Vụ án Vạn Thịnh Phát: Tham ô hơn 304.000 tỉ đồng

Ngày 17/11, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra, đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân tối cao truy tố đối với 86 bị can trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị có liên quan.

Bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị đề nghị truy tố ba tội danh gồm: Tham ô tài sản; Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng; Đưa hối lộ.

Các bị can còn lại bị truy tố về các tội danh: Tham ô tài sản; Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng; Nhận hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng; Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Đáng chú ý, trong số các bị can bị đề nghị truy tố, bà Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II - Ngân hàng Nhà nước, bị cơ quan điều tra cáo buộc nhận hối lộ số tiền lên đến 5,2 triệu USD.

Theo kết luận điều tra, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát xây dựng hệ sinh thái với hơn 1.000 doanh nghiệp, gồm các công ty con, công ty thành viên trong và ngoài nước, được chia thành nhiều tầng lớp, với hàng trăm cá nhân được thuê đứng tên đại diện pháp luật hoặc là người có quan hệ họ hàng, cán bộ, công nhân viên tập đoàn.

Trong số này có nhóm công ty "ma" tại Việt Nam, được thành lập để lấy pháp nhân góp vốn đầu tư vào các dự án, vay vốn ngân hàng, thực hiện việc đảo nợ hoặc ký hợp đồng hợp tác, thi công.

Ngoài ra, bà Trương Mỹ Lan còn xây dựng mạng lưới nhiều công ty vỏ bọc tại các vùng lãnh thổ, quốc gia "thiên đường thuế" để phục vụ hoạt động đầu tư, kinh doanh tại nước ngoài hoặc sử dụng danh nghĩa "nhà đầu tư nước ngoài" đầu tư vào Việt Nam có nhiệm vụ quản lý nguồn vốn, tài sản của gia đình Trương Mỹ Lan ở nước ngoài.

Tại Ngân hàng SCB, mặc dù không trực tiếp giữ chức vụ, nhưng với việc nắm giữ trên 90% cổ phần, bà Lan đã nắm quyền điều hành, chi phối, chỉ đạo toàn bộ hoạt động của ngân hàng này, biến SCB trở thành công cụ tài chính để bị can tổ chức huy động tiền gửi.

Theo kết luận điều tra, kể từ khi Ngân hàng SCB sáp nhập 1/1/2012 đến ngày 7/10/2022, bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã lập một số lượng lớn các hồ sơ vay vốn khống để rút ra số tiền đặc biệt lớn sử dụng vào mục đích của bị can.

Đây đều là các khoản vay khống, do vậy, khi đến hạn không trả được nợ, bà Lan cùng đồng phạm tiếp tục tạo ra các khoản vay khống, số tiền chiếm đoạt ngày càng nhiều, số tiền thiệt hại ngày càng lớn.

Trong đó, từ ngày 9/2/2018 đến 7/10/2022, bà Lan chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn rút tiền chiếm đoạt của Ngân hàng SCB, qua đó chiếm đoạt số tiền hơn 304.000 tỉ đồng.

Hành vi trên phạm vào tội tham ô tài sản. Ngoài ra, hành vi này của bà Lan còn gây thiệt hại số tiền lãi phát sinh hơn 129.000 tỉ đồng.

Kết luận điều tra cho biết trước ngày 1/1/2018, Bộ luật Hình sự chưa quy định về hành vi tham ô trong lĩnh vực tư nhân.

Trong thời gian từ ngày 1/1/2012 đến ngày 31/12/2017, bị can Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo hợp thức hồ sơ vay vốn để Ngân hàng SCB giải ngân cho 304 khách hàng là các cá nhân, pháp nhân thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát vay 368 khoản, tính đến ngày 17/10/2022 còn dư nợ hơn 132.000 tỉ đồng, không có khả năng thu hồi.

Cơ quan điều tra xác định thiệt hại là hơn 64.000 tỉ đồng. Hành vi này phạm vào tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, các hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng.

Đặc biệt, để che giấu thực trạng tài chính yếu kém và các sai phạm của Ngân hàng SCB, đồng thời để SCB không bị đưa vào diện kiểm soát đặc biệt và tiếp tục được tái cơ cấu, bị can Trương Mỹ Lan trực tiếp gặp gỡ bàn bạc, trao đổi với bà Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II - Ngân hàng Nhà nước, đồng thời là trưởng đoàn thanh tra.

Bà Lan còn chỉ đạo ông Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng giám đốc với Ngân hàng SCB tiếp xúc, đặt vấn đề, trực tiếp đưa tiền cho bà Đỗ Thị Nhàn và đưa tiền, quà bồi dưỡng các thành viên trong đoàn thanh tra.

Linh Anh