Vietcombank: Chủ động, tự tin ứng phó với thách thức của hội nhập

Chúng tôi được biết, trong nhiều năm qua, Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đã tạo được chỗ đứng trong thị trường ngân hàng nội địa bằng năng lực tài chính, công nghệ hiện đại cũng như các dịch vụ ngân hàng hoàn hảo. Và bắt đầu từ ngày 1/4/2007, các ngân hàng nước ngoài được phép thành lập ngân hàng 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam, điều này dẫn đến các Ngân hàng nội địa sẽ bị san sẻ thị phần. Vietcombank cần phải chuẩn bị gì để đối phó với sự cạnh tranh này?

Ông Vũ Viết Ngoạn: Khi Việt Nam gia nhập WTO, ngân hàng tài chính là một trong những lĩnh vực bị tác động trực tiếp và mạnh mẽ nhất. Nhận thức được thách thức của hội nhập, Ngân hàng Ngoại thương chúng tôi đã có những bước đi từ rất sớm, với một chương trình mang tính định hướng chiến lược, tập trung vào các mục tiêu chính như: Nâng cao năng lực tài chính; xây dựng nền tảng công nghệ hiện đại; phát triển hàng loạt các sản phẩm dịch vụ; áp dụng các thông lệ quốc tế tốt nhất trong cơ cấu tổ chức và quản trị điều hành, đặc biệt là trong hoạt động quản lý rủi ro.

Những năm qua, hoạt động tín dụng tăng trưởng một cách bền vững với tỷ lệ nợ xấu thấp (duy trì ở mức xấp xỉ 2,7%) với cơ cấu khách hàng và ngành nghề hợp lý. Vietcombank đã duy trì được vị thế dẫn đầu trong các hoạt động thanh toán quốc tế và ngoại hối, tạo được bước đột phá trong lĩnh vực ngân hàng bán lẻ với các sản phẩm dựa trên nền tảng công nghệ, đặc biệt là sản phẩm thẻ, đồng thời tạo động lực thúc đẩy phát triển nâng cao năng lực cạnh tranh.

Khi Việt Nam tham gia vào sân chơi lớn như WTO, ngành ngân hàng cần có một chiến lược cạnh tranh cụ thể và rõ ràng. Đối với Vietcombank, chúng tôi đã có những bước đi nhắm vào phát triển chiều sâu với mục tiêu dài hạn, hơn là đưa ra những biện pháp mang tính đối phó. Trên nền tảng tái cơ cấu, Ngân hàng tiếp tục phát triển cơ cấu tổ chức phù hợp; ứng dụng cơ chế quản trị điều hành hiện đại theo các chuẩn mực quốc tế; áp dụng các mô thức quản trị rủi ro hữu hiệu và theo tập quán, thông lệ quốc tế tốt nhất; phát triển mạng lưới hoạt động nhằm đưa các sản phẩm dịch vụ tới gần các đối tượng khách hàng, người dân hơn nữa; tiếp tục chủ động ứng dụng các công nghệ mới nhất trong hoạt động ngân hàng… Qua đó, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, nâng cao năng lực cạnh tranh và sẵn sàng đón nhận thách thức của kinh tế thị trường và hội nhập.

Chúng tôi được biết Vietcombank đã sẵn sàng cho sân chơi WTO, một trong những vấn đề mà hầu hết các đối tác cũng như người dân quan tâm đến Vietcombank là minh bạch chính sách. Xin được hỏi, vấn đề này Vietcombank xử lý như thế nào, thưa ông?

Ông Vũ Viết Ngoạn: Có thể nói, Ngân hàng Ngoại thương là một trong những ngân hàng đi đầu trong lĩnh vực minh bạch hóa hoạt động và đã nhiều lần chủ động báo cáo với các cơ quan thẩm quyền về vấn đề này. Cùng với tiến trình cổ phần hóa, chúng tôi coi vấn đề minh bạch không chỉ là một đề án hay đề xuất nữa mà đã trở thành một yếu tố tất yếu phải thực hiện theo luật pháp. Vietcombank luôn luôn minh bạch và công khai mọi thông tin đối với thị trường và nhà đầu tư theo thông lệ, tập quán quốc tế và các quy định khác của pháp luật.

Đến nay, Vietcombank đã được kiểm toán theo các chuẩn mực Việt Nam và quốc tế trong hơn 10 năm liên tục. Tới đây, trong tiến trình cổ phần hóa, các nhà tư vấn và kiểm toán danh tiếng của quốc tế sẽ chuẩn bị các thông tin cáo bạch cho Ngân hàng. Theo đó, có thể nói, Vietcombank đã và đang chủ động trong việc minh bạch hóa thông tin.

Tuy nhiên, theo tôi thì sự khác biệt trong hệ thống báo cáo kế toán của Việt Nam với các chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) hiện nay có thể dẫn đến những cách nhìn nhận khác nhau về chất lượng thông tin. Điều này cũng sẽ có những tác động nhất định tới giới đầu tư, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài khi quyết định đầu tư vào Việt Nam.

Trước sức hút về ưu đãi của các ngân hàng nước ngoài, Vietcombank phải đối mặt với việc thiếu hụt nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu, hoặc một số nhân lực có tài sẽ ra đi, Vietcombank đã có giải pháp gì cho thực tế trên?

Ông Vũ Viết Ngoạn: Khi Việt Nam tham gia vào sân chơi WTO, nguồn nhân lực chưa đáp ứng cũng như nguồn nhân lực có tài sẽ ra đi đang là thách thức lớn không chỉ đối với Vietcombank, mà với nhiều doanh nghiệp. Theo tôi, sẽ không có giải pháp nào cho vấn đề này nếu vẫn duy trì mô hình doanh nghiệp nhà nước như hiện nay, nghĩa là thiếu vắng cơ chế khuyến khích người lao động (cả thưởng và phạt) cũng như hệ thống đánh giá hiệu quả lao động và cơ chế bổ nhiệm cán bộ.

Tuy nhiên, tôi tin có một bộ phận không nhỏ các cán bộ có năng lực và phẩm chất vẫn đang gắn bó với Vietcombank. Quyết tâm của Chính phủ trong việc thực hiện thành công Đề án cổ phần hóa Vietcombank với lộ trình cụ thể và rất gần sẽ vừa là thách thức, vừa là cơ hội cho các nhân lực có tài có thể phát huy hết khả năng của mình và họ sẽ được hưởng những thành quả tương xứng với sức lao động bỏ ra. Điều này tạo ra động lực và sức hút không nhỏ đối với những người tài có cơ hội được làm việc trong một tổ chức tài chính lớn vào bậc nhất Việt Nam. Hơn nữa, qua đây, người tài sẽ được tiếp cận với các tri thức của nhân loại (trong lĩnh vực chuyên môn) và có nhiều cơ hội để học hỏi thêm.

Theo tôi, việc áp dụng cơ chế quản trị mới tại Vietcombank cũng là một tất yếu. Cùng với cơ chế này sẽ là một hệ thống khuyến khích người lao động làm việc hiệu quả và công bằng, đảm bảo cho họ một chỗ đứng phù hợp với năng lực chuyên môn cũng như những lợi ích vật chất tương xứng.

Chúng tôi tin tưởng vào truyền thống của mình cũng như sức hấp dẫn nhất định của Vietcombank đối với các nguồn nhân lực có tài.

Chúng tôi được biết các ngân hàng thương mại trong nước đang có nhiều hoạt động vừa để khẳng định mình, vừa tránh được những rủi ro khi gia nhập WTO. Vietcombank đã có những động thái gì, chiến lược gì để cạnh tranh trong môi trường nội địa cũng như môi trường bên ngoài vào?

Ông Vũ Viết Ngoạn: Như đã đề cập ở trên, ngoài những bước đi mang tính chiến lược và chú trọng vào phát triển “chiều sâu” như lành mạnh hóa tài chính, xây dựng và cơ cấu lại thể chế, Vietcombank đã đề ra các chiến lược cạnh tranh như: Phát triển dịch vụ ngân hàng bán lẻ; Duy trì những lĩnh vực có thế mạnh truyền thống: thanh toán quốc tế, kinh doanh ngoại hối…; Mở rộng đối tượng khách hàng cũng như phát triển thị trường mới (doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài/FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ…); Tiếp tục đầu tư cho công nghệ và phát triển sản phẩm mới dựa trên nền tảng công nghệ; Nâng cao năng lực quản trị điều hành theo các thông lệ quốc tế tốt nhất; Xây dựng mô hình tập đoàn tài chính, với mục tiêu nằm trong tốp 50-70 ngân hàng hàng đầu trong khu vực (châu Á, không bao gồm Nhật Bản) có quy mô hoạt động trong khu vực vào năm 2015-2020.

Hay nói cách khác, Vietcombank chủ động đón nhận các thách thức của hội nhập để tự hoàn thiện mình, đồng thời chủ động nâng tầm hoạt động cả về chất lẫn về quy mô sánh ngang tầm các tập đoàn tài chính quốc tế tầm cỡ trung bình trong khu vực.

Xin trân trọng cảm ơn ông.

Giang Oanh (thực hiện)