'Việt Nam - Một góc nhìn từ Nhật Bản'

Trong bối cảnh Việt Nam và Nhật Bản kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1973 - 2023) và chính thức nâng cấp quan hệ lên "Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới", cuốn sách Việt Nam - Một góc nhìn từ Nhật Bản là một dấu mốc tri thức và tình cảm đầy ý nghĩa. Đây không chỉ là một công trình học thuật dày dặn, mà còn là kết tinh của hơn nửa thế kỷ gắn bó và nghiên cứu nghiêm túc, đầy cảm hứng của một học giả Nhật Bản đối với Việt Nam.

Từ góc nhìn khách quan và tâm huyết, GS.TS. Furuta Motoo đã vẽ nên "bức tranh toàn cảnh", sinh động về lịch sử, văn hóa, xã hội, con người và chính trị Việt Nam, không chỉ với tư cách một nhà nghiên cứu, mà còn như một người bạn thân thiết, một người trong cuộc đã và đang sống, làm việc, trải nghiệm đất nước này trong cả thời chiến lẫn thời bình.

Cuốn sách bao gồm 10 chương, với cấu trúc khoa học, nội dung phong phú, bao quát khá toàn diện các khía cạnh quan trọng về lịch sử, kinh tế, xã hội của Việt Nam. Thông qua cuốn sách, người đọc sẽ được tiếp cận từ những sinh hoạt đời thường của người dân Việt Nam như cuộc sống hàng nhày, tín ngưỡng, ngôn ngữ, văn hóa giao tiếp… cho đến những vấn đề vĩ mô như lịch sử dựng nước, các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, thể chế chính trị, quá trình phát triển kinh tế - xã hội, quan hệ đối ngoại và vai trò của Việt Nam trong khu vực. Những vùng đất đặc trưng như đồng bằng sông Cửu Long, Tây Bắc, Đông Nam Bộ hay các đô thị tiêu biểu như Hà Nội, Huế, Thành phố Hồ Chí Minh… cũng được mô tả kỹ lưỡng qua cảm quan và trải nghiệm thực tế của tác giả.

Đặc biệt, chương cuối cùng của cuốn sách tập trung phân tích mối quan hệ Việt - Nhật từ lịch sử giao lưu, hợp tác từ thời phong kiến, trải qua những năm chiến tranh trên mảnh đất hình chữ S trong thế kỷ XX, cho đến giai đoạn phát triển toàn diện hiện nay, đã cho thấy chiều sâu trong tư duy và thiện chí của một học giả Nhật Bản dành cho Việt Nam.

Điểm đặc biệt khiến cuốn sách này trở nên cuốn hút là cách GS. TS. Furuta Motoo kết hợp khéo léo giữa những phân tích học thuật với những câu chuyện đời thường. Từ việc mô tả không khí những buổi họp, hình ảnh người thợ cắt tóc chạy trốn đội trật tự, chuyện cơi nới nhà cửa, đến tín ngưỡng nhập trạch hay chuyện người dân "xin đường" khi tham gia giao thông, tất cả tạo nên một bức tranh vừa khoa học, vừa sống động, vừa sâu sắc mà cũng rất đời thường về xã hội Việt Nam.

Theo GS.TSKH.NGND. Vũ Minh Giang, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, viết về các vấn đề lịch sử, chính trị, xã hội… trải dài suốt từ thời tiền sử đến thời hiện đại, với những biến chuyển cực kỳ phong phú, sinh động, giàu bản sắc và cũng hết sức phức tạp như lịch sử Việt Nam là một việc cực khó, đối với ngay cả những học giả người Việt có kinh nghiệm nghiên cứu lâu năm và tâm huyết. "Lần đầu tiên tôi thấy một người nước ngoài viết về Việt Nam chân thành và sâu sắc đến vậy. Cả cuốn sách là những trang viết công phu và hấp dẫn với bút pháp khá độc đáo".

GS.TSKH.NGND. Vũ Minh Giang cho cũng rằng, với cách tiếp cận liên ngành, bút pháp dung dị mà hấp dẫn, kết hợp quan sát thực tiễn và phân tích chuyên sâu, cuốn sách không chỉ đem lại một góc nhìn khách quan, mới mẻ mà còn giàu cảm xúc và giá trị học thuật. Đặc biệt, phần kiến giải về tư tưởng Hồ Chí Minh và những biến thiên của lịch sử Việt Nam hiện lên sinh động qua trải nghiệm và cảm nhận cá nhân của tác giả. GS.TSKH.NGND. Vũ Minh Giang đánh giá đây là một công trình đáng quý, bổ sung nhiều tri thức hữu ích cho độc giả trong và ngoài nước, đồng thời khẳng định sự hấp dẫn đặc biệt của cuốn sách đến từ chính tư cách tác giả, một giáo sư người Nhật Bản am hiểu và gắn bó sâu nặng với Việt Nam.

Có nguồn gốc từ bản tiếng Nhật Kiến thức cơ bản về Việt Nam xuất bản năm 2017 tại Nhật Bản, cuốn sách đã được GS. TS. Furuta Motoo chủ động viết lại để phù hợp hơn với độc giả Việt Nam. Với sự giúp sức của nhiều chuyên gia Nhật Bản học và các nhà sử học uy tín như GS.TSKH.NGND. Vũ Minh Giang, GS. Nguyễn Văn Khánh, GS. Phạm Hồng Tung..., bản tiếng Việt đã trở thành một công trình hoàn chỉnh, có giá trị học thuật và thực tiễn cao.

Với khối lượng tư liệu đồ sộ, đề cập tới rất nhiều sự kiện trải theo suốt chiều dài lịch sử Việt Nam, đặc biệt trong những thời điểm, giai đoạn quan trọng của đất nước, Việt Nam - Một góc nhìn từ Nhật Bản chính là một cánh cửa rộng mở cho những ai đang tìm kiếm một cái nhìn toàn diện, khách quan và đầy nhân văn về đất nước Việt Nam không chỉ từ trong nước mà từ cả qua lăng kính của người nước ngoài. Cuốn sách không chỉ cung cấp tri thức, mà còn truyền cảm hứng về sự hiểu biết, lòng kính trọng và tình hữu nghị giữa các dân tộc; là một "cây cầu tri thức", được xây bằng trải nghiệm, tấm lòng, và sự trân trọng của một học giả Nhật Bản dành cho đất nước Việt Nam.

Dự kiến ngày 18/7/2025, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp Sbooks tổ chức ra mắt sách "Việt Nam một góc nhìn từ Nhật Bản" với chương trình giao lưu, đối thoại với tác giả GS. TS. Furuta Motoo, Giáo sư Vũ Minh Giang với các độc giả. Tác giả sẽ ký tặng dành cho những độc giả tham dự, quan tâm. 

Diệp Anh