dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 412.055 căn.
Chỉ tính riêng trong năm 2024, cả nước có 28 dự án với quy mô 20.284 căn đã hoàn thành (tăng khoảng 46% so với năm 2023, tương đương khoảng 6.420 căn); 23 dự án với quy mô 25.399 căn đã được cấp phép, khởi công xây dựng (tăng khoảng 13% so với năm 2023, tương đương khoảng 3.000 căn).
Số lượng dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư là 113 dự án, tương đương 142.450 căn, tăng khoảng 101% so với năm 2023.
Như vậy, với số lượng căn hộ đã được khởi công và hoàn thành đến nay đã đạt khoảng 42,38% mục tiêu của Đề án đến năm 2025.
Một dự án nhà ở xã hội tại quận Hoàng Mai - Hà Nội
Trong đó, một số địa phương đã tích cực triển khai khởi công, hoàn thành các dự án nhà ở xã hội, đạt tỷ lệ cao so với chỉ tiêu của Đề án đến năm 2025. Cụ thể như thành phố Hải Phòng đã khởi công 15.054 căn; hoàn thành 5.242 căn; đạt tỷ lệ 132%, Đà Nẵng đã khởi công 3.358 căn; hoàn thành 3.445 căn; đạt tỷ lệ 106%, Cần Thơ đã khởi công 1.769 căn; hoàn thành 2.252 căn; đạt tỷ lệ 98%, Hà Nam đã khởi công 3.316 căn; hoàn thành 964 căn; đạt tỷ lệ 111%, Thanh Hoá đã khởi công 8.748 căn; hoàn thành 2.197 căn; đạt tỷ lệ 174%, Khánh Hoà đã khởi công 3.565 căn; hoàn thành 3.364 căn; đạt tỷ lệ 204%, Bình Định đã khởi công 4.919 căn; hoàn thành 4.427 căn; đạt tỷ lệ 146%, Đồng Nai đã khởi công 9.047 căn; hoàn thành 1.660 căn; đạt tỷ lệ 143%.
Tuy nhiên, còn một số địa phương việc khởi công và hoàn thành dự án nhà ở xã hội đạt tỷ lệ thấp so với chỉ tiêu được giao tại Đề án đến năm 2025: như tỉnh Nam Định chưa có dự án được chấp thuận chủ trương, khởi công và hoàn thành, Thái Nguyên đã khởi công 1.084 căn; chưa có nhà ở xã hội hoàn thành; đạt tỷ lệ 12%, Ninh Bình chưa có dự án khởi công và hoàn thành, Hải Dương đã khởi công 336 căn; hoàn thành 619 căn; đạt tỷ lệ 16%, Vĩnh Phúc đã khởi công 336 căn; hoàn thành 619 căn; đạt tỷ lệ 16%), Bình Phước đã khởi công 600 căn; hoàn thành 350 căn; đạt tỷ lệ 9%, Long An (có 460 căn đã hoàn thành; chưa có dự án được khởi công; đạt tỷ lệ 2%.
Ngoài ra, một số địa phương chưa có dự án nhà ở xã hội được chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp phép khởi công và hoàn thành: Nam Định, Quảng Ngãi, Bạc Liêu...
Bộ Xây dựng thẳng thắn chỉ rõ, dù đạt một số kết quả quan trọng nhưng việc phát triển nhà ở xã hội vẫn còn một số tồn tại, hạn chế và nguyên nhân.
Cụ thể, hầu hết các địa phương chưa quan tâm, chưa đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm và 5 năm của địa phương; một số địa phương chỉ đề ra nhiệm vụ, giải pháp về phát triển nhà ở xã hội (không có chỉ tiêu cụ thể).
Nhiều địa phương chưa lập kế hoạch triển khai Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội, chưa quyết tâm, chủ động trong việc phát triển nhà ở xã hội, cũng như thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Đề án.
Việc quy hoạch bố trí quỹ đất làm nhà ở xã hội tại một số địa phương còn xa trung tâm, không thuận tiện giao thông, không đảm bảo về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Công tác giải phóng mặt bằng chậm dẫn đến chưa bàn giao được mặt bằng cho chủ đầu tư, làm ảnh hưởng tiến độ dự án.
Theo Bộ Xây dựng, sau khi Luật Nhà ở năm 2023 có hiệu lực thi hành, một số chủ đầu tư đề xuất được chuyển đổi hình thức dành quỹ đất nhà ở xã hội trong các dự án nhà ở thương mại sang hình thức nộp bằng tiền, dẫn đến giảm quỹ đất phát triển nhà ở xã hội.
Cùng với đó, việc thực hiện quy trình, thủ tục hành chính đối với dự án nhà ở xã hội (chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư, giao đất, thẩm định, cấp phép...) vẫn còn phức tạp, thiếu sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa các cơ quan liên quan, dẫn đến việc giải quyết thủ tục hành chính còn chậm, làm kéo dài thời gian thực hiện dự án.
Nhiều địa phương chưa ban hành các cơ chế, chính sách hỗ trợ thực hiện, chưa bố trí ngân sách địa phương để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đầu tư hạ tầng kỹ thuật nhằm thu hút doanh nghiệp đầu tư, phát triển nhà ở xã hội.
Một số dự án nhà ở xã hội đã khởi công nhưng chưa triển khai thi công hoặc triển khai thi công chậm tiến độ; tỷ lệ giải ngân vốn tín dụng của Chương trình 120.000 tỷ còn thấp.
Toàn Thắng – Phan Trang