Việt Nam sẵn sàng phóng và vận hành vệ tinh thứ 2

Đài điều khiển vệ tinh Quế Dương, Hà Nội - Ảnh: VGP/Xuân Tuyến

Theo thông tin chính thức của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) đưa ra tại cuộc họp báo sáng nay, 9/5, vào lúc 5h13’ ngày 16/5/2012 (giờ Việt Nam), vệ tinh VINASAT-2 sẽ được phóng lên quỹ đạo địa tĩnh ở vị trí 131,8 độ Đông bằng tên lửa Arian 5 (của Công ty Vận tải hàng không vũ trụ châu Âu - Arianespace) từ bãi phóng Kouru (Guyana - Nam Mỹ), nơi đã phóng thành công vệ tinh VINASAT-1.

Toàn bộ diễn biến vụ phóng vệ tinh VINASAT-2 sẽ được truyền hình trực tiếp trên VTV1.

Tăng cường năng lực hạ tầng viễn thông quốc gia

Sau thành công của Dự án phóng vệ tinh VINASAT-1 (được phóng lên quỹ đạo vào ngày 19/4/2008), trên cơ sở yêu cầu về tăng cường năng lực hạ tầng viễn thông quốc gia, giữ quyền của Việt Nam trong việc sử dụng tài nguyên trên quỹ đạo, từ tháng 12/2009, dự án VINASAT-2 đã được Thủ tướng Chính phủ thông qua chủ trương đầu tư và giao VNPT làm chủ đầu tư.

Tháng 5/2010, VNPT chính thức ký hợp đồng gói thầu sản xuất vệ tinh, trạm điều khiển và dịch vụ phóng với nhà thầu Lockheed Martin.

Tháng 3/2011, thiết kế chi tiết vệ tinh đã hoàn tất và đến ngày 15/7/2011, nhà thầu đã bắt đầu tổ hợp, lắp ráp vệ tinh. Quá trình đo thử hệ thống được thực hiện từ tháng 9/2011 và hoàn tất vào tháng 2/2012.

Ngày 17/3/2012, VNPT cùng Tập đoàn Bảo hiểm Bảo việt và Tổng công ty Cổ phần Bảo hiểm Bưu điện (PTI) đã ký hợp đồng Bảo hiểm vệ tinh VINASAT-2 với tổng trị giá 4.700 tỷ đồng.

Vệ tinh VINASAT-2 được sản xuất trên nền tảng khung A2100 với công nghệ hiện đại, có tuổi thọ thiết kế là 15 năm. Với 30 bộ phát đáp 36MHz trên băng tần Ku (24 bộ khai thác thương mại và 6 bộ dự phòng), VINASAT-2 có khả năng phủ sóng khu vực Đông Nam Á và một số nước lân cận, dung lượng truyền dẫn tương đương 13.000 kênh thoại/Internet/truyền số liệu hoặc khoảng 150 kênh truyền hình.

”Việc thực hiện dự án VINASAT-2 nhằm hướng đến mục tiêu chiến lược của quốc gia về tăng cường năng lực hạ tầng viễn thông, đáp ứng nhu cầu sử dụng vệ tinh của thị trường trong nước và khu vực; khai thác thiệu quả nguồn tài nguyên tần số và quỹ đạo vệ tinh mà Việt Nam đã đăng ký tại vị trí 131,8 độ Đông”, ông Phan Hoàng Đức - Phó Tổng Giám đốc thường trực VNPT khẳng định.

VINASAT-2 sẽ cùng VINASAT-1 tạo thành một hệ thống vệ tinh có khả năng dự phòng về dung lượng và giảm thiểu rủi ro giữa các vệ tinh, góp phần tăng cường độ an toàn, ổn định trong quá trình cung cấp dịch vụ; tăng cường độ an toàn cho mạng viễn thông quốc gia.

”6 bộ phúc đáp dự phòng trên VINASAT-2 có thể hỗ trợ cho VINASAT-1, trong số 24 bộ phúc đáp khai thác thương mại, có 12 bộ trùng băng tần, chỉ ngược phân cực so với VINASAT-1, do vậy, việc dự phòng dung lượng, chuyển đổi qua lại giữa hai vệ tinh là rất thuận lợi. Ngoài ra, do hai vệ tinh ở vị trí rất gần nhau, nên người sử dụng dưới mặt đất cũng không cần hiệu chỉnh thiết bị thu”, ông Hoàng Minh Thống- Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình viễn thông của VNPT nói.

Đảm bảo hiệu quả kinh tế

Theo số liệu từ VNPT, chỉ sau gần 1 năm khai thác, 70% dung lượng vệ tinh VINASAT -1 đã được sử dụng, đáp ứng hiệu quả cho nhu cầu phủ sóng thông tin liên lạc và phát triển lĩnh vực phát thanh - truyền hình, đặc biệt là tới các vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

Tới nay, 90% dung lượng VINASAT-1 đã được sử dụng và đang đảm bảo cung cấp các dịch vụ truyền hình, truyền dữ liệu, truyền dẫn, thoại và Internet… với chất lượng tốt, phục vụ thiết thực cho các yêu cầu về công ích, phát triển kinh tế - xã hội cũng như về công tác phòng chống bão lụt, giảm nhẹ thiên tai và an ninh quốc phòng của đất nước.

Riêng năm 2012, doanh thu từ VINASAT-1 là 250 tỷ đồng, chưa tính đến khoảng 30% băng tần của vệ tinh do VNPT và các đơn vị thành viên sử dụng. Với mức doanh thu này, VINASAT-1 dự kiến có thể thu hồi vốn sau 10 năm khai thác trong khi tuổi đời tối thiểu của vệ tinh là 15 năm.

Tổng mức đầu tư cho VINASAT-2 là khoảng 280 triệu USD, trong đó 20% là vốn của VNPT, 80% là vốn vay. Thời gian thu hồi vốn dự kiến trong 10 năm.

Đối với VINASAT-2, dự kiến VNPT cũng sẽ sử dụng khoảng 30% băng tần. Đến nay, VNPT đã ký được hợp đồng nguyên tắc sử dụng dịch vụ của VINASAT-2 với các đối tác trong nước và quốc tế, đảm bảo khả năng khai thác tối đa công suất của vệ tinh. Bên cạnh các đối tác truyền thống là các đài truyền hình, viễn thông lớn, VINASAT-2 có thể được sử dụng để cung cấp dịch vụ cho ngành dầu khí, ngân hàng. VINASAT-2 cũng được thiết kế nhằm phục vụ một cách thiết thực, hiệu quả chiến lược phát triển kinh tế Biển của Việt Nam.

Trước thực tế thời gian qua đã có một số khách hàng có nhu cầu lớn ở băng tần Ku nhưng VINASAT-1 không thể đáp ứng hết, đại diện VNPT cho biết VINASAT-2 sẽ khắc phục hoàn toàn tình trạng này.

Tự chủ 100% trong điều khiển vệ tinh

Cùng với quá trình sản xuất và chuẩn bị phóng VINASAT-2, VNPT cũng đã tích cực chuẩn bị những điều kiện tốt nhất về cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực cho việc quản lý, vận hành và khai thác vệ tinh VINASAT-2.

Đến nay, toàn bộ hệ thống thiết bị tại Đài Điều khiển vệ tinh Quế Dương (Hà Nội) đã hoàn thành lắp đặt và sẵn sàng để tiếp nhận việc điều khiển vệ tinh.

Công ty Viễn thông Quốc tế (VTI), đơn vị trực tiếp vận hành, khai thác VINASAT-2, khẳng định, với kinh nghiệm quản lý, vận hành vệ tinh VINASAT-1 trong suốt 4 năm qua, đội ngũ cán bộ kỹ thuật của VTI sẽ làm chủ toàn bộ công việc quản lý, khai thác VINASAT-2.

”Ngoài hỗ trợ kỹ thuật ban đầu của nhà cung cấp vệ tinh, đội ngũ kỹ sư của Việt Nam đảm đương tất cả các công đoạn của việc điều khiển vệ tinh”- Ông Hồ Công Lâm- Giám đốc VTI khẳng định tại buổi họp báo.

Xuân Tuyến