Ngăn chặn tôm càng đỏ ‘vượt biên’

Tôm càng đỏ nhập lậu vào tỉnh Lào Cai.

Tại buổi làm việc, đoàn công tác của Tổng cục Thủy sản đã đề nghị tỉnh Lào Cai cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát ngay tại các cửa khẩu, khu vực biên giới; đẩy mạnh tuyên truyền mức độ nguy hại về tôm càng đỏ ngay tại khu vực cửa khẩu, khu vực biên giới. Kiểm soát việc lây lan và phát tán tôm càng đỏ ra môi trường; khuyến khích các tổ chức, cá nhân phát hiện, thông báo khi có thông tin về sự xuất hiện của loài tôm này.

Cùng với đó, ngành chức năng tỉnh Lào Cai cũng phải kiểm soát tốt hơn nữa việc mua bán online tôm càng đỏ; xử phạt nghiêm việc vận chuyển, buôn bán các loài sinh vật ngoại lai này nhằm mang tính răn đe và nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của tôm càng đỏ mang lại.

Ông Nguyễn Xuân Nhẫn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lào Cai cho biết, do có đường biên giới dài với Trung Quốc, các lực lượng quản lý biên giới mỏng nên việc kiểm soát gặp nhiều khó khăn. Đặc biệt, địa bàn tỉnh Lào Cai có nhiều đường mòn, lối mở, chợ biên giới cùng với nhận thức của người dân còn hạn chế là những khó khăn rất lớn cho ngành chức năng trong kiểm soát việc "vượt biên" của tôm càng đỏ.

Để  ngăn chặn việc tôm càng đỏ xâm nhập, gây hại môi trường, các lực lượng chức năng thuộc ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Lào Cai đã chủ động phối hợp với các lực lượng biên phòng, hải quan, quản lý thị trường siết chặt việc vận chuyển, buôn bán loại sinh vật ngoại lai này.

Trước đó, ngày 19/5, tại khu vực Cửa khẩu quốc tế Lào Cai, tổ công tác của Trạm biên phòng cửa khẩu Quốc tế Lào Cai đã phát hiện và thu giữ 75 kg tôm càng đỏ được cất giấu, ngụy trang trong các thùng đồ chơi.

Trước đó, ngày 11/5, tại khu vực bờ sông biên giới Nậm Thi, lực lượng chức năng của Đồn biên phòng cửa khẩu Quốc tế Lào Cai cũng phát hiện và thu giữ lô hàng 15 thùng xốp đựng tổng cộng 300 kg tôm càng đỏ do một nhóm người vận chuyển. Ngay sau khi phát hiện lực lượng chức năng, nhóm vận chuyển lô hàng này nhảy xuống sông biên giới bơi sang bờ Trung Quốc thoát thân. Sau khi được Chi cục Chăn nuôi và thú y tỉnh Lào Cai xác định đây là động vật ngoại lai nguy hại, Đồn biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai đã phối hợp với cơ quan chức năng tiêu hủy toàn bộ lô hàng.

Xử lý nghiêm người vi phạm

Sự xuất hiện của sinh vật ngoại lai tôm càng đỏ, được đại biểu Quốc hội quan tâm tại các phiên thảo luận tổ về kinh tế - xã hội trong khuôn khổ kỳ họp thứ 7, Quốc hội khoá XIV vào sáng 22/5.

Trước lo ngại của các đại biểu về việc sinh vật ngoại lai tôm càng đỏ xuất hiện ở Việt Nam, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết, tôm càng đỏ là sinh vật ngoại lai mới du nhập vào Việt Nam.

Cách đây 2 năm, một Việt kiều ở Đồng Tháp đã đưa tôm càng đỏ về nhân nuôi để làm du lịch. Tuy nhiên, sau đó loài sinh vật này sổng ao và phát tán ra môi trường.

Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan chịu trách nhiệm gác cửa, ngăn chặn sinh vật ngoại lai. Nhưng xét thấy, đối tượng tôm càng đỏ sẽ gây tổn thương đến cây nông nghiệp và vật nuôi nên Bộ NN&PTNT và Tài nguyên Môi trường sẽ phối hợp để cùng chỉ đạo, ngăn chặn.

Loại tôm này rất phàm ăn, ăn đủ loại từ thực vật đến động vật như tôm cá, lúa, thậm chí sinh vật to bằng nó vẫn ăn được vì càng và miệng cứng. Ngoài ra, loại tôm này còn đào hang, phá công trình thuỷ lợi, bờ kênh, mương, gây nguy cơ sạt lở; trong khi đó hiệu quả kinh tế của loại tôm này thấp do vỏ cứng.

“Sự việc sau đó đã được ngăn chặn. Nhưng thời gian vừa qua, tôm càng đỏ xuất hiện trở lại dưới dạng thương mại”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đề nghị cả hệ thống chính trị, nhất là các đại biểu Quốc hội nên đưa nội dung này vào chương trình tiếp xúc cử tri để người dân hiểu và tiêu diệt sinh vật ngoại lai này, nếu không chúng ta sẽ phải mất rất nhiều thời gian, tiền của mới có thể khắc phục được.

Mặt khác, Bộ NN&PTNT cũng đề nghị có các giải pháp về xử lý hành chính, hình sự để xử lý những người cố tình vi phạm.

Được biết, hành vi nhập khẩu trái phép, buôn bán, vận chuyển, nuôi, lưu giữ... sinh vật ngoại lai xâm hại (trong đó có tôm hùm đất và tôm càng đỏ) hiện đã được quy định tại nhiều nghị định về xử phạt vi phạm hành chính, với mức xử phạt cao nhất tới 1 tỉ đồng.

Thành Đạt