Gia Lai: Nhiều chuyển biến tích cực trong chống khai thác IUU

Quản lý và kiểm soát đội tàu

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai, đến nay, toàn tỉnh có 5.805 tàu cá dài từ 6m trở lên được đăng ký, trong đó 3.180 tàu dài trên 15m hoạt động vùng khơi đã được cập nhật đầy đủ vào hệ thống cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (Vnfishbase).

Đáng chú ý, 100% tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) theo quy định. Cùng với việc cấp đăng ký, định danh, tỉnh còn phân loại, hướng dẫn những trường hợp không đủ điều kiện, đồng thời triển khai xóa đăng ký đối với tàu cá cũ, không đạt chuẩn.

Lực lượng chức năng thường xuyên tuần tra, kiểm soát trên biển, kịp thời phát hiện và xử lý vi phạm. Tính đến nay, Gia Lai đã xử lý 234 vụ vi phạm IUU với tổng số tiền phạt gần 7,7 tỷ đồng; phối hợp xử lý 42 lượt tàu bị cảnh báo vượt ranh giới, 25 lượt tàu mất kết nối trên 10 ngày và hơn 1.200 lượt tàu mất kết nối trên 6 giờ khi hoạt động ngoài khơi.

Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh, cho biết địa phương đã hỗ trợ hơn 1,6 tỷ đồng để lắp đặt VMS cho 174 tàu cá dài từ 12–15 m. Các tổ công tác lưu động trực tiếp đến từng địa phương để hướng dẫn đăng ký, đăng kiểm, cấp phép khai thác, giúp ngư dân tiết kiệm chi phí và thời gian. Nhờ đó, ý thức chấp hành pháp luật của bà con được nâng lên rõ rệt.

Đặc biệt, có thời kỳ cao điểm, tỉnh đã vận động thành công 193/209 tàu câu mực (chiều dài 12–15m) lắp đặt VMS, đạt tỷ lệ 92,34%. Nhờ các giải pháp quyết liệt này, từ tháng 6/2024 đến nay, Gia Lai không có trường hợp tàu cá nào bị nước ngoài bắt giữ, cũng không có lô hàng thủy sản nào bị EC trả về. Đây là tín hiệu tích cực, khẳng định sự chuyển biến rõ rệt trong công tác quản lý khai thác hải sản.

Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức ngư dân

Song song với các giải pháp kỹ thuật, công tác tuyên truyền được tỉnh Gia Lai đặc biệt coi trọng. Từ ngày 10–12/9, Bộ đội Biên phòng tỉnh phối hợp Sở Ngoại vụ và Chi cục Thủy sản đã tổ chức 3 buổi tuyên truyền tại Cát Tiến, Đề Gi, Hoài Nhơn, thu hút hơn 600 ngư dân tham gia. Nội dung tập trung vào các khuyến nghị của EC, quy định pháp luật Việt Nam, cũng như những hệ lụy nếu vi phạm IUU.

Ngoài ra, các lực lượng chức năng duy trì trực trạm thông tin 24/24 giờ để giám sát, xử lý kịp thời khi tàu có dấu hiệu vượt ranh giới hoặc không duy trì, vô hiệu hóa VMS. Qua đó, không chỉ nâng cao trách nhiệm của ngư dân trên biển, mà còn tạo thói quen sản xuất minh bạch, gắn khai thác với bảo tồn nguồn lợi thủy sản.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Dương Mah Tiệp khẳng định: “Với những kết quả đạt được, Gia Lai khẳng định quyết tâm cùng cả nước thực hiện nghiêm khuyến nghị của EC, hướng tới nghề cá có trách nhiệm và bền vững. Tỉnh sẽ tiếp tục đồng hành cùng ngư dân triển khai đồng bộ giải pháp quản lý, hỗ trợ sinh kế và nâng cao ý thức pháp luật, qua đó góp phần sớm gỡ thẻ vàng IUU theo chỉ đạo của Chính phủ”.

Với sự vào cuộc quyết liệt, Gia Lai đang từng bước tạo dựng nền nghề cá hiện đại, có trách nhiệm, góp phần phát triển kinh tế biển gắn với bảo đảm an ninh, chủ quyền quốc gia.

Minh Trang