Đề xuất cơ chế, chính sách ưu đãi phát triển đô thị tăng trưởng xanh

Dự thảo nêu rõ, phát triển đô thị tăng trưởng xanh là quá trình phát triển đô thị theo hướng hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường và sử dụng hiệu quả tài nguyên, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Dự thảo đã đề xuất quy định cụ thể về: Yêu cầu chung về phát triển đô thị tăng trưởng xanh; yêu cầu cụ thể về phát triển đô thị tăng trưởng xanh; các chỉ tiêu phát triển đô thị tăng trưởng xanh; giám sát việc thực hiện phát triển đô thị tăng trưởng xanh; cơ chế, chính sách ưu đãi phát triển đô thị tăng trưởng xanh. Trong đó:

Yêu cầu chung về phát triển đô thị tăng trưởng xanh

Phát triển đô thị tăng trưởng xanh phải đảm bảo phù hợp với chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, các định hướng, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của đất nước và của địa phương.

Các chỉ tiêu phát triển đô thị tăng trưởng xanh được lồng ghép, tích hợp trong quy trình lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch đô thị, chương trình, kế hoạch phát triển đô thị và các dự án phát triển đô thị trên địa bàn.

Các hoạt động phát triển đô thị tăng trưởng xanh được triển khai và vận hành dựa trên ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số bảo đảm tích hợp, kết nối, chia sẻ và sử dụng hiệu quả dữ liệu trong toàn hệ thống đô thị.

Tổ chức cung cấp thông tin, nâng cao nhận thức, năng lực của các tổ chức, cá nhân có liên quan, bố trí nguồn lực, hợp tác công tư, sự tham gia của người dân, doanh nghiệp và các bên liên quan trong phát triển đô thị tăng trưởng xanh.

Yêu cầu cụ thể về phát triển đô thị tăng trưởng xanh

Đối với đô thị hiện hữu: khi thực hiện cải tạo, chỉnh trang tuyến phố hoặc xây dựng các công trình trong đô thị phải bố trí không gian công cộng, tăng tỷ lệ cây xanh và diện tích không gian mở; sử dụng vật liệu phát thải carbon thấp, có hệ thống công trình tiết kiệm năng lượng; hệ thống thu gom rác thải, nước thải đưa về khu vực xử lý tập trung theo quy hoạch; khôi phục, cải tạo kênh mương, thoát nước, xử lý môi trường nước theo quy định.

Đối với các dự án đầu tư xây dựng tại đô thị: việc đầu tư xây dựng và quản lý dự án phải tuân thủ các tiêu chí đô thị tăng trưởng xanh đã được xác định trong quy hoạch đô thị, chương trình, kế hoạch phát triển đô thị hoặc nâng cao hơn so với quy định (bao gồm không gian mở, mặt nước, công viên cây xanh, hệ thống cây xanh đường phố, cốt cao độ thoát nước thải của dự án với hệ thống thoát nước chung của khu vực); sử dụng vật liệu phát thải cacrbon thấp, sử dụng năng lượng tái tạo, năng lượng sạch; có hệ thống tiết kiệm năng lượng, hệ thống thu gom và xử lý rác thải, nước thải hoàn chỉnh đồng bộ của dự án được kết nối với hệ thống hạ tầng chung của đô thị; có hệ thống giám sát, đánh giá các chỉ tiêu xây dựng đô thị tăng trưởng xanh kết nối với hệ thống đánh giá chung cấp tỉnh.

Các chỉ tiêu phát triển đô thị tăng trưởng xanh

Nhóm chỉ tiêu hạ tầng xanh tại đô thị bao gồm: Tỷ lệ vận tải hành khách công cộng; tỷ lệ xe buýt sử dụng năng lượng xanh; tỷ lệ phương tiện giao thông cá nhân hạn chế phát thải; tỷ lệ đường giao thông dành riêng cho xe đạp; tỷ lệ đường đô thị sử dụng các thiết bị và công nghệ tiết kiệm năng lượng hoặc sử dụng năng lượng tái tạo để chiếu sáng; tỷ lệ dân số được cung cấp nước sạch theo quy định qua hệ thống cấp nước tập trung.

Nhóm các chỉ tiêu về môi trường tại đô thị bao gồm: Chỉ số chất lượng không khí (AQI); diện tích đất cây xanh công cộng bình quân đầu người; tỷ lệ chất thải rắn được thu gom, vận chuyển và xử lý đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; tỷ lệ nước thải được thu gom và xử lý đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

Nhóm các chỉ tiêu về năng lượng và giảm phát thải tại đô thị bao gồm: Tỷ lệ sử dụng năng lượng tái tạo trong tổng tiêu thụ năng lượng đô thị; tỷ lệ nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu; tỷ lệ ngày trong năm có nồng độ bụi PM2,5 và bụi PM10 trong môi trường không khí vượt quá quy chuẩn kỹ thuật môi trường cho phép; tỷ lệ công trình xây dựng nghiệm thu được cấp chứng chỉ công trình xanh.

Nhóm các chỉ tiêu về quản lý đô thị bao gồm: Mức độ ứng dụng hạ tầng kỹ thuật công nghệ số trong phục vụ quản lý, giám sát, điều hành đô thị thông minh; mức độ ứng dụng hệ thống công nghệ để giám sát tiêu thụ năng lượng, cấp nước, xử lý nước thải, vệ sinh môi trường tập chung; việc thành lập trung tâm thông tin quản lý phát triển đô thị thông minh.

Căn cứ vào các yêu cầu, tiêu chí về phát triển đô thị tăng trưởng xanh quy định tại Nghị định này, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định cụ thể các tiêu chí phát triển đô thị tăng trưởng xanh để áp dụng cho từng đô thị, khu vực đô thị trên địa bàn, bảo đảm phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương trong từng thời kỳ và có cơ chế giám sát, đánh giá việc thực hiện theo từng giai đoạn.

Cơ chế, chính sách ưu đãi phát triển đô thị tăng trưởng xanh

Dự thảo nêu rõ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định bố trí ngân sách địa phương hoặc có cơ chế ưu đãi của địa phương để thực hiện các nội dung về phát triển đô thị tăng trưởng xanh nêu trong chương trình, kế hoạch phát triển đô thị trên địa bàn.

Ưu đãi về tài chính và tín dụng để thực hiện phát triển đô thị tăng trưởng xanh:

Dự án phát triển đô thị có thực hiện các tiêu chí tăng trưởng xanh theo quy định đề xuất tại dự thảo này được Nhà nước bảo lãnh tín dụng để vay vốn đầu tư thực hiện dự án, được vay vốn ưu đãi từ quỹ bảo vệ môi trường, các tổ chức tín dụng đang hoạt động tại Việt Nam.

Chủ đầu tư dự án được hưởng các chính sách miễn, giảm thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp khi đầu tư vào các hạng mục hạ tầng xanh, công trình xanh, tiết kiệm năng lượng, xử lý nước thải, rác thải theo quy định pháp luật.

Ưu đãi về quỹ đất và đào tạo nâng cao năng lực về quản lý phát triển đô thị tăng trưởng xanh:

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ưu tiên bố trí quỹ đất đã giải phóng mặt bằng theo quy hoạch để đầu tư các dự án xây dựng hạ tầng xanh, công trình công cộng sử dụng năng lượng sạch.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Uỷ ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm bố trí ngân sách của địa phương để hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý đô thị trong lĩnh vực phát triển đô thị tăng trưởng xanh trên địa bàn.

Các ưu đãi khác theo quy định của địa phương.

Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý dự thảo này trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ./.