Vùng Đồng bằng sông Hồng khẳng định vai trò dẫn dắt tăng trưởng của nền kinh tế

Nhiều chỉ số đạt cao nhất nước

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT), 7 tháng đầu năm 2024, tốc độ tăng trưởng kinh tế của vùng ĐBSH đạt 7,21%, cao hơn bình quân chung của cả nước (6,42%); đứng thứ 3/6 vùng kinh tế của cả nước; gấp 1,3 lần Vùng Đông Nam Bộ (5,86%). 

Tổng thu NSNN đạt 521 nghìn tỷ đồng, cao nhất nước (chiếm 41% tổng thu NSNN ).

Đồng thời, giá trị xuất khẩu của vùng cũng đứng đầu cả nước khi đạt trên 80 tỷ USD, chiếm 35% tổng giá trị xuất khẩu của cả nước (227,7 tỷ USD).

Bên cạnh đó, vùng có 29,6 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, chiếm 31% cả nước, tăng 3,39% so với cùng kỳ; 14,3 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, chiếm 32% cả nước, tăng 6,87% so với cùng kỳ; đứng thứ 2 cả nước về số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động (sau vùng Đông Nam Bộ).

Đáng chú ý, giải ngân vốn đầu tư công của vùng ước đạt 55,757 nghìn tỷ đồng, cao nhất cả nước, đạt 31,8% kế hoạch. Một số địa phương trong vùng nằm trong nhóm các địa phương có tỉ lệ giải ngân cao là Nam Định 78,37%; Thái Bình 45,78%; Vĩnh Phúc 38,4%; Hà Nam 38,3%.

8 nhiệm vụ trọng tâm của Hội đồng điều phối vùng ĐBSH

Liên quan đến các hoạt động của Hội đồng điều phối vùng ĐBSH trong năm 2023, Thứ trưởng Đỗ Thành Trung cho biết các thành viên Hội đồng đã hoàn thành 19/23 nhiệm vụ được giao. 

"Về các nhiệm vụ còn lại, các bộ, địa phương đang khẩn trương triển khai", ông Trung thông tin thêm.

Về các nhiệm vụ năm 2024, trong 7 tháng các bộ, địa phương cần cơ bản hoàn thành 8 nhiệm vụ. Trong đó, 3 nhiệm vụ đã hoàn thành: Luật Thủ đô (sửa đổi); Phê duyệt quy hoạch vùng ĐBSH giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và quy hoạch tỉnh Hưng Yên; hoàn thành Quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

5 nhiệm vụ đã hoàn thành dự thảo, đang gửi xin ý kiến các cơ quan liên quan: Báo cáo rà soát các cơ chế, chính sách hiện hành để điều chỉnh, bổ sung cơ chế, chính sách đặc thù về phát triển 6 vùng kinh tế - xã hội (trong đó có vùng ĐBSH); Đề án phát triển cụm liên kết ngành công nghiệp sản xuất - chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông, lâm nghiệp, thủy hải sản và thực phẩm vùng ĐBSH; Đề án xây dựng cơ chế, chính sách phát triển các ngành công nghiệp mới cho vùng ĐBSH; Hoàn thiện quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn quốc gia, phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông thôn; Ban hành Kế hoạch thực hiện quy hoạch vùng ĐBSH.

Bên cạnh hoạt động của Hội đồng vùng, Quy hoạch vùng ĐBSH thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 368 ngày 04/5/2024 đã thể hiện sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của người đứng đầu Chính phủ trong việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp tại Nghị quyết 30-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển KTXH vùng ĐBSH.

Bộ KH&ĐT đã xây dựng dự thảo Kế hoạch thực hiện Quy hoạch vùng ĐBSH, gửi lấy ý kiến các bộ, ngành và địa phương trong vùng ĐBSH. Đến nay, có 17/18 bộ, ngành và 10/11 địa phương có ý kiến. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tổng hợp, rà soát, chỉnh sửa, cập nhật và hoàn thiện Kế hoạch trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Dự án trọng điểm, liên kết vùng chuyển biến rõ rệt

Cũng tại Hội nghị, Thứ trưởng Đỗ Thành Trung chia sẻ về tiến độ một số dự án quan trọng, liên kết vùng. Đơn cử như hoàn thành và đưa vào sử dụng từ ngày 17/7 Dự án đầu tư xây dựng cầu Bến Rừng nối huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng và thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh (vượt tiến độ 5 tháng); Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn – Ga Hà Nội: Đã hoàn thành, đưa vào sử dụng đối với 8,5 km đoạn đi trên cao vào ngày 8/8; đối với đoạn tuyến ngầm, đã khởi công thi công máy khoan hầm TBM từ ngày 30/7.

Ngoài ra, Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội cũng đã giải phóng mặt bằng và bàn giao được 96,5% trên toàn tuyến. Các dự án thành phần đầu tư xây dựng đường song hành đang được đẩy nhanh tiến độ thi công. Dự án thành phần 3 (Đầu tư xây dựng đường cao tốc theo phương thức PPP) đang triển khai trình tự, thủ tục lập, thẩm định thiết kế kỹ thuật, dự toán tiểu dự án đầu tư công trong dự án PPP và hồ sơ lựa chọn nhà đầu tư (dự kiến khởi công trong Quý IV/2024).

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai dự án còn gặp khó khăn, như: Công tác giải phóng mặt bằng, tiến độ xây dựng các khu tái định cư, di chuyển hạ tầng kỹ thuật còn chậm; thiếu nguồn cung cấp đất, cát, vật liệu san lấp, giá thành cao; vướng mắc liên quan đến Dự án thành phần 3 theo phương thức PPP.

Theo Bộ KH&ĐT, cần kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn, đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án: (1) Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, đoạn qua tỉnh Nam Định, tỉnh Thái Bình theo phương thức đối tác công tư (PPP); (2) Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, đoạn qua tỉnh Ninh Bình; (3) Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng, đoạn qua thành phố Hải Phòng; (4) 3 dự án tại Cảng hàng không quốc tế Cát Bi.

Để ĐBSH tiếp tục khẳng định vai trò vùng động lực kinh tế

Trên cơ sở tình hình triển khai thực hiện nhiệm vụ thời gian qua, Bộ KH&ĐT kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng ĐBSH, các bộ và địa phương một số công việc liên quan.

Thứ nhất, tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ của năm 2024 đã được giao tại kế hoạch hoạt động điều phối vùng năm 2024 của Hội đồng điều phối vùng ĐBSH và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng tại Thông báo kết luận số 4869 ngày 21/6/2024.

Thứ hai, về cơ chế, chính sách đặc thù: Đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương có văn bản tham gia ý kiến đối với Dự thảo Báo cáo rà soát, đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù về phát triển 6 vùng kinh tế (đến nay mới nhận được ý kiến của 6/17 bộ, ngành và 3/63 địa phương).

Thứ ba, các bộ, địa phương nghiên cứu, lựa chọn các dự án trọng điểm có tính chất vùng theo tinh thần Nghị quyết 30 của Bộ Chính trị và Quy hoạch vùng để ưu tiên nguồn vốn bố trí trong kế hoạch trung hạn 2026-2030, trong đó dành nguồn vốn phù hợp để thực hiện trước công tác chuẩn bị đầu tư nhằm rút ngắn thời gian hoàn thiện thủ tục đầu tư và đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án.

Thứ tư, UBND TP. Hà Nội cần phối hợp với các bộ, ngành triển khai thực hiện Luật Thủ đô để xây dựng và ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật đúng theo kế hoạch.

Thứ năm, đẩy nhanh tiến độ các dự án đã triển khai, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để đảm bảo hoàn thành đúng tiến độ đề ra. Đối với các dự án đang hoàn thiện thủ tục đầu tư, các địa phương cần khẩn trương đề xuất các cơ chế, chính sách để sớm triển khai, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Ngoài ra, Bộ KH&ĐT đã xây dựng dự thảo Báo cáo rà soát, đề xuất cơ chế, chính sách đặc thù các vùng kinh tế - xã hội và đang gửi lấy ý kiến các bộ, ngành và các địa phương với mục tiêu: "Rà soát các cơ chế, chính sách đặc thù, thí điểm đang được áp dụng trong vùng, các địa phương trong cả nước để xác định chính sách phù hợp, hiệu quả, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, cho phép mở rộng diện áp dụng thí điểm".

Trong đó, ngoài các nhóm cơ chế, chính sách đề xuất áp dụng chung cho các vùng và cả nước, đối với vùng ĐBSH, Bộ đề xuất 4 cơ chế, chính sách đặc thù: (1) Chính sách về hỗ trợ phát triển cụm liên kết ngành, trong đó ưu tiên phát triển các trung tâm kinh tế biển; (2) Chính sách phân cấp cho HĐND cấp tỉnh quyết định chủ trương các dự án thuộc phạm vi khu vực bảo vệ II của di tích quốc gia đặc biệt thuộc Danh mục di sản thế giới; (3) Nghiên cứu thành lập Khu thương mại tự do tại TP. Hải Phòng, tỉnh Quảng Ninh; (4) Chính sách thử nghiệm có kiểm soát đối với các sản phẩm công nghệ, dịch vụ, mô hình kinh doanh,…/.

Minh Ngọc