Học sinh Việt Nam tiếp cận mô hình đào tạo tiên tiến của WIPO

Đây là dấu mốc quan trọng, thể hiện năng lực của Việt Nam trong việc tiếp cận và làm chủ các mô hình giáo dục tiên tiến tương đương Singapore, Hàn Quốc hay Phần Lan.

Tiết học mẫu được tổ chức tại Trường THCS & THPT Tạ Quang Bửu, nằm trong chuỗi hoạt động do Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) phối hợp với Học viện WIPO, Cơ quan Sáng chế Nhật Bản và Chương trình Sứ mệnh Đổi mới sáng tạo Atal (Ấn Độ) triển khai từ ngày 24–28/1. Sự kiện nhằm thúc đẩy giáo dục sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo cho thế hệ trẻ tại Việt Nam và khu vực ASEAN.

Khác với mô hình giảng dạy khoa học truyền thống, cách tiếp cận của WIPO không chỉ dừng ở việc cung cấp kiến thức mà hướng học sinh phát triển tư duy đổi mới sáng tạo kết hợp với năng lực sở hữu trí tuệ. Đây chính là “điểm nâng cấp” quan trọng mà mô hình STEM truyền thống chưa đáp ứng được, mở ra hướng đi mới cho giáo dục phổ thông Việt Nam trong kỷ nguyên kinh tế tri thức.

Các chủ đề học tập được thiết kế theo chu trình hoàn chỉnh: Nhận diện vấn đề thực tiễn; khám phá các giải pháp sáng tạo đã đăng ký sáng chế; phân tích tính mới, trình độ sáng tạo và khả năng áp dụng công nghệ; thiết kế – phản biện – hoàn thiện ý tưởng; chế tạo – trưng bày sản phẩm; phát triển ý tưởng kinh doanh và khởi nghiệp.

Không chỉ học để biết, học sinh được hướng dẫn để hiểu vì sao một sáng chế được bảo hộ và giá trị pháp lý – kinh tế của tài sản trí tuệ trong đời sống. Đây là chu trình đào tạo đã được áp dụng thành công tại nhiều nền giáo dục tiên tiến và lần đầu tiên được triển khai tại Việt Nam nhờ sự hợp tác giữa WIPO Academy và Smartschool.

Trong bài học mẫu “Nhà kính trồng cây”, học sinh lớp 7 được tiếp cận một sáng chế của Việt Nam về hệ thống nhà kính thông minh. Các nhóm học sinh tự phân tích tính mới, đánh giá điểm sáng tạo so với mô hình truyền thống và đề xuất cải tiến phù hợp với điều kiện khí hậu – nông nghiệp trong nước.

Tham dự tiết học có phái đoàn Học viện WIPO, các huấn luyện viên quốc tế, đại biểu đến từ nhiều nước ASEAN, đại diện cơ quan quản lý cùng giáo viên và học sinh nhà trường với khoảng 100 đại biểu. 

Không khí lớp học sôi nổi, học sinh tích cực trao đổi, phản biện và đưa ra ý tưởng cải tiến như tối ưu ánh sáng, tiết kiệm nước, tăng năng suất. Kết quả cho thấy mô hình không chỉ phù hợp mà còn kích thích mạnh mẽ khả năng sáng tạo của học sinh Việt Nam.

Sau phần học, các đại biểu trao đổi, góp ý về khả năng nhân rộng mô hình giáo dục STEM – Sở hữu trí tuệ – Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại các trường học trong nước và khu vực.

Bà Altaye Tedla Desta, Giám đốc Học viện WIPO đánh giá cao nỗ lực triển khai mô hình tại Việt Nam: “Giáo dục STEM – Đổi mơi sáng tạo – Sở hữu trí tuệ không chỉ là xu thế, mà là yêu cầu cấp thiết để xây dựng lực lượng lao động cạnh tranh toàn cầu".

Việc triển khai mô hình giáo dục theo chuẩn WIPO không chỉ là sự đổi mới về phương pháp mà còn là bước đi chiến lược của Việt Nam trong việc xây dựng văn hóa sáng tạo và tôn trọng tài sản trí tuệ; nâng cao năng lực cạnh tranh của nguồn nhân lực; tiến gần hơn tới mục tiêu kinh tế tri thức; đồng thời hình thành thế hệ trẻ biết ứng dụng khoa học, bảo vệ sáng tạo và thương mại hóa sản phẩm.

Thu Giang