Quản lý thu nợ bảo hiểm xã hội

Ảnh minh họa

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho biết, theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam thì hiện nay tình trạng nợ đóng, chậm đóng BHXH có giảm nhưng vẫn diễn ra ở nhiều doanh nghiệp, nhiều địa phương và tỷ lệ nợ vẫn còn cao. Cụ thể, tổng số nợ BHXH, BHYT, BHTN tính đến tháng 12/2016 là 7.795 tỷ đồng, chiếm 3,3% so với số phải thu (số nợ cùng kỳ năm 2015 là 9.920 tỷ đồng, chiếm 4,88% so với số phải thu); trong đó: Nợ BHXH bắt buộc là 6.716,2 tỷ đồng (bao gồm bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp), nợ BHTN là 337 tỷ đồng và nợ BHYT là 742,2 tỷ đồng.  

Trong tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN là 9.920  tỷ đồng (số nợ tính đến hết năm 2015) có 220,5 tỷ đồng tiền nợ của một số doanh nghiệp giải thể, phá sản, chủ bỏ trốn, cụ thể như sau: Có 1.676 doanh nghiệp bị phá sản, giải thể, rút giấy phép kinh doanh với 7,8 nghìn lao động, nợ số tiền là 79,5 tỷ đồng; trong đó: Nợ BHXH là 70,5 tỷ đồng; nợ BHYT là 6,2 tỷ đồng; nợ BHTN là 2,8 tỷ đồng.

Có 1.931 doanh nghiệp trong nước không còn hoạt động sản xuất kinh doanh tại địa điểm đăng ký (doanh nghiệp mất tích) với 1,4 nghìn lao động nợ số tiền là 89,5 tỷ đồng; trong đó: Nợ BHXH là 79,7 tỷ đồng; nợ BHYT là 7,3 tỷ đồng; nợ BHTN là 2,5 tỷ đồng. Có 106 doanh nghiệp chủ nước ngoài bỏ trốn với 4 nghìn lao động, nợ số tiền là 51,5 tỷ đồng; trong đó: Nợ BHXH là 45,6 tỷ đồng; nợ BHYT là 4 tỷ đồng; nợ BHTN là 1,9 tỷ đồng.

Hiện đã có quy định cho phép các doanh nghiệp đang còn hoạt động nợ tiền đóng BHXH có thể giải quyết quyền lợi cho những người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc thôi việc chuyển đơn vị, doanh nghiệp khác; quy định về ưu tiên giải quyết các khoản nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN khi doanh nghiệp giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động. Tuy nhiên, đối với trường hợp chủ bỏ trốn hoặc các doanh nghiệp giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động mà sau khi thanh lý tài sản không còn đủ tiền trả nợ BHXH thì chưa có quy định giải quyết quyền lợi về BHXH đối với người lao động trong các đơn vị, doanh nghiệp này.   

Để góp phần thực hiện có hiệu quả công tác thu BHXH, hạn chế tình trạng nợ đóng BHXH kéo dài và đảm bảo quyền lợi về BHXH cho người lao động, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cho rằng việc nghiên cứu xây dựng, ban hành Nghị quy định về quản lý thu nợ BHXH, BHYT, BHTN và bảo đảm quyền lợi của người lao động là cần thiết.

Phân loại nợ BHXH, BHYT, BHTN

Theo dự thảo, nợ BHXH, BHYT, BHTN được phân loại như sau: 1. Nợ chậm đóng là các trường hợp đơn vị có thời gian nợ dưới 1 tháng.

2. Nợ đọng là các trường hợp đơn vị có thời gian nợ từ 1 tháng đến dưới 3 tháng.

3. Nợ kéo dài là các trường hợp đơn vị có thời gian nợ từ 3 tháng trở lên và không bao gồm các trường hợp đơn vị tại Khoản 4.

4. Nợ khó thu, gồm các trường hợp: Đơn vị mất tích; đơn vị đang trong thời gian làm thủ tục giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động; đơn vị không hoạt động, không có người quản lý, điều hành; đơn vị có chủ sở hữu là người nước ngoài bỏ trốn khỏi Việt Nam; đơn vị đã giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động theo quy định của pháp luật; đơn vị nợ đang trong thời gian được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất, đơn vị được cấp có thẩm quyền cho khoanh nợ.

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang lấy ý kiến góp ý dự thảo này trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ.