Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế (CKQT) La Lay nằm trên địa bàn thôn A Đeng, xã A Ngo, huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị. Đồn được giao quản lý, bảo vệ hơn 14km đường biên, 5 mốc quốc giới và 2 cọc dấu; phụ trách địa bàn 2 xã A Bung và A Ngo thuộc huyện miền núi Đakrông, đời sống của bà con dân tộc ở đây còn rất nhiều khó khăn. Xã A Ngo và A Bung có tổng cộng 16 thôn, bản với dân số hơn 8.000 nhân khẩu, chiếm hơn 85% là người đồng bào Vân Kiều và Pa Kô.
Tại nơi này, dù đã có một số hạng mục công trình nước tự chảy được đầu tư, trực tiếp lấy nước từ đầu nguồn các con suối, nhưng vào mùa khô suối cạn dẫn đến thiếu nước, bà con phải đi gánh nước ở rất xa. Còn mùa mưa thì nước lẫn bùn đất không đảm bảo vệ sinh. Chính vì thế, người già, trẻ em trong thôn rất hay mắc bệnh về mắt và đau bụng do nguồn nước sử dụng.
Thượng tá Nguyễn Xuân Linh, Chính trị viên Đồn Biên phòng CKQT La Lay cho biết, trăn trở về nỗi thiếu thốn của bà con, Đồn đã huy động sức lực, ngày công của chính cán bộ, chiến sĩ, kêu gọi các nhà hảo tâm, đơn vị cùng đóng góp xây dựng các công trình nước sạch cho bà con biên giới.
Mặc dù điều kiện xây dựng các công trình nước sạch cho bà con dân bản trên địa hình hiểm trở, nguồn nước ngầm khan hiếm, có những công trình phải khoan sâu cả trăm mét mới tìm được mạch nước ngầm..., song các cán bộ, chiến sĩ Đồn La Lay vẫn không hề nản chí. Các anh luôn chọn những thôn, bản khó khăn nhất, xa nhất để xây dựng công trình.
Có những địa điểm, phương tiện cơ giới không vào được tận nơi, bộ đội phải dùng sức người để vận chuyển vật tư, phương tiện vào phục vụ thi công. Những phần việc như đào đất san mặt bằng, khai thác cát, sạn tại chỗ, trộn vữa... đều huy động sức quân để tiết kiệm chi phí nhất có thể. Mỗi công trình bao gồm 1 giếng khoan có độ sâu từ 70 mét trở lên, 1 bồn chứa với dung tích từ 1.500-2.000 lít cùng hệ thống bơm và đường ống dẫn đến một số nhà dân ở gần để người dân tiện đến lấy sử dụng.
Những năm qua, từ sự kêu gọi, vận động và sức lực của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng CKQT La Lay đã có 8 giếng nước sạch được xây dựng cho người dân trên địa bàn 2 xã A Ngo và A Bung, từng bước đáp ứng nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt của nhân dân.
Ông Ngô Hùng, Bí thư Đảng ủy xã A Ngo, cho biết: "Đến nay, xã A Ngo được Đồn Biên phòng CKQT La Lay và các nhà hảo tâm xây tặng 3 giếng nước sạch. Đây là những công trình rất thiết thực và ý nghĩa phục vụ nhu cầu sinh hoạt hằng ngày cho bà con. Được dùng nguồn nước sạch, sức khỏe người dân được nâng lên, giúp ngăn ngừa một số bệnh về mắt, tiêu hóa, da..., mùa khô cũng không còn cảnh phải đi hàng cây số để xách nước về nữa, nên bà con biết ơn các chú bộ đội nhiều lắm".
Năm 2007, thực hiện chủ trương của 2 nước Việt Nam-Lào về xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị và hợp tác phát triển, bản La Lay và bản La Lay A Sói đã tổ chức kết nghĩa. Đã 15 năm nay, bản La Lay (xã A Ngo, huyện Đăkrông) và bản La Lay A Sói (huyện Sa Mouay, tỉnh Saravane, Lào), luôn gắn bó mật thiết với nhau.
Với mô hình kết nghĩa "bản- bản", các cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng CKQT La Lay dốc tâm dốc sức hỗ trợ bà con bản La Lay cũng như La Lay A Sói nhiều mô hình góp phần phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo; hỗ trợ khám chữa bệnh, cấp phát thuốc miễn phí, nhận đỡ đầu các trường hợp khó khăn...
Cũng như bà con tại Việt Nam trước đây, vì địa hình trắc trở, nguồn nước sạch phục vụ cho sinh hoạt của bà con La Lay A Sói cũng gặp nhiều khó khăn, không đảm bảo vệ sinh, bị bệnh tật thường xuyên. Năm 2021, nhân dân bản La Lay A Sói đã góp tiền để thuê người về khoan giếng, lấy nước sạch phục vụ cho sinh hoạt. Tuy nhiên, vị trí trên cao, độ dốc lớn nên 4 lần đặt máy khoan thì 4 lần đều thất bại. Tốn kém lại không hiệu quả, người dân bản La Lay A Sói đành bỏ cuộc.
Thấu hiểu và cảm thông với điều kiện và hoàn cảnh của bà con nơi đây, Đồn Biên phòng CKQT La Lay đã vận động cán bộ, chiến sĩ và các nhà hảo tâm quyên góp ủng hộ tặng bà con biên giới Lào công trình nước sạch. Mọi sự đóng góp sau đó được diễn ra nhanh chóng.
Thượng tá Nguyễn Xuân Linh nhớ lại: "Ngày Đồn biên phòng CKQT La Lay khánh thành và bàn giao công trình giếng nước sạch là ngày vui nhất của bà con bản La Lay A Sói. Nước được bơm sẵn lên bồn inox, các bà, các mẹ chỉ cần đến xả nước đầy can rồi gánh về nhà. Nhiều người già, khó khăn, neo đơn được nhận lương thực và nhu yếu phẩm. Trẻ con được các "tay kéo biên phòng" của Đồn cắt cho kiểu tóc mới".
Với bà con vùng biên không chỉ thiếu nguồn nước sạch, mà nguồn nước tưới tiêu tại đây cũng gặp nhiều khó khăn. Năm 2020, trong một trận lũ lịch sử đã khiến cho hệ thống thủy lợi dẫn nước về cánh đồng của bản La Lay A Sói bị hư hỏng nặng, gây thiệt hại lớn với 15 ha ruộng bị bỏ hoang, không trồng cấy được, người dân đối diện với nguy cơ bị thiếu lương thực.
Đầu năm 2022, sau khi dịch COVID-19 dần được kiểm soát, hoạt động xuất nhập cảnh trở lại bình thường, Đồn Biên phòng CKQT La Lay đã bắt tay hỗ trợ người dân khắc phục thiên tai, sửa chữa hệ thống kênh mương dẫn nước về ruộng cho bản La Lay A Sói.
Biết tin, người dân vô cùng phấn khởi, không cần vận động cũng sẵn sàng dụng cụ để cùng bộ đội đắp đập thủy lợi, khơi thông đoạn kênh bị hư hại. Không có máy móc hỗ trợ nên việc thi công vô cùng vất vả, thế nhưng ai cũng thấy phấn khởi, háo hức.
Ông Bun Thân, Trưởng bản La Lay A Sói, bày tỏ: "Người dân bản La Lay A Sói nhận được nhiều sự giúp đỡ và tình cảm của các chú bộ đội Đồn biên phòng La Lay, được các cán bộ hỗ trợ lương thực, thực phẩm, cấp phát thuốc miễn phí. Đặc biệt, các chú không quản ngại vất vả làm các công trình nước sạch giúp bà con sinh hoạt và tưới tiêu sản xuất. Đối với chúng tôi, các chú bộ đội Đồn biên phòng La Lay gắn bó như chính dân tộc mình, khó khăn vất vả đều có các chú đùm bọc, tình cảm gắn bó keo sơn".
Cứ thế, suốt những năm tháng qua, bằng những việc làm thiết thực, Đồn biên phòng CKQT La Lay góp phần nâng cao chất lượng đời sống của bà con vùng biên hai nước Việt Mam - Lào.
Minh Trang