Vai trò Quỹ Bình ổn như thế nào khi xăng, dầu tăng giá mạnh?

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải khẳng định giá mặt hàng xăng dầu hiện nay  đang tiến dần đến điều hành theo cơ chế thị trường. Ảnh: VGP/Phan Trang.

Đây là chia sẻ của Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải với báo chí tại buổi họp báo thường kỳ quý I/2019 chiều 5/4 khi nói đến vai trò của Quỹ bình ổn xăng dầu trong bối cảnh giá mặt hàng này tăng mạnh, không tiệm cận với giá thị trường thế giới. Trong khi đó, việc “ém” giá xăng, dầu không tăng cùng với giá điện (20/4) đã khiến kỳ điều hành gần đây nhất giá xăng, dầu đồng loạt tăng rất cao.

Lý giải vấn đề này, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, kỳ điều hành giá xăng dầu hôm 2/4 vừa qua, mỗi lít xăng E5 RON 92 tăng thêm 1.377 đồng, lên mức 18.588 đồng; xăng RON 95 tăng 1.484 đồng, lên mức 20.033 đồng. Tuy nhiên, cần phải quay lại kỳ điều hành trước đó (18/3), phải sử dụng Quỹ bình ổn tới hơn 2.000 đồng cho một lít xăng RON95 và hơn 2.800 đồng cho 1 lít xăng E5 RON92 để giữ bình ổn giá.

“Vừa rồi, thuế bình quân gia quyền giảm, mặt hàng dầu diesel giảm 0,27% nhưng giá xăng, dầu vẫn tăng bởi tại kỳ điều hành 15 ngày trước đó (18/3), Quỹ Bình ổn đã chi rất nhiều cho các mặt hàng xăng, dầu. Bởi chúng tôi không muốn ngày 20/3 tăng giá điện mà ngày 18/3 tăng giá xăng, dầu. Việc chi sử dụng Quỹ Bình ổn ở mức cao để tránh tác động kép tới người dân. Chính vì thế, liên Bộ Công Thương-Tài chính đã trực tiếp báo cáo lên Chính phủ không tăng giá xăng, dầu trong ngày 18/3”, Thứ trưởng cho biết.

Thậm chí, lãnh đạo ngành Công Thương còn cho biết, nếu như kỳ điều hành gần đây nhất không chi sử dụng từ Quỹ Bình ổn thì giá mặt hàng xăng, dầu sẽ tăng ở mức gần 3.000 đồng/lít chứ không phải là tăng 1.377 đồng/lít bởi còn phải bù từ việc tăng giá của kỳ điều hành trước đó.

Về thông tin chi sử dụng quá nhiều từ Quỹ Bình ổn xăng dầu trong thời gian gần đây khiến một số doanh nghiệp đầu mối “âm Quỹ”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải giải thích:

“Trên thực tế, mỗi lít xăng, dầu nhập khẩu vào Việt Nam đều tự động trích 300 đồng/lít để đưa vào Quỹ BOG và quỹ này nằm ở chính các doanh nghiệp. Hiện chúng ta có 28 doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng, dầu, có những doanh nghiệp lâu năm và cũng có những doanh nghiệp mới nên việc tích luỹ Quỹ BOG không giống nhau. Khi được lệnh “xả” Quỹ để bình ổn thì có những doanh nghiệp tích luỹ thấp sẽ bị “âm quỹ”. Vừa rồi Bộ Công Thương cũng đã báo cáo lên Chính phủ về việc 9/28 doanh nghiệp “âm quỹ”, phân tích rõ nguyên nhân và đưa ra giải pháp cân đối trong thời gian tới”.

Về việc điều hành giá xăng dầu thời gian tới, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định sẽ bám sát tình hình thực tế của thị trường, trên cơ sở Nghị định 83 của Chính phủ cũng như khả năng cung cấp của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn bởi vừa rồi nhà máy này đã gặp sự cố ảnh hưởng đến khả năng cung cấp xăng, dầu.

“Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn hôm 24/2 vừa qua có sự cố, trong khi hiện nay sản lượng xăng dầu của nhà máy này chiếm 39- 40% thị phần xăng dầu trong nước. Do vậy, để đáp ứng được nhu cầu xăng dầu cho sản xuất và tiêu dùng, Bộ Công Thương đã chỉ đạo Petrolimex đã phải nhập ngay 200.000 m3 với thuế suất là 20% thay vì nhập từ Hàn Quốc với thuế suất FTA là 10% để đảm bảo đáp ứng nhu cầu trong nước”, Thứ trưởng Hải thông tin.

Phan Trang