Tạo đột phá để ngành đường sắt phát triển

Qua thảo luận, nhiều ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm tới chính sách phát triển đường sắt; cho rằng dự thảo Luật cần quy định rõ, đầy đủ hơn và mang tính chất đột phá đối với chính sách phát triển ngành đường sắt, nhất là về đầu tư để đưa đường sắt sớm thoát ra khỏi tình trạng lạc hậu, yếu kém như hiện nay.

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Phan Xuân Dũng cho biết, Điều 5 của dự thảo Luật đã được chỉnh sửa, quy định Nhà nước ưu tiên tập trung nguồn lực để đầu tư phát triển, bảo trì, bảo vệ kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị..., bổ sung quy định Nhà nước khuyến khích, hỗ trợ phát triển đường sắt hiện đại.

Tuy nhiên, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Hà Ngọc Chiến đánh giá Điều 5 dự thảo quy định về chính sách phát triển đường sắt còn chung chung, và cần nghiên cứu, bổ sung, làm rõ hơn chính sách đột phá phát triển ngành đường sắt.

Nêu con số năm 2015, đầu tư cho đường sắt chỉ có 1,6% nhưng đường bộ là hơn 92%, đường thủy nội địa 1,9%, đường hàng hải 3,3% và đường hàng không là 0,3%, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nhận định ngành đường sắt còn yếu là có lý do. Vì vậy, phải tính tới sự cân đối trong đầu tư, tạo sự hài hòa kết nối đầy đủ, toàn diện cả 4 loại hình giao thông.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh Luật phải giải quyết được những bất cập và mở ra các chính sách đột phá để đưa đường sắt trở hành định hướng phát triển chủ lực, khai thác được lợi thế đặc điểm mạng lưới giao thông của Việt Nam, dài từ Bắc vào Nam.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cho rằng việc đầu tư vào lĩnh vực đường sắt là cần thiết nhưng ưu đãi đầu tư không thể sự xung đột với Luật Đầu tư, Luật Ngân hàng…

Gắn trách nhiệm của địa phương

Một trong những vấn đề được quan tâm trong phiên thảo luận sáng nay là vấn đề an toàn cho đường ngang dân sinh.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đánh giá khoản 2, Điều 48 dự thảo quy định còn chung chung "Chính phủ quy định trách nhiệm của UBND các cấp về đảm bảo trật tự, an ninh, an toàn giao thông đường sắt". Vì vậy cần thống kê cụ thể về số vụ tai nạn xảy ra tại giao cắt giữa đường bộ và đường sắt, thuộc trách nhiệm của ai; đã xử lý được những tổ chức, cá nhân nào... Từ đó rà soát lại các khoản, điều quy định liên quan trong dự thảo luật.

Nhấn mạnh luật phải nghiêm, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị có các quy định gắn trách nhiệm của ngành giao thông, ngành đường sắt, các địa phương có đường sắt đi qua trong bảo đảm an toàn đường ngang.

Về giá/phí trong kinh doanh đường sắt, nhiều ý kiến thống nhất với phương án Chính phủ trình là áp dụng cơ chế giá cho linh hoạt và thuận lợi trong việc lựa chọn được đơn vị có khả năng sử dụng hiệu quả nhất kết cấu hạ tầng đường sắt do Nhà nước đầu tư.

Đối với kết cấu hạ tầng đường sắt do doanh nghiệp đầu tư, việc sử dụng cơ chế giá cũng sẽ phù hợp cho các nhà đầu tư cho thuê kết cấu hạ tầng đường sắt do mình đầu tư khi thảo luận cho thuê.

Nguyễn Hoàng