Góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về quân sự, quốc phòng

Cần thiết xây dựng, ban hành Luật Phòng không nhân dân

Họp phiên toàn thể tại Hội trường vào chiều 19/6, Quốc hội nghe báo cáo về dự án Luật Phòng không nhân dân.

Trình bày tờ trình về dự án Luật Phòng không nhân dân tại Quốc hội, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh sự cần thiết xây dựng, ban hành Luật Phòng không nhân dân nhằm góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về quân sự, quốc phòng, có ý nghĩa thiết thực bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Theo Bộ trưởng Phan Văn Giang, những năm qua, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân trong tình hình mới.

Phòng không nhân dân là một bộ phận của nền quốc phòng toàn dân và chiến tranh nhân dân, đặt dưới sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng, chỉ đạo, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp, từ Trung ương đến địa phương. Thế trận phòng không nhân dân là một bộ phận cấu thành, không tách rời của thế trận quốc phòng trong khu vực phòng thủ. 

Theo Bộ trưởng Phan Văn Giang, hoạt động tác chiến phòng không nhân dân là nét đặc sắc của nghệ thuật quân sự Việt Nam đã được vận dụng hiệu quả trong chiến tranh giải phóng đất nước của dân tộc ta; ngày nay, trong chiến tranh hiện đại, các phương án tác chiến tiến công đường không và phòng, chống tiến công đường không trở thành yêu cầu hết sức quan trọng, quyết định đến thành bại trong cục diện chiến trường.

Từ đó đặt ra yêu cầu tiếp tục xây dựng lực lượng phòng không nhân dân, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh toàn diện, phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước để chủ động phòng ngừa, xử lý có hiệu quả các tình huống về quốc phòng, an ninh trên không.

Mặt khác, theo Bộ trưởng Phan Văn Giang, Luật Quốc phòng và các văn bản pháp luật có liên quan đến nhiệm vụ phòng không nhân dân, quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ mới quy định khung, mang tính nguyên tắc nên đặt ra yêu cầu đòi hỏi phải tạo lập cơ sở pháp lý đầy đủ, toàn diện cho hoạt động phòng không nhân dân để đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

"Công tác quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000m đang được nhiều quốc gia trên thế giới hết sức coi trọng; nhất là trong giai đoạn hiện nay, tàu bay không người lái đang được nghiên cứu, chế tạo, khai thác, sử dụng cho mục đích quân sự như một lực lượng tác chiến mới, mang lại hiệu quả chiến đấu cao. Ở trong nước, tình trạng sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm pháp luật diễn ra ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa đến quốc phòng, an ninh và an toàn, an ninh hàng không", Bộ trưởng Phan Văn Giang nhấn mạnh. 

Bộ trưởng Phan Văn Giang nêu rõ, việc xây dựng Luật Phòng không nhân dân nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng không nhân dân, tạo cơ sở pháp lý cho việc xây dựng, huy động, tổ chức hoạt động phòng không nhân dân, quản lý các hoạt động liên quan đến tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ và bảo đảm an toàn phòng không; xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh toàn diện, phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước, giữ vững hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội để phát triển kinh tế; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.

Dự thảo Luật phòng không nhân dân được xây dựng gồm 8 chương với 54 điều, gồm các quy định về: Nguyên tắc tổ chức hoạt động phòng không nhân dân; chính sách của Nhà nước về phòng không nhân dân; nhiệm vụ phòng không nhân dân; trọng điểm phòng không nhân dân; hành vi bị nghiêm cấm trong xây dựng, huy động, hoạt động phòng không nhân dân; xây dựng, huy động lực lượng phòng không nhân dân; hoạt động phòng không nhân dân.

Đặc biệt, dự thảo luật dành riêng một chương quy định về việc quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ và bảo đảm an toàn phòng không; quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đối với phòng không nhân dân và quản lý tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ...

Hồ sơ dự án Luật được chuẩn bị kỹ lưỡng

Thẩm tra về dự án Luật, Ủy ban Quốc phòng và An ninh (UBQPAN) nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật với những căn cứ chính trị, pháp lý, thực tiễn đã được nêu trong Tờ trình của Chính phủ; cho rằng hồ sơ dự án Luật đã được Cơ quan chủ trì soạn thảo chuẩn bị kỹ lưỡng theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

UBQPAN khẳng định cơ bản nhất trí với tên gọi, phạm vi điều chỉnh của Luật, đồng thời cho rằng dự thảo Luật đảm bảo phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng; tính hợp Hiến, tính thống nhất với hệ thống pháp luật; tính tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên.

Có ý kiến đề nghị nghiên cứu, bổ sung quy định quan hệ phối hợp về phòng không nhân dân; bổ sung quy định về tổ chức Câu lạc bộ hàng không; nghiên cứu, quy định cụ thể về việc sử dụng công trình công cộng, dân sinh, công trình lưỡng dụng làm công trình phòng không nhân dân, trận địa phòng không nhân dân trong thời bình và thời chiến; đồng thời, quy định cụ thể quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm và các chính sách của Nhà nước đối với các chủ thể có liên quan, phù hợp với thực tiễn, thống nhất với pháp luật có liên quan và thuận lợi trong tổ chức thực hiện.

Có ý kiến đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát kỹ lưỡng các quy định của dự thảo Luật với các quy định của Hiến pháp và pháp luật có liên quan để hoàn thiện đầy đủ các quy địnhh về phòng không nhân dân, quy định về quản lý tàu bay không người lái và phương tiện bay siêu nhẹ; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh và khu vực phòng thủ; bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật và tính khả thi.

Để có cơ sở tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Luật, UBQPAN đề nghị các vị đại biểu Quốc hội tập trung thảo luận, cho ý kiến về các vấn đề: Phạm vi điều chỉnh của Luật; sự phù hợp của dự thảo Luật với chủ trương, đường lối của Đảng; tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất của dự thảo Luật với hệ thống pháp luật; tính khả thi của các quy định trong dự thảo Luật.

Đồng thời cho ý kiến vào các nội dung lớn của dự thảo Luật gồm: Giải thích từ ngữ; trọng điểm phòng không nhân dân; lực lượng thực hiện nhiệm vụ phòng không nhân dân; huy động lực lượng phòng không nhân dân; thiết kế, sửa chữa, bảo dưỡng, thử nghiệm, kinh doanh tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; đăng ký, khai thác, sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; đình chỉ chuyến bay, tạm giữ, thu giữ, chế áp tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ; công tác bảo đảm an toàn phòng không; trách nhiệm quản lý Nhà nước về phòng không nhân dân.

Hải Liên