Thu phí bảo trì đường bộ xe máy: Địa phương tự quyết, miễn không trái luật

Ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch ATGT Quốc gia. Ảnh: Tuổi trẻ

Hiện đang có nhiều quan điểm trái ngược về thu phí sử dụng đường bộ đối với xe máy, vậy, quan điểm của Ủy ban ATGT Quốc gia như thế nào về việc này, thưa ông?

Ông Khuất Việt Hùng: Luật pháp đang quy định, xe cơ giới đường bộ gồm ô tô, xe máy đều phải đóng phí bảo trì đường bộ. Người đi ô tô đóng nhiều hơn, xe máy đóng ít hơn. Trong khi đó, ô tô đã phải đóng phí đường bộ từ năm 2013, nhưng xe máy thì nhiều địa phương vẫn chưa triển khai thu.

Thực ra, khó khăn lớn nhất của các địa phương là tổ chức thu như thế nào cho phù hợp. Hiện chúng ta đang áp dụng cách thu thủ công, thu trên đầu phương tiện. Nếu áp dụng được công nghệ thông tin vào việc thu phí, tổ chức thu qua tài khoản thì sẽ đơn giản hơn.

Theo ông, mức thu từ 0 đồng đến 150.000 đồng/xe máy/năm có tạo ra sự thiếu công bằng giữa các địa phương khi áp dụng các mức thu khác nhau không?

Ông Khuất Việt Hùng: Các địa phương có thể linh hoạt trong việc tổ chức thu phí sử dụng đường bộ đối với xe máy, có thể phân ra các đối tượng được miễn như hộ nghèo, sinh viên, người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn… Ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ phí đường bộ đối với các đối tượng này. Điều này hoàn toàn thuộc thẩm quyền của HĐND cấp tỉnh, thành phố.

Khó khăn lắm chúng ta mới đưa ra được một quy định, và cũng mất nhiều thời gian, công sức để người dân hiểu cần phải đóng phí bảo trì, duy tu đường bộ cho đẹp hơn, tốt hơn.

Khó khăn lớn nhất khiến các địa phương “ngại” thu là do việc thu thủ công, vì vậy nên nghiên cứu thu theo cự ly đi lại sẽ rất khoa học.

Hiện, việc thu phí đường bộ đối với xe máy chúng ta gần như đang thu thử. Quỹ bảo trì đường bộ cũng mới chỉ đáp ứng được 36-37% chi phí thực tế phải bỏ ra để bảo trì đường bộ hằng năm.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Quyết Tâm (Chủ tịch HĐND TPHCM) cho biết, TPHCM sẽ sẵn sàng áp dụng mức thu phí đường bộ trên xe máy là 0 đồng. Ông đánh giá như thế nào về việc này?

Ông Khuất Việt Hùng: Phát ngôn của một cá nhân không có nghĩa sẽ đại diện cho tập thể. Đây chỉ chỉ ý kiến cá nhân của Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Quyết Tâm.

Thực tế, HĐND TPHCM đã có một nghị quyết của tập thể về vấn đề thu phí đường bộ đối với xe máy. Nghị quyết này đã quy định mức thu từ 50.000-150.000 đồng/xe máy/năm.  

Mức thu từ 0 đồng đến 150.000 đồng cũng không phải Trung ương đẩy khó về cho địa phương, mà tạo điều kiện cho địa phương linh hoạt trong việc thu phí, sử dụng phí đường bộ.

Các địa phương sẽ cân nhắc và căn cứ vào năng lực tổ chức thực hiện, căn cứ vào nguồn thu ngân sách của địa phương, vào cơ chế chính sách của địa phương để quyết định mức thu trên địa bàn mình quản lý. Nhà nước không ban hành một mức khung cứng, như vậy địa phương sẽ rất khó làm.

Nhiều lĩnh vực chúng ta cũng đang áp dụng việc giao quyền tự quyết cho địa phương, như chính sách trải thảm đỏ thu hút nhân tài, chính sách thu hút nhà đầu tư, ưu  tiên về thuế đất đai…

Mỗi tỉnh, thành phố đều có quyền đưa ra những chính sách khác nhau để thu hút đầu tư, phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương mình, miễn là không trái với quy định của luật pháp, đúng chủ trương, đường lối.

Phan Trang