'Nhật ký hòa bình' - Câu chuyện hào hùng qua hình ảnh, hiện vật

Trưng bày “Nhật ký hòa bình” là câu chuyện về một thời kỳ đấu tranh hào hùng và cả khát vọng hoà bình cháy bỏng của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ 20. Ảnh: VGP/Nhật Nam

Ngày 2/7, tại Hà Nội, Ban quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò đã khai mạc trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình” gồm 3 chủ đề: Nấc thang cuộc chiến, Khát vọng hòa bình, Thông điệp cho ngày mai.

Mỗi hình ảnh, hiện vật  tại trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình” là một câu chuyện kể về tình đoàn kết của nhân dân yêu chuộng hòa bình trên thế giới đã vượt qua khoảng cách địa lý, ngôn ngữ, tôn giáo để lên tiếng phản đối cuộc chiến tranh của Mỹ tiến hành ở Việt Nam thông qua các hoạt động: Mít tinh, biểu tình, tọa đàm, hội thảo, lập tòa án quốc tế, quyên góp tiền, hiến máu…

Nếu như ở nội dung “Nấc thang cuộc chiến”, người xem nhìn lại nhiều hình ảnh khốc liệt về cuộc chiến tranh thì phần triển lãm “Khát vọng hòa bình”, một lần nữa khát vọng cháy bỏng và tinh thần yêu chuộng hòa bình của mỗi người dân Việt Nam được khắc họa rõ nét.

Tinh thần ấy đã bùng cháy thành ngọn lửa, lan tỏa tới bạn bè khắp năm châu, tạo thành làn sóng phản chiến mạnh mẽ trên thế giới; đặc biệt ở ngay tại nước Mỹ, trong hàng ngũ binh lính Mỹ tham chiến ở Việt Nam. Bất chấp sự đàn áp của chế độ cầm quyền tại miền Nam và những trận bom đánh phá dữ dội miền Bắc, tiếng nói phản đối chiến tranh vang lên khắp mọi miền Tổ quốc.

Lớp lớp thanh niên, sinh viên đã tình nguyện xếp bút nghiên lên đường vào Nam chiến đấu, với ý chí “dùng cái chết ngăn ngừa cái chết”. Cuộc chiến dù có khốc liệt cũng không thể dập tắt nụ cười rạng rỡ của những chiến sĩ trẻ trên đường hành quân ra mặt trận.

Triển lãm cũng tái hiện sinh động, chân thực về làn sóng phản chiến, đặc biệt nội dung “Lửa Việt Nam trong lòng nước Mỹ” đã khắc họa sinh động về tình yêu hòa bình luôn âm ỉ cháy trong lòng nhân dân tiến bộ Mỹ. Sự ủng hộ liên tục, mạnh mẽ của nhân dân tiến bộ Mỹ được báo chí gọi là “Cuộc chiến tranh ở trong lòng nước Mỹ”. Hàng ngàn thanh niên đốt giấy gọi nhập ngũ, hàng trăm sĩ quan Mỹ bị bắt vì phản đối chiến tranh... Các khẩu hiệu “Mỹ hãy rời khỏi Việt Nam”, “Hãy dừng lại cuộc chiến tranh vô nghĩa”, “Con trai tôi đã chết một cách vô ích, đừng đi đánh nhau nữa, thà ngồi tù còn hơn” đã làm rung động những trái tim yêu hòa bình ở nước Mỹ ngày ấy, trở thành phong trào phản chiến chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ.

Với “Thông điệp cho ngày mai”, lần đầu tiên những hiện vật gắn bó với các nhân chứng lịch sử, các cá nhân, tổ chức phản chiến giúp đỡ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ được giới thiệu đến đông đảo công chúng như huy hiệu phụ nữ Mỹ đeo trong các cuộc mít tinh, biểu tình để phản đối cuộc chiến Mỹ tiến hành tại Việt Nam (1964 - 1973). Rhống kê thư của bà Cora Weiss - người đứng đầu phong trào Phụ nữ đấu tranh vì Hòa bình và các nhà hoạt động xã hội, đã chuyển từ các phi công Mỹ ở các trại giam miền Bắc đến gia đình và ngược lại. Giấy ra vào Sân bay Gia Lâm của ông Hoàng Văn Quấn, quản giáo Trại giam Hỏa Lò được Chính phủ Việt Nam cấp để sử dụng trong thời gian thực hiện công tác trao trả phi công Mỹ, năm 1973. Sưu tập báo phản chiến do binh sĩ Mỹ xuất bản và phát hành tại các doanh trại, tàu chiến Mỹ (1968 - 1972) do các tổ chức hòa bình tặng cán bộ quản giáo Trại giam Hỏa Lò. Báo The Veteran (Cựu chiến binh) số 2, tập 47 do các cựu chiến binh Mỹ chống chiến tranh Việt Nam quyên góp kinh phí để xuất bản tại New York, Hoa Kỳ mùa thu năm 2017...

Trong khuôn khổ trưng bày chuyên đề “Nhật ký hòa bình”, Ban tổ chức đã trao quà tặng các nạn nhân chất độc da cam tại Làng Hữu nghị Việt Nam (thôn An Trai, xã Vân Canh, huyện Hoài Đức, TP. Hà Nội).

Chuyên đề “Nhật ký hòa bình” sẽ được trưng bày đến hết năm 2019.