Chia sẻ với báo chí ngày 15/10, ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết: Hiện nay, có một áp thấp nhiệt đới đang hoạt động ở khu vực phía Đông của Philippines.
Dự báo áp thấp nhiệt đới này có khả năng mạnh lên thành bão và khoảng ngày 16-17/10 di chuyển vào biển Đông, khả năng cao trở thành cơn bão số 6.
Ngoài ra, hiện nay, bộ phận áp cao lục địa ở phía nam Trung Quốc đang dịch dần xuống phía nam.
Dự báo khoảng từ ngày 16/10, bộ phận không khí lạnh này có thể bắt đầu ảnh hưởng tới các tỉnh Bắc Bộ, duy trì thời tiết nắng khô trong những ngày vừa qua ở Bắc Bộ.
Về trận lụt vừa xảy ra tại thành phố Đà Nẵng, ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết: Mưa lớn đã làm ngập sâu trên diện rộng ở nhiều khu vực của Thành phố Đà Nẵng, đặc biệt là các quận, huyện: Hòa Vang, Liên Chiểu, Thanh Khê, Hải Châu, Cẩm Lệ, Ngũ Hành Sơn.
Theo số liệu quan trắc: Lượng mưa từ 19 giờ ngày 13/10 tới 7 giờ sáng ngày 15/10 tại Quảng Trị phổ biến 100-300mm, Thừa Thiên Huế phổ biến 250-550mm, Đà Nẵng phổ biến 550-600mm, Quảng Nam phổ biến 100-400mm.
Riêng tại thành phố Đà Nẵng, mưa tập trung chính trong thời gian từ 1 giờ ngày 14/10 đến 1 giờ ngày 15/10, một số nơi có mưa rất lớn như: Trạm Đà Nẵng 697.6mm, Suối Đá 775.2mm.
Theo ông Nguyễn Văn Hưởng có 5 nguyên nhân khiến thành phố Đà Nẵng bị ngập nặng:
Thứ nhất là tác động hình thế mưa điển hình ở miền trung, tổ hợp đa thiên tai kết hợp của áp thấp nhiệt đới, không khí lạnh, dải hội tụ nhiệt đới và gió đông.
Thứ 2, đặc điểm địa hình chắn gió ở miền trung rất dễ gây mưa lớn khi có ảnh hưởng của không khí lạnh.
Thứ 3, mưa xảy ra trong thời đoạn ngắn với cường suất lớn. Thống kê ban đầu cho thấy lượng mưa trong 6 tiếng đồng hồ lên đến trên 500mm là rất lớn.
Thứ 4, trong tối và đêm 14/10, triều cường tại khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Phú Yên, trong đó có thành phố Đà Nẵng ở mức cao đã làm chậm quá trình thoát lũ.
Thứ 5, thông thường tháng 10 và tháng 11 là thời kỳ khu vực miền trung có mưa lớn nhất trong năm.
Năm nay cơ quan Khí tượng thủy văn đã dự báo có ảnh hưởng của hiện tượng La Nina, không khí lạnh hoạt động sớm nên mưa lũ khả năng sẽ lớn hơn năm bình thường.
Đối với đợt mưa này, cơ quan Khí tượng thủy văn cũng đã có cảnh báo rất sớm với lượng mưa phổ biển 200-500mm, cục bộ có nơi trên 800mm ở Trung Bộ.
Dự báo tình hình thiên tai thời gian tới, ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết: Từ ngày 15/10 đến hết ngày 16/10, ở khu vực từ phía nam Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi có mưa vừa, mưa to và dông. Riêng khu vực từ Quảng Trị đến Thừa Thiên Huế có mưa to.
Khu vực phía nam Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế lượng mưa 70-150mm, có nơi trên 200mm. Khu vực Đà Nẵng đến Quảng Ngãi lượng mưa 50-100mm, có nơi trên 120mm. Từ ngày 17/10 trở đi mưa các tỉnh miền trung giảm nhanh.
Hiện tại, lũ trên các sông ở Thừa Thiên Huế, Quảng Nam đang lên; riêng lũ trên sông Bồ đang lên nhanh theo điều tiết xả của thủy điện Hương Điền.
Dự báo lũ trên sông Thu Bồn tại Câu Lâu và sông Thạch Hãn tại Thạch Hãn có khả năng đạt đỉnh, sau xuống dần. Đỉnh lũ tại Câu Lâu khả năng ở mức 3,6m, dưới báo động 3 là 0,4m; tại Thạch Hãn ở mức 5,7m, dưới báo động 3 là 0,3m. Lũ trên sông Hương tiếp tục dao động ở mức cao, sông Vu Gia tiếp tục xuống.
Chính vì vậy, cần có các giải pháp bảo đảm an toàn đối với các công trình thủy điện, thủy lợi nhỏ xung yếu.
Về xu thế thiên tai từ nay đến hết năm 2022, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia nhận định: Trạng thái La Nina tiếp tục duy trì trong thời kỳ từ nay đến tháng 1/2023 với xác suất khoảng từ 80-90%, sau đó giảm dần với xác suất khoảng từ 50-60%.
Tổng cục Khí tượng thủy văn tiếp tục cảnh báo nguy cơ xảy ra bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn và lũ dồn dập tại khu vực miền trung từ nay đến cuối năm 2022.
Tháng 1/2023 vẫn có khả năng xuất hiện xoáy thuận nhiệt đới trên khu vực Nam Biển Đông có thể ảnh hưởng tới thời tiết các tỉnh phía nam của Việt Nam.
Dự báo tổng lượng mưa tháng 11/2022, khu vực Bắc Trung Bộ cao hơn từ 15-30%; khu vực Trung và Nam Trung Bộ phổ biến cao hơn từ 30-60%, có nơi trên 70% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
Sáng nay 15/10 Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo quốc gia về Phòng chống thiên tai họp với thành viên của một số bộ, nghành về công tác chỉ đạo ứng phó với mưa lũ, sạt lở và công tác khắc phụ hậu quả sau bão số 5 và áp thấp nhiệt đới. Chủ trì cuộc họp Phó tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục Phòng chống thiên tai Phạm Đức Luận, Phó Chánh văn phòng thường trực Ban chỉ đạo.
Tại cuộc họp Phó tổng cục trưởng Phạm Đức Luận, Phó chánh văn phòng Ban chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai đề nghị các cơ quan thực hiện nghiêm Công điện số 939/CĐ-TTg ngày 13/10/2022 của Thủ tướng Chính phủ và Công điện số 32/CĐ-QG ngày 12/10/2022 của Ban chỉ đạo quốc gia về PCTT, trong đó tập trung một số nội dung sau:
Cập nhật thường xuyên, liên tục các bản tin dự báo, cảnh báo để phục vụ công tác chỉ đạo điều hành.
Tiếp tục rà soát, sơ tán người dân ở ven sông, suối, khu vực thấp trũng, có nguy cơ cao xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất, chú ý đảm bảo an toàn, vệ sinh, an ninh trật tự nơi sơ tán.
Bố trí lực lượng kiểm soát, hướng dẫn giao thông các ngầm tràn, khu vực ngập lụt, chia cắt không để xảy ra thiệt hại đáng tiếc về người như trong những ngày vừa qua.
Sẵn sàng lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố.
Tăng cường công tác thông tin, truyền thông đến người dân, nhất là tại các tỉnh từ Quảng Trị đến Quảng Nam để chủ động ứng phó.
Tạm dừng các công trình thi công có nguy cơ xảy ra sự cố. Bố trí thường trực để vận hành điều tiết đảm bảo an toàn hồ chứa và hạ du, nhất là thủy điện nhỏ, hồ thủy lợi xung yếu.
Bán sát diễn biến lưu lượng về hồ chứa để điều tiết giảm lũ cho hạ du đảm bảo phù hợp và an toàn cho công trình và hạ du, nhất là các hồ chứa Tả Trạch, Bình Điền, Hương Điền (T.T.Huế).
Kịp thời cung cấp hàng hóa, nhu yếu phẩm cần thiết cho các hộ dân ở khu vực bị ngập lụt, chia cắt.
Tổ chức tiêu úng bảo vệ sản xuất nông nghiệp, khu đô thị và khu công nghiệp có nguy cơ ngập lụt.
Sẵn sàng hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả mưa lũ, vệ sinh môi trường ngay khi nước rút.
Tổ chức trực ban, thường xuyên báo cáo tình hình với Ban chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai và Ủy ban Ứng phó sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.
Cảnh báo: Từ đêm 15/10 đến ngày 17/10, trên các sông từ Quảng Bình đến Phú Yên, Kon Tum và Gia Lai có khả năng xuất hiện một đợt lũ với biên độ lũ lên ở thượng lưu từ 4-7m, hạ lưu từ 1,5-4,0m. Đỉnh lũ trên các sông chính từ Quảng Trị đến Quảng Nam khả năng lên mức BĐ2-BĐ3, có sông trên BĐ3; các sông ở Quảng Bình, từ Quảng Ngãi đến Phú Yên, Kon Tum và Gia Lai lên mức BĐ1-BĐ2, có sông trên BĐ2.
Nguy cơ rất cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất ở trung du, vùng núi và ngập lụt vùng trũng thấp, ven sông, khu đô thị tại các tỉnh từ Quảng Bình đến Phú Yên, Kon Tum và Gia Lai.
Đối với người dân ở vùng ảnh hưởng của mưa lũ, cần theo dõi cập nhật các thông tin liên quan đến lũ, lụt như: nước dâng nhanh, ngập lụt đường cao tốc, cầu và các khu vực trũng thấp.
Khi có cảnh báo lũ, lụt xảy ra tại khu vực mình sinh sống, hãy thực hiện các biện pháp phòng tránh như lập tức di tản đến khu vực chú ẩn an toàn có nền đất cao hơn nếu được chính quyền địa phương yêu cầu.
Tránh xa các khu vực bị ngập lụt, ngay cả khi nước đang rút; không đi bộ, bơi lội hoặc lái xe qua vùng nước đang chảy xiết;
Sử dụng đèn pin thay vì sử dụng thiết bị chiếu sáng bằng ngọn lửa trần (nến, đuốc..) để tìm kiếm đồ trong không gian hạn chế, khu vực bếp gas, vì dễ dẫn đến nguy cơ cháy nổ.
Đđề phòng lũ quét tiềm ẩn; cập nhật những tin tức mới nhất về tình hình mưa lũ thông qua tivi, báo, đài phát thanh…
Sau khi xảy ra lũ, lụt, các gia đình cần chú ý đến trẻ em, không để trẻ nghịch nước tại các nơi như cống thoát nước mưa, khe núi hoặc cống rãnh.
Người dân không sử dụng thực phẩm đã tiếp xúc với nước lũ hoặc thực phẩm đã bị hư hỏng.
Sử dụng nước từ các nguồn an toàn (chẳng hạn như nước đóng chai) cho đến khi nguồn nước sinh hoạt của gia đình không còn bị ô nhiễm (đun sôi, khử trùng hoặc chưng cất làm sạch nước).
Trước khi vào lại ngôi nhà bị hư hỏng do lũ, lụt, người dân cần ngắt điện ở hộp cầu chì, aptomat hoặc cầu dao chính cho đến khi ngôi nhà của mình được làm khô an toàn; kiểm tra hệ thống gas; kiểm tra và tìm các nguy cơ có thể xảy ra cháy nổ.
Đồng thời kiểm tra sàn nhà, cửa ra vào, cửa sổ và tường xem có vết nứt hoặc các hư hỏng khác để đảm bảo ngôi nhà không có nguy cơ bị sập.../.