“Việc trong tầm tay, sao không làm sớm?”

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng làm việc với Tổng cục Thuế, ngày 9/7/2014 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Trước đó, đầu tháng 7/2014, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã trực tiếp làm việc với Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan để đôn đốc triển khai nhiệm vụ này. Cuộc làm việc “vượt cấp” này cho thấy người đứng đầu Chính phủ quyết tâm gỡ bỏ những rào cản trong hoạt động của doanh nghiệp.

Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7/2014, Thủ tướng tiếp tục yêu cầu trong cải cách hành chính, cần tập trung đi sâu vào lĩnh vực thuế, hải quan, đất đai và khởi sự kinh doanh, thực hiện cho được các mục tiêu trong Nghị quyết số 19/NQ-CP.

Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới (WB) và Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) trong Báo cáo môi trường Kinh doanh thì Việt Nam xếp hạng thứ 149/189  về tiêu chí nộp thuế; số giờ khai, nộp thuế của doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam là cao (537 giờ, trong đó thuế GTGT là 320, thuế TNDN là 217).

Qua rà soát, Bộ Tài chính xác định nguyên nhân chủ yếu do thời gian để doanh nghiệp rà soát, điều chỉnh những khác biệt giữa chỉ tiêu kế toán doanh nghiệp với kết toán thuế; số lần khai, nộp thuế còn nhiều; khai thuế điện tử chưa ở mức phổ biến.

Theo phương án Bộ Tài chính trình, sẽ  sửa đổi đối với 2 nhóm quy định: Một là các quy định thuộc thẩm quyền của Chính phủ (các Nghị định) và hai là các quy định thuộc thẩm quyền của Bộ.

Trong đó, đáng chú ý là việc mở rộng các đối tượng được áp dụng khai thuế GTGT theo quý (thay vì kê khai theo tháng); cho phép doanh nghiệp (hiện đang khai, tạm nộp thuế TNDN theo quý và quyết toán năm) chỉ thực hiện khai quyết toán năm và tạm nộp thuế theo quý; loại bỏ một số chỉ tiêu đang buộc doanh nghiệp phải kê khai; đẩy mạnh việc kê khai, nộp thuế điện tử...

Tính toán của Bộ này cho thấy, việc sửa đổi các Nghị định sẽ giảm được số giờ nộp thuế là 88,36 giờ/năm (trong đó, thuế GTGT là 41,36 giờ/năm, thuế TNDN là 47 giờ/năm); số lần nộp thuế giảm 12 lần/năm (trong đó, thuế GTGT là 8 lần/năm, TNDN là 4 lần/năm).

Cùng với đó, các giải pháp thuộc thẩm quyền của Bộ như sửa đổi, bổ sung các Thông tư sẽ kéo giảm được thêm 201,5 giờ/năm cho doanh nghiệp.

Đồng tình với đề xuất của Bộ Tài chính, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết Tổng cục Hải quan cũng đã báo cáo rằng qua rà soát, có thể giảm ngay một nửa thời gian thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp.

Thủ tướng nhận xét, đây là những giải pháp “trong tầm tay” của Chính phủ, của các Bộ, ngành và nếu giảm sớm hơn thì “đỡ biết bao nhiêu” khó khăn, phiền hà, tốn kém cho người dân và doanh nghiệp. “Việc trong tầm tay, tại sao không làm sớm hơn?”, câu hỏi của Thủ tướng có thể hiểu như là lời trách cứ  và ông yêu cầu phải tiếp tục thực hiện trong những năm tới.

Trước đó, có không ít ngần ngại từ các Bộ, ngành khi xây dựng Nghị quyết số 19/NQ-CP, rằng Nghị quyết đặt mục tiêu quá cao và đề nghị nên thực hiện các mục tiêu theo kiểu “tiệm tiến”, làm từng bước.

Kết quả rà soát của các Bộ, ngành cùng các giải pháp được kiến nghị đã cho thấy yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ là có cơ sở và hoàn toàn có thể thực hiện được. Câu hỏi của người đứng đầu Chính phủ “tại sao không làm sớm hơn”, chính là một lời nhắc nhở nghiêm khắc với các cơ quan chức năng, rằng phải luôn luôn trăn trở với những khó khăn, vất vả của doanh nghiệp để chủ động tìm cách tháo gỡ, đừng phải đợi sự đốc thúc của cấp trên.

“Trong tầm tay” có nghĩa là việc hoàn toàn không tốn kém, không cần chi phí và có thể thực hiện được ngay. Điều kiện cần để thực hiện các giải pháp này chính là quyết tâm chính trị nhằm mục tiêu giảm phiền hà, khó khăn cho doanh nghiệp.

Các chuyên gia kinh tế và cộng đồng doanh nghiệp đang đánh giá rất cao và rất kỳ vọng vào quyết tâm của Chính phủ, của Thủ tướng trong việc chữa “căn bệnh trì  trệ” của nền hành chính bắt đầu từ việc cắt giảm thời gian thực các thủ tục thuế, hải quan. Đây là những “đột phá khẩu” để thực hiện Nghị quyết 19, nếu làm được sẽ tạo được niềm tin vào Nghị quyết 19, tạo động lực, tạo đà để thực hiện Nghị quyết trong các lĩnh vực khác và từ đó, củng cố niềm tin của doanh nghiệp.

Hà Chính