UBTVQH góp phần quan trọng vào thành tựu chung trong hoạt động của Quốc hội

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc trình bày dự thảo Báo cáo. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Tại phiên họp thứ 54 diễn ra vào sáng 15/3, các đại biểu đã nghe báo cáo công tác của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIV.

Nỗ lực thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc khẳng định trong nhiệm kỳ, UBTVQH đã nỗ lực thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao, triển khai khối lượng công việc lớn, nhiều nội dung quan trọng, bảo đảm chất lượng, có trọng tâm, trọng điểm với nhiều đổi mới trong tổ chức thực hiện, kịp thời giải quyết những vấn đề mới do thực tế đặt ra, góp phần quan trọng vào thành tựu chung trong hoạt động của Quốc hội.

Hoạt động lập pháp tiếp tục được chú trọng đổi mới, cải tiến về quy trình, thủ tục, nâng cao chất lượng hoạt động thẩm tra, tiếp thu, giải trình góp phần nâng cao chất lượng dự án, dự thảo khi trình Quốc hội.

Hoạt động giám sát ngày càng được tăng cường với nhiều đổi mới. Việc xem xét, quyết định các vấn đề kinh tế-xã hội, ngân sách nhà nước và các vấn đề quan trọng khác được thực hiện kịp thời, hiệu quả, mang tính toàn diện, giải quyết những vấn đề khó, phức tạp, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Các hoạt động đối ngoại được triển khai hiệu quả, chủ động, liên tục, nhất quán, có tính sáng tạo, đổi mới cao, để lại dấu ấn tốt đẹp, nâng cao vai trò và vị thế của đất nước. Công tác chỉ đạo, điều hòa, phối hợp hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội được bảo đảm sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan. Phương thức hoạt động, lề lối làm việc của UBTVQH tiếp tục được cải tiến, đổi mới.

Hoạt động của UBTVQH luôn bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, làm việc theo chế độ tập thể và quyết định theo đa số. Thành viên UBTVQH dành thời gian làm việc với các địa phương để giám sát tình hình triển khai thực hiện các luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, của UBTVQH...

Các phiên họp của UBTVQH với tinh thần dân chủ, thảo luận sôi nổi, thẳng thắn, đi thẳng vào những vấn đề trọng tâm; việc biểu quyết được tiến hành công khai, minh bạch, bảo đảm dân chủ, công tâm, khách quan; kết luận hoặc nghị quyết được ban hành kịp thời để làm căn cứ cho các cơ quan hữu quan triển khai thực hiện.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của UBTVQH vẫn còn những hạn chế nhất định như: Tình trạng chậm gửi hồ sơ tài liệu chưa được khắc phục; tính ổn định của chương trình làm việc thường kỳ chưa cao; việc chỉ đạo, đôn đốc thực hiện chương trình xây dựng luật, pháp lệnh có lúc chưa quyết liệt, còn tình trạng bổ sung vào chương trình một số dự án gần thời gian khai mạc kỳ họp; việc chỉ đạo giải trình, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội trong một số trường hợp còn chưa đầy đủ...

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Những bài học kinh nghiệm

Từ thực tế hoạt động, UBTVQH khoá XIV rút ra 7 bài học kinh nghiệm lớn.

Cụ thể, một là, chủ động quán triệt, vận dụng sáng tạo, kịp thời quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng là nguyên tắc chỉ đạo xuyên suốt trong tổ chức và hoạt động của mình.

Hai là, đề cao trách nhiệm của mình trước Quốc hội và nhân dân, bảo đảm phát huy dân chủ, đoàn kết, thống nhất trong tập thể, xác định rõ, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định pháp luật là yếu tố quan trọng tạo nên sức mạnh quyết định hiệu quả hoạt động của UBTVQH.

Ba là, coi trọng và tăng cường phối hợp có hiệu quả với các cơ quan hữu quan trong quá trình triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn là yếu tố quan trọng tạo nên hiệu quả hoạt động.

Bốn là, coi trọng tính chuyên nghiệp trong hoạt động lập pháp, định hướng chính sách rõ ràng ngay từ khi lập đề nghị là chìa khóa quan trọng cho chất lượng của hoạt động lập pháp.

Năm là, tập trung làm tốt công tác giám sát, bảo đảm vai trò của UBTVQH trong công tác điều hòa, phối hợp, chuẩn bị nội dung hoạt động giám sát của Quốc hội. 

Sáu là, việc tăng cường kiện toàn tổ chức bộ máy của các cơ quan Quốc hội, sự chỉ đạo sát sao của UBTVQH và công tác tham mưu phục vụ, phát huy đổi mới, sáng tạo, kịp thời đề xuất sửa đổi và hoàn thiện các quy định, quy chế làm việc là cơ sở quan trọng nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động của Quốc hội nói chung và UBTVQH nói riêng. 

Bảy là, đổi mới hoạt động đối ngoại của Quốc hội, UBTVQH chủ động, hiệu quả, linh hoạt theo đúng phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến” trên cơ sở phối hợp chặt chẽ với các trụ cột đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại nhân dân.

Dự thảo Báo cáo của UBTVQH cũng nêu một số kiến nghị, trong đó, về bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, nhấn mạnh cần tổ chức rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời cụ thể hóa các nghị quyết, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng thời, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu cấp thiết về phát triển đất nước, hội nhập quốc tế.  

Về chế độ làm việc, cần tiếp tục hoàn thiện Quy chế làm việc của UBTVQH, chỉ đạo, điều hòa, tăng cường hơn nữa trách nhiệm, hiệu quả phối hợp hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội. Tiếp tục cải tiến, đổi mới cách thức tiến hành phiên họp của UBTVQH và kiên quyết trong việc bảo đảm thời gian gửi tài liệu để các nội dung trình bảo đảm chất lượng, tiến độ.

Về cách thức, tiến hành kỳ họp cần tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu, đổi mới, cải tiến cách thức chuẩn bị và tiến hành kỳ họp Quốc hội; đồng thời sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan cho phù hợp những đổi mới, cải tiến đã được áp dụng có hiệu quả./.

Nguyễn Hoàng