Trao đổi với Báo Điện tử Chính phủ chiều 17/4, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi cho biết trong những tháng đầu năm 2023, mặc dù tình hình thế giới, trong nước diễn biến phức tạp hơn so với dự báo; khó khăn, thách thức đối với nền kinh tế ngày càng tăng, tạo sức ép rất lớn lên quản lý, điều hành kinh tế vĩ mô, tác động lớn đến phục hồi, phát triển của nhiều ngành, lĩnh vực và đời sống nhân dân.
Bộ Tư pháp đã tập trung chỉ đạo hệ thống THADS triển khai nhiều giải pháp quyết liệt, đồng bộ để thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao theo Nghị quyết số 96/2019/QH14 của Quốc hội về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác của Viện kiểm sát nhân dân, của tòa án nhân dân và công tác thi hành án.
Trong bối cảnh số việc, số tiền phải thi hành đều tăng so với cùng kỳ năm 2022, nhưng toàn hệ thống THADS đã khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu, đề ra nhiều giải pháp linh hoạt để tổ chức thi hành án đạt kết quả cao hơn so với cùng kỳ.
Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp và hệ thống THADS tăng cường kiểm tra các hoạt động THADS, thực hiện đồng bộ, thường xuyên, quyết liệt các giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực; vi phạm trong hệ thống THADS... Qua đó kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những hành vi sai phạm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Đồng thời, chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng và tổ chức tập huấn, tuyên truyền, giáo dục chính trị, nâng cao phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn của đội ngũ cán bộ, công chức THADS đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao hiện nay.
Về kết quả cụ thể, toàn hệ thống THADS thi hành xong về việc, về tiền tăng cả về tỉ lệ và giá trị tuyệt đối.
Về việc, toàn hệ thống THADS thụ lý mới 313.709 việc, tăng 63.316 việc (tăng 25,29%). Tổng số phải thi hành 625.642 việc, tăng 37.293 (tăng 6,34%), trong đó: Có điều kiện thi hành 434.152 việc, tăng 23.075 việc (tăng 5,61%), chiếm 69,39%; chưa có điều kiện (trừ số đã chuyển sổ theo dõi riêng) là 181.924 việc, chiếm 29,08%; thi hành xong 234.426 việc, tăng 32.229 việc (tăng 15,94%); đạt tỉ lệ 54% (tăng 4,81%).
Về tiền, hệ thống THADS thụ lý mới 98.285 tỷ 817 triệu đồng, tăng 28.605 tỷ 563 triệu đồng (tăng 41,05%). Tổng số phải thi hành 346.898 tỷ 247 triệu đồng, tăng 51.446 tỷ 056 triệu đồng (tăng 17,41%), trong đó có điều kiện thi hành 198.916 tỷ 652 triệu đồng, tăng 37.682 tỷ 298 triệu đồng (tăng 23,37%), chiếm 57,34%. Chưa có điều kiện (trừ số đã chuyển sổ theo dõi riêng) là 133.282 tỷ 419 triệu đồng, chiếm 38,42%. Thi hành xong 52.296 tỷ 045 triệu đồng, tăng 17.081 tỷ 895 triệu đồng (tăng 48,51%); đạt tỉ lệ 26,29% (tăng 4,45%).
Đạt được kết quả như trên là do Bộ Tư pháp đã bám sát phương châm "hướng về cơ sở", chỉ đạo toàn hệ thống THADS triển khai quyết liệt toàn diện, đồng bộ, sâu sát, kịp thời các mặt công tác, bám sát các nội dung, yêu cầu của các Nghị quyết, Chỉ thị của Trung ương, Nghị quyết của Chính phủ về công tác này.
Đặc biệt, đối với các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế đã thu hồi được trên 18,5 nghìn tỷ đồng.
Về việc, thụ lý mới 1.677 việc, tăng 614 việc (tăng 57,76%). Tổng số phải thi hành 3.682 việc, tăng 551 việc (tăng 17,60%), trong đó: Có điều kiện thi hành 2.500 việc, tăng 434 việc (tăng 21,01%), chiếm 67,90%. Chưa có điều kiện (trừ số đã chuyển sổ theo dõi riêng) 1.146 việc, chiếm 31,12%; thi hành xong 900 việc, tăng 185 việc (tăng 25,87%); đạt tỉ lệ 36,00% (tăng 1,39%);
Về tiền, thụ lý mới hơn 22.602 tỷ đồng, tăng hơn 10.072 tỷ đồng (tăng 80,39%); tổng số phải thi hành hơn 94.745 tỷ đồng, tăng hơn 16.100 tỷ đồng (tăng 20,47%) so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, án có điều kiện thi hành hơn 55.531 tỷ đồng, tăng 12.824 tỷ đồng (tăng 30,03%), chiếm 58,61%; chưa có điều kiện (trừ số đã chuyển sổ theo dõi riêng) hơn 38.562 tỷ đồng, chiếm 40,70%; thi hành xong hơn 18.531 tỷ đồng, tăng 9.481 tỷ đồng (tăng 104,76%); đạt tỉ lệ 33,37% (tăng 12,18%).
Đây là kết quả rất đáng khích lệ, tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề đặt ra đối với việc tổ chức thi hành án loại việc này, bởi tiến độ nhiều vụ việc còn chậm, xuất phát chủ yếu từ nguyên nhân khách quan, với những khó khăn đặt ra trong bản thân mỗi vụ án như số lượng tài sản trong hầu hết các vụ án lớn nằm rải rác ở các địa phương khác nhau trên cả nước. Nguồn gốc, tính pháp lý của nhiều tài sản được kê biên rất phức tạp, mất nhiều thời gian để làm rõ. Có trường hợp phải xác minh là tài sản chung hay tài sản riêng...
Trong thời gian tới, Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục bám sát và thực hiện tốt hơn nữa Chỉ thị số 04 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng, kinh tế; các kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, trong đó tăng cường hơn nữa công tác phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng và các cơ quan điều phối.
Cũng với đó, các cơ quan THADS chủ động phát huy vai trò cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo THADS các cấp, nhất là trong đề xuất, tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp và cơ quan ban ngành liên quan phối hợp tháo gỡ các vướng mắc trong công tác THADS. Chú trọng thực hiện hiệu quả việc ngăn ngừa các biểu hiện tham nhũng, tiêu cực vi phạm trong THADS và công tác hoàn thiện thể chế, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Cùng với đó, bảo đảm nguồn lực cho các địa bàn trọng điểm như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng…
Về công tác THAHC, Tổng cục THADS cho biết ngay từ đầu năm, Bộ Tư pháp đã ban hành Kế hoạch triển khai công tác theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc chấp hành pháp luật tố tụng hành chính và THAHC năm 2023.
Cùng với đó, thực hiện kiến nghị của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện kiến nghị của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về kết quả giám sát việc chấp hành pháp luật tố tụng hành chính trong giải quyết các vụ án hành chính, thi hành các bản án, quyết định của tòa án đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ tịch UBND và UBND; có văn bản gửi Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục quán triệt, thực hiện, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Luật Tố tụng hành chính năm 2015, Nghị định số 71/2016/NĐ-CP và Chỉ thị số 26/CT-TTg. Phối hợp bộ, ngành Trung ương tổ chức các đoàn kiểm tra liên ngành đôn đốc, kiểm tra tình hình chấp pháp luật tố tụng hành chính và THAHC của UBND, Chủ tịch UBND.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, tòa án nhân dân các cấp đã chuyển giao cho các cơ quan THADS 1.867 bản án hành chính. Các cơ quan THADS thực hiện theo dõi 897 việc với số cũ chuyển sang là 539 việc, số tiếp nhận mới là 358 việc.
Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện hiệu quả công tác tham mưu giúp Chính phủ quản lý về công tác THAHC, 6 tháng đầu năm 2023, kết quả THAHC tiếp tục có những chuyển biến tích cực, các cơ quan hành chính đã thi hành xong 216 việc, tăng trên 140% (trong đó, số bản án đã có quyết định buộc thi hành án hành chính của tòa án là 70 bản án, số bản án chưa có quyết định buộc thi hành án hành chính của tòa án là 146 bản án); đang tiếp tục thi hành 681 việc (trong đó, số bản án đã có quyết định buộc THAHC của tòa án là 356 bản án, số bản án chưa có quyết định buộc THAHC của tòa án là 325 bản án).
Lê Sơn