Tại hội nghị, đại diện Tổng cục Thủy sản đã báo cáo việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp khắc phục các tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của EC tại đợt thanh tra lần thứ 3 và chuẩn bị làm việc với Đoàn thanh tra của EC lần thứ 4.
Theo Tổng cục Thủy sản, hiện nay, đội tàu của nước ta có 86.820 chiếc, trong đó tàu 15 m trở lên là 29.000 chiếc. Năm 2022, thủy sản đóng góp 27% tổng sản phẩm của ngành nông nghiệp. Đến nay công tác lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá trong cả nước đạt 97,5%.
Dù đã có những chuyển biến nhất định, song việc ngăn chặn vi phạm IUU vẫn chưa triệt để. Từ đầu năm 2023 đến nay, vẫn còn 16 tàu cá vi phạm bị bắt giữ. Bên cạnh đó, một số trung tâm đăng kiểm đã đăng kiểm tàu cá nhưng không nhập lên hệ thống đăng kiểm của Việt Nam.
Nguyên nhân khách quan là do nguồn lợi thủy sản suy giảm, giá nguyên, nhiên liệu tăng cao và đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu. Song, quan trọng là do nhận thức về khai thác IUU còn hạn chế, hành động chống khai thác IUU chưa thống nhất, đồng bộ, thiếu nguồn lực để thực thi pháp luật, cơ sở hạ tầng phục vụ quản lý yếu kém, bộ máy quản lý nhà nước của ngành thủy sản chưa phù hợp.
Để chuẩn bị cho đợt làm việc với Đoàn thanh tra EC lần thứ 4, từ đây cho tới ngày 5/5, Tổng cục Thủy sản đề nghị toàn ngành ưu tiên thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm: Hoàn thiện cơ chế pháp lý và bộ công cụ để quản lý; đối với công tác quản lý đội tàu, hoàn thành 100% dữ liệu đăng ký, cấp phép, đăng kiểm, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình; thực hiện truy xuất nguồn gốc sản lượng trong nước bằng việc giám sát 100% sản lượng sản phẩm bốc dỡ qua cảng, đồng thời truy xuất nguồn gốc được các sản phẩm nhập khẩu vào Việt Nam; thực thi pháp luật nghiêm khắc, xử lý nghiêm các vi phạm; đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức về IUU; tăng cường hợp tác quốc tế liên quan tới lĩnh vực này.
Tại hội nghị, Đại tá Trần Ngọc Hữu, Phó Tham mưu trưởng Bộ Tư lệnh BĐBP Việt Nam cho biết, lực lượng biên phòng lập chuyên án để điều tra, đấu tranh triệt phá các đường dây đưa đón người trái phép. Đồng thời thông qua kiểm tra kiểm soát, tuần tra, lực lượng biên phòng tuyên truyền cho ngư dân các quy định của pháp luật và IUU.
Trước tình trạng tàu cá vi phạm còn diễn ra, lực lượng biên phòng tập trung triển khai nghiêm túc, quyết liệt, tăng cường công tác quản lý, kiểm soát tàu, 100% tàu cá phải được kiểm tra, kiểm soát, đủ điều kiện mới xuất bến.
Đại tá Đào Bá Việt, Phó Tham mưu trưởng Cảnh sát biển Việt Nam cho biết, hiện nay lực lượng cảnh sát biển phối hợp với các lực lượng kiểm ngư, biên phòng thường xuyên tổ chức tuần tra kiểm soát ở khu vực biển giáp ranh với các nước.
Trong đợt cao điểm 180 ngày ngăn chặn vi phạm IUU, cảnh sát biển tăng lên 11 tàu để tuần tra vùng biển giáp ranh; tuyên truyền chủ tàu, thuyền trưởng của tàu; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng, sở NN&PTNT các địa phương để quản lý chặt chẽ tàu cá; tăng cường kiểm tra và xử phạt vi phạm…
Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Phạm Anh Tuấn khẳng định, tỉnh Bình Định tập trung nguồn lực đảm bảo ngăn chặn, chấm dứt tàu cá, ngư dân địa phương vi phạm khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài; quản lý đội tàu và theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá; tổ chức tốt công tác xác nhận, chứng nhận nguồn gốc nguyên liệu thủy sản khai thác; kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung nguồn nhân lực và các nguồn lực vật chất khác cho các BQL cảng cá, Chi cục Thủy sản, Kiểm ngư, Thanh tra.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho hay, theo kế hoạch, dự kiến Đoàn thanh tra EC sang Việt Nam từ ngày 23/5 tới đây. Do vậy, đề nghị các địa phương tập trung chỉ đạo khẩn trương, quyết liệt các nhóm nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra; chuẩn bị đầy đủ, chi tiết kế hoạch để làm việc với Đoàn thanh tra của EC. Tập trung vào công tác truyền thông, quản lý đội tàu, truy xuất nguồn gốc sản phẩm và xử lý vi phạm.
Quỳnh Ngọc