Hướng dẫn thành lập đơn vị sự nghiệp công lập đa ngành, đa lĩnh vực ở cấp xã

Ban Chỉ đạo của Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp vừa ban hành Công văn số 20/CV-BCĐ hướng dẫn việc thành lập đơn vị sự nghiệp công lập (ĐVSNCL) cung ứng các dịch vụ sự nghiệp đa ngành, đa lĩnh vực ở cấp xã.

Công văn do Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo của Chính phủ ký ban hành, gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để triển khai thực hiện.

Trước đó, ngày 8/10, Ban Chỉ đạo đã có Công văn số 145/CV-BCĐ về việc kiện toàn hệ thống tổ chức thực hiện nhiệm vụ khuyến nông ở địa phương, yêu cầu các tỉnh, thành phố khẩn trương triển khai, bảo đảm tiến độ. 

Trong thời gian Chính phủ chưa ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 120/2020/NĐ-CP về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập, trên cơ sở kiến nghị của một số địa phương, Ban Chỉ đạo của Chính phủ hướng dẫn cụ thể việc thành lập và tổ chức hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước bảo đảm thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã để cung ứng các dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu đa ngành, đa lĩnh vực trên địa bàn.

Cụ thể, về thẩm quyền thành lập, căn cứ quy định tại khoản 5 Điều 22 Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025, Ban Chỉ đạo của Chính phủ đề nghị Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định thành lập theo thẩm quyền 01 đơn vị sự nghiệp công lập cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu đa ngành, đa lĩnh vực (gồm: văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin, truyền thông, môi trường, khuyến nông, đô thị...) do ngân sách nhà nước bảo đảm.

Trường hợp tại Ủy ban nhân dân cấp xã đã thành lập đơn vị sự nghiệp công lập do ngân sách nhà nước bảo đảm, cung ứng dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu thì đề nghị tổ chức lại và bổ sung nhiệm vụ về khuyến nông theo yêu cầu tại Thông báo số 371-TB/VPTW ngày 04/10/2025.

Công văn cũng nêu rõ: UBND cấp tỉnh có trách nhiệm chỉ đạo về tên gọi, quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của đơn vị sự nghiệp công lập cấp xã, bảo đảm phù hợp với đặc điểm, yêu cầu quản lý trên địa bàn, đồng thời tuân thủ hướng dẫn chuyên ngành của các bộ, cơ quan trung ương.

Về tổ chức bộ máy, việc thành lập các phòng thuộc đơn vị sự nghiệp công lập phải bảo đảm công việc hoặc lĩnh vực do phòng thực hiện có từ 02 mảng công tác trở lên và có quy trình quản lý riêng theo yêu cầu của đối tượng quản lý; khối lượng công việc của phòng yêu cầu phải bố trí từ 07 người làm việc là viên chức trở lên.

Số lượng cấp phó của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập đề nghị bố trí không quá 02 người; số lượng cấp phó của người đứng đầu phòng thuộc đơn vị sự nghiệp công lập đề nghị bố trí 01 người.

Bố trí nhân sự hợp lý, tăng tính tự chủ trong hoạt động

Về số lượng người làm việc, trên cơ sở tổng số biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước (không tính biên chế sự nghiệp giáo dục, y tế) được cấp có thẩm quyền giao, trước mắt đề nghị Ủy ban nhân dân cấp tỉnh rà soát, cân đối, phân bổ số lượng người làm việc hưởng lương từ ngân sách khi thành lập đơn vị sự nghiệp công lập này tại cấp xã, bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao và theo đúng chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.

Ủy ban nhân dân cấp xã chịu trách nhiệm tuyển dụng, bố trí đủ viên chức làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo số lượng biên chế được giao.

Trường hợp chưa kịp thời tuyển dụng đủ viên chức theo số lượng được giao, Ủy ban nhân dân cấp xã được ký kết hợp đồng lao động đối với người có chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng ngay yêu cầu nhiệm vụ theo quy định tại khoản 3 Điều 9 Nghị định số 111/2022/NĐ-CP ngày 30/12/2022 của Chính phủ.

Việc thành lập các đơn vị sự nghiệp công lập đa ngành, đa lĩnh vực ở cấp xã là một bước đi phù hợp với xu thế sắp xếp, tinh gọn bộ máy, đáp ứng yêu cầu quản trị hiện đại, đồng thời nâng cao hiệu quả phục vụ người dân và doanh nghiệp tại địa phương.

Khi được triển khai đồng bộ, mô hình này sẽ giúp thống nhất đầu mối quản lý, khai thác hiệu quả nguồn lực, giảm trùng lặp về chức năng, nhiệm vụ, đồng thời tạo điều kiện để người dân được tiếp cận nhiều loại hình dịch vụ công ngay tại địa bàn, không phải qua nhiều khâu trung gian.

Thu Giang