Đại tướng - Đại trí thức

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu trong một lần tới thăm gia đình Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Ảnh: VGP

Thượng tướng-Viện sĩ Nguyễn Huy Hiệu, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, kể rằng ông nhiều lần được vinh dự tiếp kiến Đại tướng Võ Nguyên Giáp và có nhiều kỷ niệm với Đại tướng.

Trong một dịp tới thăm Đại tướng, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu may mắn được Đại tướng truyền đạt những điều rất hệ trọng trong chiến lược, chiến thuật và nghệ thuật đánh địch mang đến thắng lợi toàn chiến dịch năm 1972 ở Quảng Trị. (Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu từng chiến đấu nhiều năm ở Quảng Trị). Đại tướng tỏ ra rất thương tiếc hai vị chỉ huy chiến dịch này là tướng Tư lệnh Lê Trọng Tấn và tướng Chính ủy Lê Quang Đạo đã mất. Đại tướng căn dặn tướng Nguyễn Huy Hiệu: “Đồng chí ở vị trí chiến lược của Bộ Quốc phòng cần phải biết rõ những vấn đề này để rút ra những bài học kinh nghiệm cho nghệ thuật quân sự Việt Nam…”

“Đó là một buổi gặp gỡ mà Đại tướng đã truyền cho tôi không chỉ lý trí mà còn là những kinh nghiệm quý báu của một vị tướng tài có tâm, một nhân cách lớn của quân đội nhân dân Việt Nam”, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu nhớ lại.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu kể lại, ngay từ năm 1977, nhân dịp Cách mạng tháng 10 Nga, ông cùng Hội hữu nghị Việt Nga đi thăm Nga và các nước XHCN tại Đông Âu. Có một điều đặc biệt là các nhà khoa học Nga, các tướng lĩnh Nga đều nhắc đến Đại tướng Võ Nguyên Giáp trên phương diện là một vị tướng-nhà khoa học, bởi Đại tướng có nhiều tác phẩm về nghệ thuật quân sự được dịch sang nhiều thứ tiếng nước ngoài.

"Bạn bè quốc tế đã nói với chúng tôi rằng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp bên cạnh tài năng về mưu kế thế trận và nghệ thuật chiến tranh nhân dân còn rất giỏi khoa học kỹ thuật. Các nhà khoa học quốc tế đều ngạc nhiên và khâm phục khi chúng ta có nhiều sáng tạo cải tiến những vũ khí được các nước bạn viện trợ, nhiều nhất là Nga, để thắng được công nghệ chiến tranh tiên tiến nhất của Mỹ", tướng Nguyễn Huy Hiệu kể.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu đảm nhiệm công tác đối ngoại của Bộ Quốc phòng hơn 10 năm. Kể cả lúc Đại tướng đã nghỉ hưu thì mỗi khi các đoàn quân sự các nước sang Việt Nam, họ đều có một nguyện vọng là được đến chào Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Mặc dù tuổi cao nhưng Đại tướng rất minh mẫn, ông tiếp đón các đoàn bằng sự am hiểu về đất nước, văn hóa và con người của nơi đó. Sau nghi thức xã giao, Đại tướng thường giao tiếp với các đoàn một cách sáng tạo, tự nhiên, thông minh và rất dí dỏm, hài hước. Nhiều khi Đại tướng khiến tất cả mọi người cười phá lên rất vui vẻ. Kể cả các nước thuộc hàng đối phương như Mỹ, Đại tướng cũng tiếp chuyện rất chủ động. Đối với các nước bạn bè thân thiết như Nga, Cuba, Ấn Độ và các nước châu Mỹ La tinh, Đại tướng thường tiếp chuyện hàng giờ đồng hồ. Nhiều khi Đại tướng nói chuyện trực tiếp bằng tiếng Pháp, tiếng Nga.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu luôn thấy ở Đại tướng sự lạc quan, tin tưởng một cách kiên định với sự nghiệp của Đảng, của dân tộc. Trong tất cả các cuộc gặp, Đại tướng luôn nêu cao vai trò của Đảng, Bác Hồ và nhân dân. Thông qua các cuộc tiếp xúc, Đại tướng đã truyền cho bạn bè quốc tế một tầm cao về ý chí, văn hóa, trí tuệ và bản lĩnh của người Việt Nam.

Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, đứng sau Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong một buổi gặp mặt nhân kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Ảnh: VGP

Tháng 5/2004, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu được Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng phân công tháp tùng và cùng Đại tướng Võ Nguyên Giáp chủ trì Hội thảo khoa học 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Cuộc hội thảo đặc biệt này có 150 đoàn khách quốc tế tới dự.

Trước khi Hội thảo diễn ra, Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu rất lo lắng cho sức khỏe của Đại tướng vì lúc đó Đại tướng đã 94 tuổi. Tuy nhiên Đại tướng đã chủ trì Hội thảo rất thành công. Các bài tham luận của các nước đều ca ngợi Đại tướng, ca ngợi quân đội nhân dân Việt Nam, ca ngợi nghệ thuật chiến tranh nhân dân trong chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là bài học cho Việt Nam mà cho cả nhân loại, nhất là các nước đứng lên tự giải phóng giành độc lập dân tộc, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói “Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Về phần mình, khi nói đến chiến thắng của dân tộc ta, Đại tướng Võ Nguyên Giáp rất khiêm tốn, luôn coi đó là chiến thắng của nhân dân Việt Nam anh hùng, của Đảng Cộng sản Việt Nam dưới sự chỉ đạo của Hồ Chủ tịch, và Đại tướng chỉ đóng góp một phần nhỏ bé.

Đại biểu các nước vỗ tay hoan hô liên tục. Có nhiều vị chưa được phát biểu đã đứng bật dậy hô vang: “Điện Biên Phủ! Hồ Chí Minh! Võ Nguyên Giáp!”

Tình cảm yêu mến, ngưỡng mộ của bạn bè quốc tế đã là minh chứng rõ nhất thể hiện tầm vóc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, một nhà chiến lược tài ba của Quân đội Nhân dân Việt Nam, một kiến trúc sư về nghệ thuật chiến tranh nhân dân trong thời đại Hồ Chí Minh.

Phương Liên