Hướng tới nền kiểm toán uy tín, chuyên nghiệp, hiện đại và hiệu quả

Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc trình bày Tờ trình về Chiến lược tại Phiên họp. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Theo Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc, Chiến lược phát triển Kiểm toán nhà nước đến năm 2030 xác định tầm nhìn là xây dựng Kiểm toán Nhà nước (KTNN) xứng đáng là cơ quan thực hiện kiểm toán tài chính, tài sản công có trách nhiệm, uy tín, chuyên nghiệp và hiện đại; đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó; hội nhập, phát triển ngang tầm khu vực và thế giới.

Quan điểm phát triển được xác định là đảm bảo thể chế hóa đầy đủ và toàn diện các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về phát triển KTNN; tuân thủ các quy định của pháp luật, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Phát triển KTNN phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam; đáp ứng yêu cầu hội nhập và phù hợp với các nguyên tắc, thông lệ quốc tế; là thành viên có trách nhiệm thúc đẩy sự phát triển lĩnh vực kiểm toán công trong khu vực và thế giới.

Bảo đảm tính độc lập đối với hoạt động KTNN; tương xứng với vị trí, vai trò của KTNN là cơ quan kiểm toán tài chính, tài sản công do Quốc hội thành lập, hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật. Phát triển KTNN phải gắn với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, trong đó việc ứng dụng công nghệ và công nghệ thông tin trong mọi hoạt động của KTNN được coi là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, trong cả ngắn hạn và dài hạn.

Để bảo đảm thực hiện tốt nhất vai trò, trách nhiệm của KTNN, mục tiêu phát triển KTNN đến năm 2030 được đề ra là: Phát triển KTNN là công cụ trọng yếu, hữu hiệu của Đảng và Nhà nước trong kiểm tra, kiểm soát việc quản lý và sử dụng tài chính, tài sản công; phục vụ đắc lực cho hoạt động của Quốc hội, Chính phủ trong thực hiện chức năng lập pháp, giám sát, quản lý điều hành và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; hỗ trợ hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân địa phương trong quản lý, điều hành, giám sát và quyết định vấn đề quan trọng của địa phương; nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động kiểm toán thông qua ứng dụng công nghệ thông tin và đẩy mạnh hợp tác quốc tế, bảo đảm hoạt động công khai, minh bạch, chuyên nghiệp, chính quy và từng bước hiện đại, xứng đáng là cơ quan kiểm toán tài chính, tài sản công có trách nhiệm và uy tín, đáp ứng được yêu cầu của Đảng, Nhà nước và nhân dân. 

Từ mục tiêu tổng quát, Chiến lược cũng nêu lên các mục tiêu chiến lược cụ thể về hoàn thiện cơ sở pháp lý cho tổ chức và hoạt động của KTNN; phát triển hệ thống tổ chức bộ máy; phát triển nguồn nhân lực; nâng cao chất lượng kiểm toán; phát triển cơ sở vật chất, thông tin tuyên truyền và nghiên cứu khoa học;…

Chủ nhiệm Ủy ban Tài Chính-Ngân sách Nguyễn Đức Hải báo cáo thẩm tra Chiến lược tại Phiên họp. Ảnh:VGP/Nguyễn Hoàng

Về đánh giá tác động, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc cho biết, những tác động tích cực của Chiến lược là: Định hướng hoàn thiện cơ sở pháp lý cho tổ chức và hoạt động của KTNN; cơ sở khoa học cho việc hoàn thiện tổ chức bộ máy KTNN chuyên nghiệp, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; định hướng xây dựng kế hoạch kiểm toán có lộ trình, phù hợp với chiến lược phát triển của đất nước; nâng cao giá trị ý kiến kiểm toán về đánh giá, xác nhận các báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách các cấp; tích cực phòng, chống tham nhũng, ngăn chặn tình trạng thất thoát, lãng phí nguồn lực quốc gia.

Thẩm tra về Chiến lược, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, qua gần 10 năm thực hiện Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2020, KTNN đã đạt được nhiều kết quả tích cực, cơ bản thực hiện được các mục tiêu chiến lược đã đặt ra.

Để khắc phục những hạn chế, bất cập, định hướng rõ các mục tiêu và các giải pháp nhằm phát triển KTNN giai đoạn 2021-2030 phù hợp với chủ trương của Đảng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, góp phần thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030, việc xây dựng Chiến lược phát triển cho KTNN giai đoạn tiếp theo là cần thiết và phù hợp với Luật KTNN.

Về thời điểm ban hành, Ủy ban nhận thấy để đảm bảo tính liên tục, kịp thời trong tổ chức và hoạt động của KTNN, đề nghị UBTVQH xem xét, quyết định ban hành Chiến lược tại phiên họp tháng 8/2020, trên cơ sở đó, KTNN xây dựng kế hoạch triển khai Chiến lược để thực hiện từ năm 2021 là phù hợp.

Hồ sơ, tài liệu về Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030 do KTNN trình UBTVQH đã cơ bản bảo đảm theo quy định, bổ sung một số tài liệu theo ý kiến của UBTVQH tại phiên họp thứ 40 (tháng 12/2019).

Toàn cảnh Phiên họp. Ảnh: VGP/Nguyễn Hoàng

Về giải pháp thực hiện, Ủy ban cho rằng, Chiến lược cho giai đoạn 10 năm nên chỉ đề cập được mục tiêu và định hướng lớn. Vì vậy để thực hiện Chiến lược, KTNN cần bổ sung giải pháp: Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Chiến lược trong đó nêu lộ trình, nội dung, giải pháp cụ thể thực hiện.

Về việc đề xuất “tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật KTNN cho phù hợp với tình hình mới”, Ủy ban cho rằng Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật KTNN mới được ban hành thông qua vào năm 2019 và bắt đầu có hiệu lực từ 01/7/2020, do đó trong Chiến lược giai đoạn 2021-2030 không nên đề cập tới việc tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật. Thay vào đó, chỉ nên nêu “tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật về KTNN, kịp thời đề xuất sửa đổi Luật KTNN nếu có phát sinh vướng mắc trong thực hiện hoặc có sự không đồng bộ giữa Luật KTNN với các luật liên quan”.

“Ủy ban thống nhất trình UBTVQH xem xét, quyết định ban hành Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030. Giao Ủy ban Tài chính - Ngân sách chủ trì phối hợp với KTNN và các cơ quan liên quan tiếp thu các ý kiến của UBTVQH, hoàn thiện Dự thảo Nghị quyết về việc ban hành Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030 xin ý kiến UBTVQH trước khi ban hành”, Chủ nhiệm Nguyễn Đức Hải kiến nghị./.

Nguyễn Hoàng