VNVC nỗ lực đưa vaccine RSV phòng viêm phổi cho phụ nữ mang thai và người cao tuổi tại Việt Nam

Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết, RSV là virus ác tính gây viêm phổi, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản nặng khiến trẻ nhỏ và người cao tuổi phải nhập viện, nguy cơ tử vong cao.

Theo các nghiên cứu, có khoảng 70% trẻ nhiễm RSV trong năm đầu đời và hầu hết trẻ bị nhiễm RSV trước 2 tuổi. 

Tổ chức WHO ước tính, mỗi năm, RSV gây ra 3,6 triệu ca nhập viện và khoảng 100.000 ca tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn thế giới, gần 50% trẻ dưới 6 tháng tuổi tử vong do RSV.

Ở người cao tuổi, virus này gây viêm phổi nghiêm trọng, suy hô hấp, làm trầm trọng các bệnh lý mạn tính như tim mạch, gan, thận, phổi mạn tính, đái tháo đường, tăng nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

HIện, bệnh RSV chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy, các nhà khoa học, các tập đoàn vaccine và dược phẩm đã không ngừng "chạy đua" trong cuộc chiến chống lại RSV để nghiên cứu và phát triển vaccine phòng bệnh.

Trong đó, vaccine phòng RSV của Tập đoàn Pfizer là vaccine ứng dụng công nghệ protein tái tổ hợp nhắm vào hai phân nhóm phổ biến và nguy hiểm nhất là RSV-A và RSV-B. Vaccine được chỉ định tiêm một mũi duy nhất cho thai phụ từ tuần 24-36 của thai kỳ và người lớn từ 60 tuổi trở lên.

Tính đến tháng 9/2025, vaccine này đã được phê duyệt sử dụng tại hơn 60 quốc gia và đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia ở nhiều nước, áp dụng cho phụ nữ mang thai, người cao tuổi và người có bệnh nền.

Từ ngày 27/9, VNVC đã ghi nhận nhiều thai phụ và người cao tuổi đăng ký tiêm vaccine phòng RSV. Bên cạnh đó, hội thảo chuyên đề về chăm sóc sức khỏe thai phụ và phòng ngừa RSV do VNVC tổ chức trên toàn quốc, cũng thu hút đông đảo phụ nữ mang thai tham dự, góp phần lan tỏa thông tin khoa học và nâng cao nhận thức bảo vệ con ngay từ trong bụng mẹ.

Sự kiện này tiếp tục thể hiện vai trò tiên phong của Hệ thống Tiêm chủng VNVC tại Việt Nam, khi phối hợp cùng hãng vaccine toàn cầu nỗ lực để đưa vaccine RSV về Việt Nam sau 2 năm vaccine này được sử dụng rộng rãi trên thế giới. Đây có thể được xem là bước đột phá của y học dự phòng Việt Nam khi trước đây chỉ có thể tiếp cận các vaccine sau hàng chục năm đã được sử dụng trên thế giới.

“Trong thời gian tới, VNVC sẽ tiếp tục nỗ lực đưa về thêm các loại vaccine và kháng thể đơn dòng phòng RSV từ những tập đoàn vaccine và dược phẩm hàng đầu thế giới, nhằm bảo vệ trẻ nhỏ và người trưởng thành", bác sĩ Chính cho biết thêm.

Vaccine duy trì hiệu lực bảo vệ gần 70% khi trẻ đến 6 tháng tuổi

Đến VNVC tiêm vaccine phòng RSV khi ở tuần thai thứ 34, chị Trần Thị Thanh Phương, 32 tuổi, sống ở phường Bình Tiên, TPHCM chia sẻ, là một bác sĩ sản phụ khoa nên chị hiểu rất rõ RSV gây bệnh hô hấp nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, nhất là giai đoạn trước 6 tháng tuổi.

"Tôi từng chứng kiến không ít em bé nhập viện vì RSV gây viêm phổi, viêm phế quản, tiểu phế quản nặng. Vì vậy, khi biết Việt Nam có vaccine này, tôi đăng ký tiêm ngay để bảo vệ con mình", chị Phương chia sẻ.

BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa, BVĐK Tâm Anh TPHCM cho biết, ở giai đoạn mang thai, người phụ nữ có nhiều thay đổi về sinh lý và miễn dịch nên rất dễ mắc các bệnh truyền nhiễm.

Một số ghiên cứu cho thấy, thai phụ nhiễm RSV tăng nguy cơ viêm phổi, tiền sản giật, sinh non trước 37 tuần so với những người không nhiễm virus. Trẻ sinh non bị nhiễm RSV có nguy cơ tử vong do virus cao gấp 3 lần so với trẻ sinh đủ tháng, đồng thời tỷ lệ nhập viện, phải hồi sức và suy hô hấp cũng cao hơn.

Theo VNVC, các dữ liệu lâm sàng cũng cho thấy, tiêm vaccine RSV trong thai kỳ giúp giảm 81,8% nguy cơ trẻ mắc nhiễm trùng hô hấp dưới nặng phải chăm sóc y tế trong 90 ngày đầu đời và duy trì hiệu lực bảo vệ 69,4% đến 6 tháng tuổi. Các tổ chức y khoa trên thế giới như CDC, Hội Sản phụ khoa Mỹ (ACOG) và các thử nghiệm lâm sàng đều đánh giá và chứng minh vaccine RSV an toàn cho cả mẹ và thai nhi.

Với người cao tuổi, vaccine cho thấy hiệu lực giảm tới 88,9% nguy cơ mắc nhiễm trùng hô hấp dưới do RSV trong năm đầu tiên sau tiêm và duy trì bảo vệ kéo dài so với nhóm không tiêm.

HM