Nguy hiểm tiềm ẩn từ những thói quen... tốt

Tập thể dục không đúng phương pháp

Thể dục thể thao (TDTT) giúp cơ thể săn chắc, loại bỏ mỡ thừa, phòng và chống các bệnh nguy hiểm như tiểu đường, tim mạch, huyết áp cao… Những điều này chỉ đạt được khi bạn tập đúng phương pháp và có những hiểu biết đầy đủ về kỹ thuật của các môn thể thao.

Ngược lại, người tập luyện sẽ vấp phải những chấn thương khó lường, hoặc gặp tác dụng ngược như tăng cân (ăn nhiều hơn sau khi tập), viêm khuỷu tay, giãn dây chằng, trẹo khớp (do không khởi động trước khi tập, hoặc thực hiện sai động tác), say nắng (do tập vào buổi trưa, trời nắng to), mất nước, mất điện giải (không bù nước trong quá trình tập), đột quỵ (do tập quá sức, hoặc do mắc các bệnh như tim mạch, huyết áp cao)…

Để việc tập luyện TDTT thực sự hiệu quả và mang lại lợi ích cho sức khoẻ, bạn cần lưu ý: Trước khi quyết định chơi một môn thể thao nào phải nắm được tình trạng sức khỏe của mình.

Thời gian tập, khối lượng cũng như độ khó của môn thể thao tuỳ thuộc vào tuổi tác và sức khoẻ. Lựa chọn trang phục và dụng cụ tập luyện phù hợp. Trước khi tập, cần khởi động cẩn thận. Sau khi tập, cần thả lỏng để cơ thể dần dần hồi phục lại bình thường. Cần lưu ý đến môi trường tập, và đừng quên việc bù nước. Có chế độ dinh dưỡng phù hợp với chế độ tập luyện.

Lạm dụng xông hơi - massage 

Xông hơi giúp đuổi tà khí, tăng lưu lượng tuần hoàn, thải độc tố, phân hủy một lượng mỡ nhất định, sưởi ấm cơ thể, có lợi cho đường hô hấp trên; giúp cơ thể hết cảm giác đau mỏi, khó chịu do căng thẳng, mệt mỏi.

Massage làm giãn nở mạch máu, làm sạch các lớp sừng hóa trên bề mặt da, điều hòa chức năng bài tiết mồ hôi, tuyến nhờn, tăng cường dinh dưỡng cho da, giúp da được mịn màng hồng hào hơn…

Lợi ích của xông hơi - massage là thế, nhưng nếu lạm dụng, hoặc thực hiện sai các thao tác thì lợi bất cập hại. Chẳng hạn, sau khi xông hơi, nếu tắm ngay sẽ làm các lỗ chân lông vừa nở ra đã co bít lại, giữ nước gây ứ trệ, máu huyết giảm lưu thông, khiến đau nhức cơ thể và có thể bị cảm nhiễm, đặc biệt là tạng phổi, và tiêu hóa kém... Hoặc vừa ăn no, bị rối loạn tim mạch, mắc các bệnh ngoài da, phụ nữ có thai... lại đi xông hơi - massage sẽ vô cùng tổn hại sức khỏe.

Để xông hơi - massage thực sự có ích cho sức khoẻ, chúng ta cần lưu ý: Không xông hơi liên tục. Trước khi xông hơi phải vệ sinh cơ thể thật sạch, sau khi xông hơi nóng xong thì lau người bằng khăn khô rồi mới lên bàn massage. Không nên đứng lên trên và dùng gót hay các đầu ngón chân để đạp, ấn toàn lực trên các đốt sống lưng, thắt lưng, cổ khi massage vì có thể làm sai khớp, trượt khớp rất nguy hiểm.

Uống quá nhiều nước

Uống không đủ nước, chức năng của tế bào và các cơ quan sẽ rối loạn. Những người thường xuyên uống không đủ nước da thường khô, tóc dễ gãy, mệt mỏi, đau đầu, táo bón, hình thành sỏi ở thận và túi mật.

Nước đúng là có vai trò đặc biệt quan trọng với cơ thể, nhưng nếu uống quá nhiều, tới 4-5 lít/ngày thì lại gây quá tải cho thận. Kèm theo với việc thải các sản phẩm chuyển hóa, các chất độc hại, cơ thể còn thải các dưỡng chất và nguyên tố vi lượng khi lượng nước đưa vào quá lớn. Những người bị tăng huyết áp uống nhiều nước rất nguy hiểm.

Uống nước như thế nào là phù hợp? Trong điều kiện bình thường, mỗi ngày cơ thể cần khoảng 40 ml nước trên 1 kg cân nặng. Những ngày nóng bức, lao động thể lực hay tập TDTT, khi sốt, cho con bú… nhu cầu về nước tăng lên. Khi uống nước, nên uống từ từ, từng ngụm nhỏ, mỗi lần không nên quá 150-200 ml. Trước và sau bữa ăn từ 15-40 phút không nên uống nước để tránh pha loãng hoặc giảm hoạt tính các men tiêu hóa.

Dùng quá nhiều nước uống tinh khiết

Nhiều gia đình do muốn bảo đảm vệ sinh nên chỉ dùng nước uống tinh khiết mà không biết rằng điều đó không tốt cho sức khoẻ. Nước uống tinh khiết do được lọc nhiều lần, nên mất hết các khoáng chất cần thiết cho cơ thể, vì thế, nếu dùng quá nhiều trong thời gian dài, cơ thể sẽ thiếu khoáng chất và sinh bệnh thiếu vi chất. Ví dụ, thiếu chất caban, cơ thể không sản sinh được vitamin B12; thiếu một số chất khác sẽ ảnh hưởng đến cơ chế tạo ra vitamin B1; thiếu kẽm, magie... dẫn đến các bệnh như ngất xỉu, tê dại chân tay. Do vậy, tốt nhất nên sử dụng nước máy đạt tiêu chuẩn rồi đun sôi để nguội uống hằng ngày.

Xỉa răng bằng tăm

Sau bữa ăn, rất nhiều người Việt Nam có thói quen dùng tăm để làm sạch răng. Tuy có lấy được các thức ăn thừa, nhưng động tác "xỉa", đặc biệt là xuyên tăm qua kẽ răng, có thể làm mòn răng, nới rộng kẽ răng tạo "cơ hội" mắc thức ăn nhiều và dễ dàng hơn. Đó là chưa kể có khi tăm gãy kẹt trong túi nha chu, cắm vào lợi, kẹt trong xương ổ răng gây nhiễm trùng.

Để làm sạch răng, tốt nhất là nên dùng bàn chải và chỉ tơ nha khoa.

TS. Nguyễn Thanh Xuân