Ngày 7/5, hai hãng thông tấn lớn là Reuters (Anh) và AFP (Pháp) đưa tin cựu chiến binh, binh sĩ và nhiều quan chức cấp cao Việt Nam đã tập trung tại thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên tham dự Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ.
Reuters nhận định trận Điện Biên Phủ lịch sử được coi là một trong những trận đánh vĩ đại của thế kỷ 20.
Hãng tin này cũng dẫn phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính về chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng cho tất cả các quốc gia thuộc địa trên thế giới thời điểm đó, và Việt Nam sẽ nỗ lực cho một chiến thắng Điện Biên Phủ mới trên mặt trận kinh tế.
Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Sebastien Lecornu cũng tham dự buổi lễ ngày 7/5 tại Điện Biên Phủ.
"Một bài học từ chiến dịch Điện Biên Phủ là Việt Nam phải xác định rõ ràng lợi ích quốc gia và theo đuổi những lợi ích này một cách chiến lược", giáo sư Carl Thayer - một chuyên gia người Australia dành nhiều năm nghiên cứu về Việt Nam - trả lời Reuters.
"Việt Nam đã hệ thống hóa cách tiếp cận này bằng cách diễn đạt 'ngoại giao cây tre' - kiên quyết và không khuất phục trên các nguyên tắc cơ bản, nhưng linh hoạt trong cách thức và phương tiện để đạt được các mục tiêu chiến lược của mình", ông Thayer nhận định thêm.
Cùng lúc đó, Hãng tin AFP đưa tin về hình ảnh hàng ngàn người dân Việt Nam mặc áo dài, cùng với trang phục của các dân tộc Thái và Mông, xuống đường tại thành phố Điện Biên Phủ để theo dõi lễ diễu binh.
"Tôi đã ở đây từ 4h sáng. Đây là một ngày trọng đại mà tôi không thể bỏ lỡ", AFP dẫn lời bà Nguyễn Thị Lan (55 tuổi).
"Bị thương hay hy sinh là điều bình thường trên chiến trường, không có gì phải sợ. Chúng tôi đã chiến đấu cho độc lập và tự do", cựu chiến binh Hoàng Văn Bảy (93 tuổi) chia sẻ với AFP.
Hãng tin AFP ghi nhận các di tích trận Điện Biên Phủ đang có một sự đổi mới lớn, khi Chính phủ Việt Nam muốn đưa nơi này thành một điểm du lịch thu hút du khách.
Nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, cơ quan báo chí các nước Lào, Campuchia, Tây Ban Nha, Mexico... cũng đưa tin ca ngợi về chiến thắng Điện Biên Phủ.
Báo Unidad y Lucha (Thống Nhất Và Đấu Tranh), cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản nhân dân Tây Ban Nha (PCPE), đăng bài viết "70 năm sau trận Điện Biên Phủ", ca ngợi chiến công "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu" của quân và dân Việt Nam.
Báo Voces Del Periodista của Mexico khẳng định: "Sau 70 năm, dư âm chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn vang vọng như một bản anh hùng ca bất hủ của thế kỷ 20".
Theo phóng viên TTXVN tại Viêng Chăn, nhân dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024), trong những ngày qua trên các tờ báo lớn và các ấn phẩm báo chí của Lào như, Pasaxon - Cơ quan ngôn luận của Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào và tờ Pathet Lao của Thông tấn xã Lào đều đăng trang trọng trên trang nhất các bài xã luận, bài viết ca ngợi Chiến thắng Điện Biên Phủ.
Bài xã luận trên báo Pasaxon số ra ngày 7/5 với tiêu đề "Ý nghĩa lịch sử của Chiến thắng Điện Biên Phủ", nhấn mạnh Chiến thắng Điện Biên Phủ là đỉnh cao, là sự thử thách sức mạnh toàn diện, ác liệt, khắc nghiệt nhất trong nhiệm vụ cứu quốc của Quân đội nhân dân Việt Nam chống chủ nghĩa thực dân xâm lược kiểu cũ và sự can thiệp, viện trợ của đế quốc kiểu mới.
Bài báo khẳng định, tất cả thắng lợi vĩ đại trên chiến trường của 3 nước Lào-Việt Nam-Campuchia đã buộc địch rơi vào thế bế tắc và ngày càng suy yếu. Cuộc đấu tranh của nhân dân 3 nước Đông Dương càng chiến đấu lực lượng cách mạng lại càng mạnh và giành thế chủ động, lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng. Tinh thần đoàn kết liên minh chiến đấu giữa ba nước Đông Dương ngày càng được thắt chặt hơn.
Bài xã luận khẳng định Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là chiến thắng của nhân dân Việt Nam mà còn là chiến thắng của cả nhân dân Lào và Campuchia đã liên minh chiến đấu chống lại kẻ thù chung để giải phóng dân tộc. Chiến thắng này dập tắt ý chí xâm lược của chủ nghĩa thực dân kiểu cũ, buộc chính quyền thực dân Pháp phải ký Hiệp định Geneva 1954 về đình chỉ chiến tranh, khôi phục hòa bình ở Đông Dương, công nhận nền độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, Lào và Campuchia.
Kết thúc bài xã luận, Cơ quan ngôn luận Đảng Nhân dân Cách mạng Lào một lần nữa nhấn mạnh Chiến thắng Điện Biên Phủ có ý nghĩa quan trọng nhất trong việc đoàn kết đặc biệt, liên minh chiến đấu giữa Lào và Việt Nam, là sự phối hợp hỗ trợ lẫn nhau để cùng chiến thắng chống kẻ thù chung.
Trên trang nhất của báo Pathet Lao số ra ngày 7/5 có tiêu đề "Chiến thắng Điện Biên Phủ là kim chỉ nam trong việc giải phóng và thành lập nước Lào". Mở đầu bài báo viết "hôm nay là ngày có ý nghĩa lịch sử của nhân dân 3 nước Đông Dương - Lào, Việt Nam và Campuchia".
Bài viết cho biết Chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng rực rỡ nhất trong lịch sử đấu tranh chống giặc ngoại xâm của nhân dân của dân tộc Việt Nam anh hùng, được lịch sử dân tộc Việt Nam và lịch sử thế giới ghi nhận trong thế kỷ XX. Chiến thắng Điện Biên Phủ còn là điểm tựa vững chắc và là tấm gương sáng để các nước thuộc địa đứng lên đấu tranh chống lại sự áp bức, bóc lột và ách thống trị của thực dân kiểu cũ ở nhiều nơi trên thế giới.
Bài viết cũng chỉ ra 4 bài học quý báu từ Chiến thắng Điện Biên Phủ để thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc, thành lập nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân (CHDCND) Lào lúc bấy giờ gồm cách huy động tinh thần yêu nước; cách phát huy tính độc lập dân tộc; cách tạo dựng tinh thần đoàn kết giữa các dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào và cách phối hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, sức mạnh trong nước và sự giúp đỡ hỗ trợ các nước láng giềng cũng như cộng đồng quốc tế.
Kết thúc, bài báo khẳng định tất cả những bài học trên chính là lý luận soi đường, là bài học thực tiễn sinh động mà các chiến sĩ cách mạng Lào đã vận dụng một cách linh hoạt vào trong cách mạng Lào và cũng là minh chứng trong thực tế việc thành lập nước CHDCND ở thời điểm đó.
Cũng trên trang nhất báo Pathet Lào số ra ngày 6/5 có bài viết với tiêu đề "Cùng duy trì truyền thống đoàn kết liên minh chiến đấu Lào-Việt Nam vào sứ mệnh phát triển đất nước".
Bài viết chỉ ra những bài học lịch sử về truyền thống hữu nghị, tình đoàn kết giữa nhân dân 3 nước Đông Dương, đặc biệt là liên minh chiến đấu Việt Nam – Lào từ trong chiến dịch Điện Biên Phủ cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị.
Bài viết nhấn mạnh: "Để phát huy những truyền thống trên chúng ta cần tiếp tục phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc, đồng lòng chung sức khắc phục mọi khó khăn gian khổ đánh bại kẻ thù; phát huy nội lực, đề cao tinh thần độc lập tự chủ, tự lực tự cường, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn gian khổ để giành chiến thắng; kế thừa và phát triển bài học về tôn trọng thực tế, nắm vững quan điểm thực tiễn, kịp thời sáng tạo trong hành động để đạt được mục đích cao nhất; tăng cường đoàn kết, mở rộng quan hệ đối ngoại, tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của các nước anh em, bạn bè quốc tế; sát cánh bên nhau".
Ngoài ra, trên các Đài phát thanh Quốc gia, Đài truyền hình Quốc gia của Lào còn dành nhiều thời lượng để đăng tải nhiều tin, bài liên quan các hoạt động có ý nghĩa chào mừng 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ; đồng thời cũng dành nhiều lời ca ngợi về chiến thắng "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu" này.
Trong những ngày này, cùng với báo chí quốc tế đưa nhiều tin và bài viết về Chiến thắng Điện Biên Phủ, Thông tấn xã Campuchia (AKP) đăng bài về những hoạt động chuẩn bị cho Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ - sự kiện lịch sử của nhân dân Việt Nam.
Ngày 6/5, Trang thông tin điện tử của AKP đăng bài "Thủ tướng Việt Nam kêu gọi cả nước hướng về Điện Biên anh hùng".
Bài báo trích lời Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kêu gọi huy động sự tham gia của các cấp, các ngành, các địa phương và xã hội, góp phần xây dựng Điện Biên ngày càng phát triển, nâng cao đời sống nhân dân.
Về ý nghĩa to lớn của Chiến thắng Điện Biên Phủ, trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân, Giáo sư, Tiến sĩ Vong Sotheara, Trưởng khoa Lịch sử Khmer và Đông Nam Á, Đại học Hoàng gia Phnom Penh nêu lại chặng đường đấu tranh gian khổ chống thực dân Pháp của cách mạng Việt Nam cũng như của các lực lượng yêu nước Campuchia và Lào.
Theo đó, lực lượng bộ đội Việt Minh dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp, được sự ủng hộ của nhân dân đã tiến hành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và giành chiến thắng mang tính quyết định trong trận Điện Biên Phủ vào ngày 7/5/1954.
Giáo sư, Tiến sĩ Vong Sotheara cũng nêu lại ý nghĩa to lớn của tình đoàn kết, khi Campuchia hỗ trợ Việt Nam đấu tranh chống đế quốc xâm lược, thống nhất đất nước; sau đó Việt Nam giúp Campuchia đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot, khôi phục hòa bình và phát triển đất nước.
"Thế hệ trẻ ba nước Đông Dương cần học hỏi để hiểu biết về nhau, về đất nước và con người ở mỗi quốc gia. Chúng ta cần phải phát huy những thành quả có được nhờ tình đoàn kết, hữu nghị. Hòa bình, độc lập, tự do có được là nhờ xương máu của những thế hệ đi trước", nhà nghiên cứu lịch sử nhấn mạnh.
Điện Biên Phủ: Trận chiến trên xe thồ" là nhan đề một bài viết đăng tải ngày 7/5 trên nhật báo Granma – cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Cuba – nhân kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).
Theo phóng viên TTXVN tại La Habana, trong bài viết, tác giả Delfín Xiqués Cutiño khẳng định chiến thắng Điện Biên Phủ là mốc son chói lọi trong trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.
Hai kỳ tích nói lên đặc thù chiến tranh nhân dân trong chiến dịch Điện Biên Phủ là chiếc xe đạp thồ và kéo pháo bằng sức người ra mặt trận. Toàn dân Việt Nam đã cùng các chiến sĩ tham gia một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất của Chiến dịch Điện Biên Phủ: tiếp tế cho tiền tuyến.
Tướng Henri Navarre từng nhận định: "Lực lượng của Tướng Giáp sẽ không thể có được tiếp viện vũ khí, đạn dược và lương thực. Phải mang hàng nghìn tấn hàng, xuyên hàng trăm km rừng rậm để tiếp viện cho một lực lượng chiến đấu khoảng 50.000 người là một thử thách không thể vượt qua".
Nhà báo Cutiño nhận định, người Việt vốn thành thạo nghệ thuật ngụy trang và thực dân Pháp đã sai lầm khi đánh giá thấp những con người nhỏ bé, gầy gò, đi dép cao su, những người tưởng chừng chẳng có sức mà cầm súng trường chiến đấu chống lại đội quân xâm lược tinh nhuệ, chứ đừng nói đến đánh bại "tập đoàn cứ điểm mạnh chưa từng có ở Đông Dương". Người Việt triển khai tiếp tế rất đơn giản thông qua hàng trăm con đường kéo dài từ Thanh Hóa về phía Đông Bắc, những con đường tưởng chừng không thể đi qua.
Báo Granma mô tả, giống như đàn kiến cần mẫn vận chuyển những mảnh thức ăn về tổ, người Việt Nam đã vận chuyển lương thực, vật tư và vũ khí ra mặt trận để hỗ trợ các chiến sĩ Điện Biên mà không hề bị phát hiện. Hàng vạn chiếc xe đạp đã được sửa đổi và cải tiến để có thể chở được hơn 150 kg, tương đương với khả năng mang vác của 5 người, tốc độ nhanh hơn và có thể vận chuyển được các vật liệu cồng kềnh, chất lỏng như xăng, dầu. Các đoàn thuyền tam bản, ngựa và bò cũng được sử dụng trong nhiệm vụ này.
Đặc biệt, điều bất ngờ nhất đã xảy ra khi Đại tướng Võ Nguyên Giáp ra quyết định hậu cần táo bạo: tháo dỡ các khẩu pháo để những "chú kiến" vận chuyển từng mảnh xuyên rừng rậm, đến các hang động trong núi bao quanh căn cứ, hướng nòng pháo đã được ngụy trang vào kẻ thù.
Vận chuyển pháo dọc theo đường mòn thực sự là một kỳ tích. Những con người nhỏ bé mà Bộ Chỉ huy Pháp đánh giá thấp lại có khả năng vận chuyển tới 40 khẩu pháo 75mm nặng 2,4 tấn mỗi khẩu và súng cối 120mm vào trận địa trên đường quân sự khúc khuỷu, hẹp, trơn, lầy lội, có độ dốc lớn; qua nhiều rừng rậm, núi cao, bên vực sâu hiểm trở, trong điều kiện không quân, pháo binh địch đánh phá ác liệt.
Khi tổng kết chiến dịch Điện Biên Phủ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã viết trong hồi ký Điện Biên - Điểm hẹn lịch sử: "Vận tải xe thồ đã trở thành binh chủng vận tải quan trọng thứ hai, đứng sau xe cơ giới".
Nguyễn Đức (tổng hợp)