“Việt Nam kiên quyết phản đối và bác bỏ quyết định đơn phương này của Trung Quốc vì đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, cũng như các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam trên các vùng biển của mình.
Quy chế này đã vi phạm luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 và các văn bản pháp lý quốc tế liên quan, đi ngược lại tinh thần và lời văn của Tuyên bố về ứng xử các bên ở Biển Đông (DOC) ký giữa ASEAN và Trung Quốc năm 2002, không phù hợp với xu thế phát triển quan hệ hai nước trong bối cảnh hiện nay, không có lợi cho duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực”, bà Hằng nhấn mạnh.
Đề cập tới Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị ASEAN tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 30 tại Philippines về vấn đề Biển Đông, bà Hằng nêu rõ: Tuyên bố đã nêu được lập trường chung nhất quán của ASEAN.
Cụ thể là các nước có trách nhiệm hợp tác duy trì hòa bình, ổn định, an ninh và tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, kiềm chế không đe dọa và sử dụng vũ lực, tôn trọng đầy đủ các tiến trình pháp lý và ngoại giao, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có các Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982, thực hiện đầy đủ DOC và hướng tới Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
“Vì đây là tuyên bố của Chủ tịch, do đó nội dung được Chủ tịch tham vấn và đưa vào với mức độ như thế nào là do Chủ tịch quyết định”, bà Hằng nói thêm.
Liên quan đến cuộc họp kín giữa các nhà đàm phán cấp cao 11 nước tham gia đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TTP) trong hai ngày 2 và 3/5 tại Toronto, Canada mà không có sự tham gia của Hoa Kỳ, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao đưa ra quan điểm:
“Việt Nam coi việc tham gia TPP và các hiệp định thương mại tự do (FTA) là một trong các bước triển khai chủ trương chủ động và hội nhập tích cực kinh tế quốc tế sâu rộng và toàn diện, hoàn thiện hệ thống pháp luật và thể chế kinh tế thị trường, tạo động lực mới để phát triển, đồng thời đóng góp vào xu thế hội nhập và liên kết khu vực.
Theo đó, Việt Nam sẽ tiếp tục quá trình đổi mới này, đẩy mạnh chuẩn bị trong nước để bảo đảm thực thi hiệu quả các cam kết của FTA mà Việt Nam đã và sẽ tham gia. Việt Nam sẽ cùng với các nước tham gia TPP thảo luận và thống nhất các định hướng trong tương lai”.
Một vấn đề khác được dư luận quan tâm là lập trường của Việt Nam trước quan hệ giữa Hoa Kỳ-Trung Quốc và mối quan hệ giữa Trung Quốc và các nước ASEAN, bà Hằng nhấn mạnh: Việt Nam chủ trương đường lối đối ngoại, độc lập, đa phương hóa và đa dạng hóa, tiếp tục chủ động hội nhập quốc tế, là bạn cũng như đối tác tin cậy của các nước trên thế giới và ủng hộ các nước hợp tác vì hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng của khu vực cũng như trên thế giới.
“Chúng tôi cũng cho rằng, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải và hàng không trên Biển Đông là lợi ích và trách nhiệm chung của các nước trong và ngoài khu vực. Theo đó, các nước cần cùng nhau bảo vệ và thực hiện mục tiêu chung này”.
Theo Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao, các bên cần kiên trì, giải quyết vấn đề Biển Đông bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế, tuân thủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý.
Thùy Dung