Tìm giải pháp căn cơ phòng chống và kiểm soát lái xe uống rượu, bia

Ảnh: Chinhphu.vn

Hôm nay (15/11), Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia phối hợp với Hiệp hội An toàn giao thông đường bộ toàn cầu (GRSP) tổ chức Hội thảo Nâng cao hiệu quả công tác phòng chống và kiểm soát người điều khiển phương tiện cơ giới đường bộ uống rượu, bia.

10% tai nạn giao thông là do uống bia, rượu

Mặc dù Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã quy định rất nghiêm khắc về nồng độ cồn đối với lái xe nhưng tình trạng uống rượu bia vẫn điều khiển phương tiện còn diễn ra phổ biến và là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng tai nạn giao thông.

Thực trạng uống bia, rượu tại Việt Nam cho thấy tuổi trung bình bắt đầu uống là 24, 15% dân số  thường xuyên uống rượu (khoảng 10,2% nam uống rất nhiều, 5,7% nghiện nặng). Bình quân người hay uống 6,4 đơn vị/ngày, 26,1 đơn vị/tuần (gấp 2 lần chuẩn). Theo Uỷ ban An toàn giao thông Quốc gia, 10% số vụ tại nạn giao thông là do uống rượu, bia vẫn điều khiển phương tiện.

Năm 2010, lực lượng Cảnh sát giao thông toàn quốc đã xử lý 29.713 trường hợp lái xe vi phạm nồng độ cồn. 6 tháng đầu năm 2011, xử lý 24.647 trường hợp vi phạm. Riêng tháng An toàn giao thông năm 2011, đã tập trung cao điểm xử lý vi phạm về nồng độ cồn, kết quả xử lý được 12.102 trường hợp ở nhiều địa phương như Tây Ninh, Cà Mau, Bình Dương, Hà Nội, Phú Thọ…

Theo Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông Đường bộ - Đường sắt Nguyễn Anh Tuấn, thực tế việc xử lý vi phạm nồng độ cồn vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu. Nguyên nhân là do người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới đường bộ chưa nhận thức đầy đủ về tác hại và mối liên hệ trực tiếp của rượu bia đối với tai nạn giao thông.

Bên cạnh đó, dù chế tài xử lý đã được nâng lên đáng kể nhưng vẫn chỉ dừng ở mức xử phạt hành chính nên chưa thực sự có tính răn đe, giáo dục, chưa có chế tài cưỡng chế bắt buộc người vi phạm phải thử máu nếu không chấp hành việc thổi vào ống thổi nên gây không ít khó khăn cho lực lượng thực thi nhiệm vụ.

Xử lý người điều khiển phương tiện chỉ là giải pháp phần “ngọn”

Theo các nhà quản lý, việc kiểm tra nồng độ cồn đối với người điều khiển phương tiện cơ giới là giải pháp cần thiết nhưng mới giải quyết được phần “ngọn” của vấn đề còn về gốc rễ cần các giải pháp đồng bộ khác.

Theo Phó chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội Nguyễn Văn Tiên, mối liên hệ trực tiếp giữa rượu và tai nạn giao thông cần được làm rõ và có số liệu thống kế chính xác để làm chính sách.

Hiện, Chính phủ đang giao Bộ Y tế chủ trì xây dựng Chính sách quốc gia về phòng chống lạm dụng bia, rượu. Bộ Công Thương cũng đang chuẩn bị Nghị định về quản lý, phân phối rượu, bia.

Còn theo ông Nguyễn Anh Tuấn, quy định cấm sử dụng rượu, bia đối với người điều khiển ô tô, xe máy chuyên dùng, hạn chế sử dụng rượu bia đối với người điều khiển mô tô, xe gắn máy phải được thực hiện đồng bộ, đồng thuận và kiên quyết.

Chính quyền địa phương các cấp phải kiểm soát được việc bán và sử dụng rượu bia tại các nhà hàng, quán ăn, thực hiện theo lộ trình từ hạn chế tiến tới cấm bán tràn lan rượu bia, chỉ cho phép một số nơi đủ điều kiện kinh doanh mặt hàng này.

Tuyên truyền mạnh về tác hại và mối liên hệ trực tiếp của rượu, bia đối với vấn đề tai nạn giao thông và những quy định của pháp luật, chế tài xử phạt vi phạm nồng độ cồn đối với lái xe, nhất là thành phần thuộc vùng sâu, vùng xa.

Phó Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Nguyễn Trọng Thái kiến nghị, Hiệp hội vận tải đường bộ, các doanh nghiệp vận tải phải thường xuyên giáo dục, vận động đội ngũ lái xe chuyên nghiệp phải nghiêm túc thực hiện. Nội dung hợp đồng lao động giữa người sử dụng lao động với lái xe chuyên nghiệp có cam kết không vi phạm nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện, hủy hợp đồng nếu vi phạm.

Một số địa phương cũng áp dụng nhiều biện pháp hiệu quả để hạn chế tai nạn giao thông do rượu, bia. Ví dụ như, Ninh Bình chú trọng công tác tuần tra lưu động, chọn tuyến đường, địa bàn thường xảy ra tai nạn giao thông có liên quan đến sử dụng bia, rượu, chọn thời gian kiểm tra vào thời điểm người điều khiển phương tiện cơ giới thường sử dụng rượu, bia từ 12-14h, 18-21h.

Tây Ninh treo pano, áp phích tuyên truyền trong các hàng, quán, 9/9 huyện, thị triển khai loa tuyên truyền  đến tận xóm, ấp. Cán bộ cảnh sát khi lập biên bản các trường hợp vi phạm đều phải tuyên truyền tại chỗ, một số trường hợp đưa về nơi cư trú, nhắc nhở người nhà giáo dục, yêu cầu người vi phạm viết cam kết không tái phạm.

Thu Cúc