
Hội nghị triển khai chương trình "STEM Innovation Petrovietnam" - Ảnh: VGP/Nhật Thy
Ngày 3/12, Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) phối hợp với Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị triển khai chương trình "STEM Innovation Petrovietnam" với Sở GD&ĐT 34 tỉnh, thành phố trong cả nước và các trường nhận phòng STEM.
Xuất phát từ ý tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm, Petrovietnam đã có sáng kiến triển khai Chương trình "STEM Innovation Petrovietnam". Chương trình được đích thân Tổng Bí thư, Thủ tướng Chính phủ và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước khởi động tại Lễ kỷ niệm 50 năm thành lập Petrovietnam. Với mục tiêu xây dựng 100 phòng STEM đạt chuẩn quốc tế tại 34 tỉnh, thành phố trên cả nước, đây là dự án giáo dục quy mô lớn nhất từ trước đến nay do một doanh nghiệp khởi xướng. Việc triển khai chương trình diễn ra ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo. Đây cũng là một bước đi chủ động của Petrovietnam trong việc cụ thể hóa định hướng coi giáo dục là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc mà lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã nhiều lần khẳng định.
Tính đến ngày 2/12/2025, 100 phòng đã được khảo sát xây dựng phương án triển khai; 14/100 phòng đã hoàn thiện bàn giao cho nhà trường; 28/100 phòng đang thực hiện thi công lắp đặt; 58/100 phòng đang triển khai bước cuối cùng trong quá trình lựa chọn nhà cung cấp.
Dự kiến từ 5-10/12, 49 phòng tiếp tục được đưa vào thi công; chậm nhất ngày 15/12, 9 phòng cuối cùng được đưa vào thi công.
Toàn bộ các phòng STEM trong chương trình STEM Innovation Petrovietnam sẽ được bàn giao cho các trường chậm nhất ngày 31/12/2025
Trong tháng 12, ngay sau khi các phòng STEM được bàn giao, các nhà cung cấp thiết bị triển khai chuyển giao kỹ thuật trực tiếp nhà trường, đảm bảo các giáo viên/kỹ thuật viên có khả năng vận hành và sử dụng các thiết bị, dụng cụ được cung cấp trong phòng STEM.
Đồng thời, tổ chức tập huấn chuyên sâu cho giáo viên trực tiếp giảng dạy, để có thể lên kế hoạch triển khai CLB STEM trong trường; cung cấp kiến thức cơ bản và nâng cao về giáo dục STEM; xây dựng các chủ đề STEM mẫu để triển khai CLB STEM.
Một điểm nhấn quan trọng của Chương trình là việc xây dựng Hệ sinh thái giáo dục STEM (SIN, SIN+), được triển khai xuyên suốt năm 2026. Mục tiêu là thiết lập nền tảng kết nối trực tuyến giữa các phòng STEM, cho phép các trường chia sẻ tài nguyên và kinh nghiệm. Các buổi workshop, hội thảo chuyên môn sẽ được duy trì với tần suất 2 tuần/lần, tạo cơ hội để giáo viên và học sinh giao lưu cùng các chuyên gia hàng đầu.
Song song đó, từ tháng 5/2026 đến tháng 9/2026, Ngày hội STEM Innovation Petrovietnam sẽ được tổ chức với sự phối hợp của Đài Truyền hình Việt Nam (VTV), Bộ GD&ĐT và Liên minh STEM. Đây được xem là sân chơi quy mô lớn với các hoạt động đa dạng: Cuộc thi robot VEX và thi phối hợp robot với drone; Cuộc thi Dự án Khoa học kỹ thuật giải quyết vấn đề thực tiễn; các hội thảo chuyên đề dành cho giáo viên và học sinh…
Trong giai đoạn cuối năm 2026 (tháng 9-12), Chương trình đặt mục tiêu chuẩn hóa trang thiết bị và nội dung các phòng thực hành STEM theo tiêu chuẩn quốc tế Fablab hoặc Makerspace. Động thái này nhằm giúp học sinh và giáo viên Việt Nam tiếp cận gần hơn với cộng đồng sáng tạo toàn cầu, đồng thời tối ưu hóa hiệu quả sử dụng thiết bị.
Về định hướng dài hạn, từ 2026 trở đi, Petrovietnam tiếp tục tài trợ cho các địa phương (dưới dạng đối ứng) các phòng STEM tiêu chuẩn dành cho các trường phổ thông để giúp hình thành các phòng STEM trong các trường với số lượng tăng dần hàng năm.
TS. Thái Văn Tài, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông, Bộ GD&ĐT nhấn mạnh giáo dục STEM là nhiệm vụ bắt buộc trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 nhằm phát triển 5 phẩm chất và 10 năng lực cốt lõi cho học sinh. Việc triển khai cần tích hợp liên môn, tôn trọng sự sáng tạo và đặc điểm tư duy của trẻ. TS Thái Văn Tài kiến nghị 100 phòng học STEM được trang bị nên hoạt động như "hạt nhân" của cả cụm chuyên môn/vùng, phục vụ nhiều trường thay vì chỉ một trường, tránh lãng phí; Petrovietnam phối hợp với Bộ GD&ĐT xây dựng module tập huấn mở rộng cho giáo viên toàn vùng. Đồng thời, đề nghị Đài Truyền hình Việt Nam xây dựng kịch bản truyền thông, tạo sân chơi lan tỏa mô hình STEM trên sóng truyền hình.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Trần Quang Dũng, Phó Bí thư thường trực Đảng ủy Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Việt Nam, nhấn mạnh: "Chúng tôi kỳ vọng 100 phòng học này sẽ trở thành những 'hạt nhân' nòng cốt. Với vai trò đó, các phòng học phải tạo ra lực hút để tập hợp các sáng kiến, đồng thời lan tỏa tinh thần STEM. Phạm vi ảnh hưởng trước hết là đối với cộng đồng sư phạm, thầy và trò tại trường thụ hưởng, sau đó mở rộng ra toàn ngành giáo dục. Đây chính là mục tiêu và định hướng mà chúng tôi mong muốn được chia sẻ".
Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Petrovietnam đề nghị các đơn vị trực thuộc chịu trách nhiệm giám sát chặt chẽ theo kế hoạch; đưa các mô phỏng ứng dụng KHCN đặc trưng của ngành Dầu khí vào phòng STEM để học sinh tiếp cận; các nhà thầu phải đảm bảo kỹ - mỹ thuật, chuyển giao phương pháp vận hành, bảo hành và chịu sự giám sát chéo ngay cả sau khi bàn giao; các nhà trường chủ động tiếp nhận, giám sát đầu tư đúng tiêu chuẩn.
Theo ông Trần Quang Dũng, nhà trường cần trở thành hạt nhân lan tỏa tinh thần STEM, chia sẻ nguồn lực phòng học với các trường lân cận trong khu vực, không chỉ giới hạn sử dụng nội bộ.
Các phòng STEM trong Chương trình STEM Innovation Petrovietnam được thiết kế theo mô hình "thần tốc - chuẩn hóa - bền vững", trang bị bảng tương tác thông minh, hệ thống AI-IoT, Robotics VEX, máy in 3D, máy cắt CNC, bộ thí nghiệm năng lượng - môi trường, đạt các chuẩn tham chiếu quốc tế như FabLab, NGSS, ISTE, CSTA và phù hợp chương trình giáo dục phổ thông 2018.
"STEM Innovation Petrovietnam" cũng hướng đến thúc đẩy sự kết nối, liên thông giữa các phòng STEM trong nước và quốc tế (trước hết với Singapore), với các phòng nghiên cứu trong các trường đại học, viện nghiên cứu trong nước về đào tạo học sinh năng khiếu, học sinh tài năng. Chương trình tạo điều kiện để tổ chức câu lạc bộ STEM, cuộc thi STEM, hoạt động hướng nghiệp - khởi nghiệp và các buổi chia sẻ chuyên môn cho giáo viên.
Nhật Thy