Việt Nam – điểm đến thăm đầu tiên ngoài khu vực Mỹ Latin của Thủ tướng Cuba

Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, nhận lời mời của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Thủ tướng Cộng hòa Cuba Manuel Marrero Cruz sẽ thăm hữu nghị chính thức Việt Nam từ ngày 28/9 đến ngày 2/10/2022.

Quan hệ đoàn kết, hữu nghị và hợp tác toàn diện Việt Nam - Cuba được thiết lập và không ngừng phát triển từ sau Cách mạng Cuba thành công (1/1959). Những năm gần đây, mối quan hệ truyền thống đặc biệt giữa hai nước tiếp tục được củng cố và tăng cường trên tất cả các lĩnh vực chính trị - ngoại giao, kinh tế - thương mại, an ninh - quốc phòng, trong đó thể hiện qua kết quả các chuyến thăm, hội đàm điện đàm giữa lãnh đạo cấp cao Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội hai nước.

Chuyến thăm lần này của Thủ tướng Cuba một lần nữa khẳng định hai bên sẽ tiếp tục kế thừa và phát huy mạnh mẽ truyền thống tốt đẹp, quyết tâm đưa quan hệ đặc biệt hai nước sang giai đoạn phát triển mới, ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả, trong đó tập trung nâng quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư từng bước lên ngang tầm với quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước.

Chuyến thăm hữu nghị chính thức Việt Nam lần này là chuyến thăm ngoài khu vực Mỹ Latin đầu tiên của Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz kể từ khi nhậm chức (12/2019), cũng là chuyến thăm đầu tiên của lãnh đạo cấp cao Cuba đến Việt Nam kể từ năm 2018.

Trong các cuộc trao đổi giữa Lãnh đạo cấp cao hai nước, Bí thư Thứ nhất, Chủ tịch Cuba Miguel Diaz Canel cho biết Đảng, Nhà nước, Chính phủ Cuba rất coi trọng chuyến thăm Việt Nam lần này của Thủ tướng Cuba Manuel Marrero Cruz.

Chuyến thăm nhằm triển khai các nội dung thỏa thuận đạt được giữa lãnh đạo cấp cao hai nước, tiếp nối và phát triển quan hệ đặc biệt Việt Nam - Cuba, thể hiện quyết tâm của hai bên trong việc tiếp tục phát triển và thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị, đoàn kết thủy chung, tin cậy lẫn nhau, hợp tác toàn diện giữa Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Nhân dân hai nước.

Chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng trong việc tiếp nối và phát triển quan hệ đoàn kết, hữu nghị và hợp tác toàn diện Việt Nam - Cuba, triển khai các nội dung thỏa thuận đạt được nhân chuyến thăm cấp Nhà nước tới Cuba của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tháng 3/2018, chuyến thăm hữu nghị chính thức Việt Nam của Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cuba Miguel Diaz-Canel tháng 11/2018 và chuyến thăm hữu nghị chính thức Cuba của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tháng 9/2021.

Chủ trương nhất quán của Việt Nam là không ngừng phát triển và thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị, đoàn kết thủy chung, tin cậy lẫn nhau, hợp tác toàn diện giữa Đảng, Nhà nước, Chính phủ và nhân dân hai nước; khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba anh em.

Chuyến thăm được kỳ vọng sẽ đạt được những kết quả cụ thể, đặc biệt là các thỏa thuận và biện pháp nhằm tăng cường quan hệ song phương và hợp tác mọi mặt với Cuba; từng bước đưa quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư lên ngang tầm với quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước, đặc biệt về y tế, dược phẩm và hợp tác nông nghiệp, an ninh lương thực...

Quan hệ hữu nghị, đoàn kết thủy chung, tin cậy lẫn nhau, hợp tác toàn diện

Việt Nam và Cuba thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 2/12/1960. Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Cuba là nước luôn đi đầu trong phong trào quốc tế ủng hộ Việt Nam, là nước đầu tiên trên thế giới công nhận Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và chấp thuận Phái đoàn Đại diện thường trú của Mặt trận (7/1962), thành lập Ủy ban Đoàn kết với miền Nam Việt Nam (25/9/1963), công nhận về mặt ngoại giao Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (20/12/1965); cử Đại sứ bên cạnh Ủy ban trung ương Mặt trận Dân tộc Giải phóng (3/1969)… Cuba cũng dành nhiều sự giúp đỡ về kinh tế, quân sự cho Việt Nam vào những thời khắc quan trọng của cuộc chiến tranh.

Những năm gần đây, hai bên duy trì trao đổi thường xuyên đoàn các cấp thăm lẫn nhau, nổi bật  có các chuyến thăm Cuba của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (4/2012 và tháng 3/2018), Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng (3/2014), Chủ tịch nước Trương Tấn Sang (9/2015), Chủ tịch nước Trần Đại Quang (11/2016), Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc (9/2021), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân tham dự tang lễ Lãnh tụ Fidel Castro Ruz (11/2016)…; và các chuyến thăm Việt Nam của Chủ tịch Fidel Castro (2/2003), Chủ tịch Raul Castro (7/2012), Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cuba Miguel Díaz-Canel (11/2018), Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez (6/2017)...

Trước tác động của đại dịch COVID-19, Lãnh đạo cấp cao và các bộ, ngành hai nước tiếp tục duy trì trao đổi qua hình thức trực tuyến, trong năm 2021 là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Bí thư Thứ nhất Raúl Castro (9/2); Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Bí thư Thứ nhất, Chủ tịch Miguel Díaz-Canel (5/5 và 27/7); Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và Bí thư Thứ nhất, Chủ tịch Miguel Díaz-Canel (23/8); Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Thủ tướng Manuel Marrero Cruz (1/7)... Gần đây nhất, ngày 25/3/2022, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã hội đàm trực tuyến với Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez.

Hai bên triển khai hiệu quả các cơ chế Ủy ban hợp tác liên Chính phủ (Phiên 38 trực tuyến ngày 30/12/2020 và phiên 39 trực tuyến ngày 28/12/2021); Hội thảo lý luận lần IV giữa hai Đảng, Đối thoại Chính sách quốc phòng cấp Thứ trưởng Quốc phòng; Tham khảo chính trị cấp Thứ trưởng Ngoại giao…

Vào ngày 1/4/2020, Hiệp định thương mại Việt Nam – Cuba (ký ngày 9/11/2018) chính thức đi vào hiệu lực, với nhiều cam kết ưu đãi thương mại mới, đem lại lợi ích cho doanh nghiệp hai nước và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa song phương.

Về hợp tác nông nghiệp, Dự án hợp tác hỗ trợ Cuba phát triển sản xuất lúa gạo quy mô hộ gia đình giai đoạn 2011 - 2015 với tổng số vốn đầu tư 43 triệu USD đạt kết quả tích cực; các dự án hỗ trợ Cuba sản xuất ngô, đậu tương và nuôi trồng thủy sản giai đoạn I và II đã đạt kết quả tốt đẹp; hai bên đang tiếp tục nghiên cứu và triển khai các dự án nông nghiệp – thủy sản khác, trong đó Chính phủ ta đã phê duyệt Dự án "Hợp tác Việt Nam – Cuba phát triển sản xuất lúa gạo giai đoạn 2019-2023" và đang triển khai; Bộ Quốc phòng và Bộ Nông nghiệp ta cũng đang hỗ trợ kỹ thuật giúp bạn phát triển cây ngô cao sản. Hai bên cũng đã thống nhất nội dung triển khai Dự án hỗ trợ Cuba nuôi trông thủy sản giai đoạn 3 (2022-2025).

Về hợp tác vaccine, nhân chuyến thăm chính thức Cuba của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc (18-20/9/2021), hai bên đã ký hợp đồng mua 5 triệu liều Abdala  và tiếp nhận 900 nghìn liều đầu tiên trong chuyến thăm này; đồng thời, tiếp nhận 150.000 liều Abdala do Bộ Các lực lượng vũ trang Cách mạng Cuba tặng Bộ Quốc phòng ta. Cuba đã chuyển tiếp 4,1 triệu liều vaccine Abdala còn lại trong tháng 10/2021.

Trong các lĩnh vực đầu tư, một số doanh nghiệp Việt Nam đang triển khai các dự án đầu tư về xây dựng hạ tầng khu công nghiệp, sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất bột giặt và tã lót tại Đặc khu Phát triển Mariel, San Miguel, Santa Cruz. Trước những thay đổi về chính sách quản lý kinh tế, môi trường đầu tư của bạn, doanh nghiệp Việt Nam ngày càng quan tâm mở rộng hợp tác đầu tư tại Cuba, như dự án điện năng lượng mặt trời với tổng vốn đầu tư 25 triệu USD của công ty Thái Bình (đã cấp phép đầu tư); hai bên tìm hiểu đầu tư sản xuất thuốc, công nghệ sinh học và vaccine tại Việt Nam…

Trong lĩnh vực ngoại giao đa phương, hai bên duy trì quan hệ hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên Hợp Quốc. Việt Nam nhất quán ủng hộ chấm dứt chính sách bao vây, cấm vận chống Cuba.

PV