Khẩn trương, dứt điểm việc sắp xếp đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp Nhà nước trong quý IV/2025

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với các địa phương tháng 9/2025, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, sau 3 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Chính trị và Chính phủ đánh giá bước đầu đã có nhiều chuyển biến tích cực, tiến bộ rõ nét trên các mặt.

Công tác quản lý xã hội được tăng cường; hiệu quả quản trị địa phương cải thiện rõ rệt; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức từng bước thích ứng với mô hình tổ chức mới; giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp có chuyển biến vượt bậc; đồng thời, phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền giữa các cấp chính quyền đã thuận lợi hơn, giúp địa phương chủ động, linh hoạt hơn trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ.

Bộ trưởng cho biết, những khó khăn, vướng mắc trong quá trình vận hành mô hình mới, đặc biệt ở cấp xã, đang được tập trung giải quyết, tháo gỡ với tinh thần ưu tiên cao nhất.

“Kết quả đạt được là nhờ sự chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt, thường xuyên của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cùng với nỗ lực, vào cuộc mạnh mẽ của các cấp chính quyền địa phương”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bốn nhóm khó khăn lớn cần tập trung khắc phục

Bên cạnh kết quả tích cực, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thẳng thắn chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai mô hình mới.

Trước hết là về đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ở cấp. Vừa qua, nhiều địa phương đã rất nỗ lực tăng cường đội ngũ cấp tỉnh về cho cấp xã nhưng ở nhiều địa phương, đây vẫn là khâu yếu.

"Theo tổng hợp của chúng tôi, hiện nay bình quân mỗi xã có khoảng 41 cán bộ, công chức. Tôi cho rằng số lượng như vậy là không thiếu. Số công chức cấp xã chưa đáp ứng được vị trí việc làm về chuyên môn, nghiệp vụ chỉ khoảng 5%, cũng không phải là lớn, song điều quan trọng ở đây là năng lực, trách nhiệm và sự chủ động, khả năng thích ứng với việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp”, Bộ trưởng nêu rõ.

Thứ hai, việc thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền vẫn còn vướng mắc. Một số văn bản quy phạm pháp luật, thủ tục hành chính chưa được điều chỉnh kịp thời, gây khó khăn cho cơ sở trong quá trình triển khai. Trong khi đó, năng lực tổ chức thực hiện ở nhiều địa phương còn lúng túng, thiếu tính chủ động.

Thứ ba, hạ tầng công nghệ thông tin giải quyết thủ tục hành chính ở nhiều nơi chưa đồng bộ, chưa liên thông, chưa kết nối, còn có “điểm nghẽn”, nhất là ở các địa bàn đông dân cư.

Thứ tư, việc giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức nghỉ việc, thôi việc theo Nghị định 178 và Nghị định 67 ở một số nơi còn chậm. Hiện mới có 8/34 tỉnh, thành phố hoàn thành, trong khi 26 tỉnh vẫn chưa hoàn thành. Ở cấp trung ương, có 18/27 bộ, ngành đã hoàn tất việc này. 

“Đây là một nhiệm vụ cần được quan tâm, đẩy nhanh tiến độ để bảo đảm quyền lợi chính đáng của đội ngũ", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Ngoài ra, một số lĩnh vực ở cấp cơ sở như khuyến nông, giải quyết thủ tục đất đai còn bộc lộ hạn chế trong tổ chức thực hiện.

Từ thực tiễn trên, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nêu rõ một số nhiệm vụ trọng tâm trong vận hành chính quyền địa phương 2 cấp mà các bộ, ngành, địa phương cần tập trung triển khai từ nay đến ngày 15/10 và trong suốt quý IV/2025.

Trước hết, bám sát chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Kết luận 192, 195; Nghị quyết 268, Nghị quyết 303 của Chính phủ, để quán triệt và tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. 

Các bộ, ngành và địa phương cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến phân cấp, phân quyền, gắn với cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt từ trung ương đến địa phương.

Bộ trưởng yêu cầu, trong quá trình triển khai, nếu phát sinh vướng mắc, các địa phương cần chủ động kiến nghị với các bộ, ngành trung ương để được tháo gỡ kịp thời, thực hiện đúng  phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

"Đây là nội dung mà Bộ Chính trị rất quan tâm, chỉ đạo cụ thể và sát sao. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thường xuyên đôn đốc. Các bộ, ngành cần tiếp tục hỗ trợ, hướng dẫn, tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn cho địa phương để thực hiện tốt việc phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Tăng cường cán bộ, công chức cấp tỉnh về hỗ trợ cấp xã

Một trong những giải pháp cấp thiết được Bộ trưởng nêu là tăng cường cán bộ, công chức cấp tỉnh về hỗ trợ cấp xã. 

“Một số địa phương như Hải Phòng, Thanh Hóa, Hà Nội, Đà Nẵng, TPHCM đã làm rất tốt việc này, góp phần tháo gỡ những khó khăn, nâng cao hiệu quả quản trị ở cơ sở. Đây là một việc rất lớn, các đồng chí cần chú trọng và tập trung cao cho điều tiết đội ngũ cán bộ, công chức để đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ”, Bộ trưởng nói.

Cùng với đó, cần đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất và hạ tầng công nghệ thông tin, tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, bảo đảm kết nối liên thông, phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo điều hành, cải cách thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

Đặc biệt, Bộ trưởng đề nghị các địa phương khẩn trương thành lập đơn vị sự nghiệp công lập cung ứng dịch vụ công cơ bản, thiết yếu, đa ngành, đa lĩnh vực ở cấp xã. Theo chỉ đạo của Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ, chúng ta sẽ phải tập trung để củng cố, kiện toàn lại một số các lĩnh vực mà hiện nay đang có những dấu hiệu khó khăn, đứt gãy, nhất là các hoạt động khuyến nông ở cấp cơ sở.

Một nhiệm vụ quan trọng khác. Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Bộ Nội vụ đang khẩn trương hoàn thiện hồ sơ, phương án tổng thể sắp xếp đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp Nhà nước, theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị và Văn bản số 59 của Ban Chỉ đạo Trung ương và Kế hoạch số 130 của Chính phủ.

“Trong thời gian gần nhất đây, chúng tôi sẽ trình Ban Chỉ đạo Chính phủ để báo cáo cấp có thẩm quyền, từ đó tập trung triển khai một cách quyết liệt, đồng bộ và dứt điểm trong quý IV năm 2025, để hoàn thành việc sắp xếp đơn vị sự nghiệp cũng như là các doanh nghiệp của Nhà nước, làm gọn được toàn bộ công việc này trong năm 2025, bảo đảm cho giai đoạn tới tập trung phát triển kinh tế - xã hội, kiến tạo và tăng cường quản trị quốc gia, quản trị địa phương”, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.

Thu Giang