Phát huy vai trò chủ thể và sức sáng tạo vĩ đại của nhân dân

Tối 27/10, tại Hà Nội, Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất và Kỷ niệm 30 năm quỹ VIFOTEC, Lễ Tổng kết, trao Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam năm 2021.

Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, chính sách của Nhà nước, lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Sáng kiến và kinh nghiệm là của quý chung của cả dân tộc, chúng ta phải ra sức làm cho nó dồi dào thêm và lan rộng mãi", cách đây 30 năm, được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC) đã được thành lập, do Đại tướng Võ Nguyên Giáp làm Chủ tịch danh dự.

Kể từ khi ra đời, Quỹ VIFOTEC đã góp phần tập hợp, động viên, hỗ trợ nhiều nhà khoa học của cả nước phát huy tài năng sáng tạo vào việc phát triển nền khoa học nước nhà, góp phần xây dựng và phát triển đất nước.

"Bà đỡ" cho các nhà khoa học ứng dụng hiệu quả hàng nghìn sáng chế vào cuộc sống

Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, vai trò của KHCN và đổi mới sáng tạo đã được khẳng định trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng và được thể hiện xuyên suốt trong các mục tiêu của Kế hoạch hành động quốc gia, là công cụ then chốt trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững; đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng kinh tế, giải quyết các thách thức trên mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội.

Thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ biểu dương và chúc mừng Liên Hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Quỹ Hỗ trợ Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam VIFOTEC cùng các nhà khoa học cả nước.

Suốt 30 năm qua, thông qua việc tổ chức thành công 27 lần Giải thưởng Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam, 17 lần Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật toàn quốc, 17 lần Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng toàn quốc; tổ chức hội thảo và triển lãm quốc tế thường niên, VIFOTEC đã trở thành một thương hiệu đối với những người làm khoa học của cả nước.

Các hoạt động của Quỹ VIFOTEC là "bà đỡ" cho các nhà khoa học ứng dụng thành công và hiệu quả hàng nghìn sáng kiến, sáng chế vào sản xuất và đời sống, tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng, đặc biệt làm cho sáng tạo KHCN trở thành phong trào tích cực và ươm mầm những tài năng khoa học trong các viện nghiên cứu, trường đại học, các doanh nghiệp, trong nhân dân và các cháu thiếu niên, nhi đồng. Nhiều đề tài nghiên cứu khoa học đã được tặng thưởng, vinh danh trong nước và quốc tế.

Để phấn đấu đạt mục tiêu đưa nước ta trở thành nước phát triển, định hướng xã hội chủ nghĩa vào giữa thế kỷ XXI như Văn kiện Đại hội XIII đề ra, Đảng ta đã xác định, đề cao sức mạnh nội sinh và phương thức phát triển đất nước trong bối cảnh mới; trong đó, tri thức KHCN và đổi mới sáng tạo là yếu tố nội sinh, động lực đặc biệt quan trọng.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Quỹ VIFOTEC tập trung nâng cao chất lượng, uy tín của các Giải thưởng, Hội thi, Cuộc thi; tiếp tục hướng trọng tâm vào các công trình, giải pháp thuộc các lĩnh vực KHCN có tính ứng dụng cao; một số lĩnh vực liên ngành giữa khoa học tự nhiên với khoa học kỹ thuật và công nghệ; các lĩnh vực: cơ khí tự động hoá, công nghệ vật liệu, công nghệ thông tin, điện tử và viễn thông; sinh học phục vụ sản xuất và đời sống; công nghệ nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên; tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng mới.

Qua đó, để KHCN thực sự trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp; đồng thời, các Giải thưởng, Hội thi, Cuộc thi thực sự gắn với những thành tích, kết quả, thành quả của sản phẩm khoa học công nghệ.  

Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, phát triển KHCN là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân; trong đó, đội ngũ cán bộ, đảng viên phải đi tiên phong, nêu gương sáng "dám nghĩ, dám làm, dám đột phá" vì sự nghiệp chung; đội ngũ trí thức, doanh nhân đóng vai trò nòng cốt trong lao động, sáng tạo; phát huy vai trò chủ thể và sức sáng tạo vĩ đại của nhân dân.

Vì vậy, rất cần sự chung tay của các địa phương trong cả nước trong phát triển KHCN. Các địa phương cần đề ra những chính sách khuyến khích tài năng thông qua việc tổ chức Giải thưởng, Hội thi, Cuộc thi do Qũy VIFOTEC là cơ quan thường trực; từ đó, phát hiện ra các cá nhân có tài năng để bồi dưỡng, các đề tài, giải pháp có giá trị để triển khai ứng dụng vào thực tế cuộc sống; gắn kết với phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, góp phần phát triển KHCN của địa phương và đóng góp vào phong trào chung của cả nước.

Để Quỹ tiếp tục có nhiều phần thưởng xứng đáng cho các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, sáng tạo, sáng chế thì cần có cơ chế, nhất là về tài chính phù hợp hơn cho Quỹ. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Quỹ phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức hữu quan để hoàn thiện cơ chế tài chính, xây dựng chính sách ưu đãi đối với các tài năng sáng tạo, hỗ trợ nuôi dưỡng nhân tài để phong trào có được những thành tựu KHCN tầm cỡ quốc gia và quốc tế.

Đồng thời, Quỹ VIFOTEC cần xây dựng hệ thống truyền thông đồng bộ, chuyên nghiệp nhằm tuyên truyền để toàn xã hội hiểu rõ và tham gia các hoạt động tôn vinh trí thức; phổ biến để những công trình đạt giải thưởng đi vào cuộc sống nhanh nhất; hỗ trợ các nhà sáng tạo quảng bá sản phẩm ra nước ngoài, hợp tác KHCN với các nước có nền KHCN phát triển. Tổ chức ghi nhận, vinh danh những cống hiến của các nhà khoa học, các nhà sáng chế có đóng góp to lớn vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế.

Chủ tịch Quốc hội tin tưởng rằng, truyền thống tự hào của 30 năm xây dựng và phát triển sẽ là nguồn động lực tiếp thêm sức mạnh để Quỹ VIFOTEC hoạt động, phát triển. Quỹ VIFOTEC sẽ tiếp tục đặt nền móng cho những đam mê nghiên cứu KHCN trong mọi tầng lớp nhân dân, khơi dậy sự say mê sáng tạo đối với thế hệ trẻ trên cả nước, giúp các em trở thành những chủ nhân, nhà sáng chế trong tương lai, đóng góp quan trọng để xây dựng đất nước phồn vinh và phát triển.

Cũng tại buổi lễ, Ban Tổ chức đã trao Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam năm 2021 cho 45 công trình bao gồm: 4 giải nhất, 8 giải nhì, 14 giải ba và19 giải khuyến khích.

Theo đó, 4 giải Nhất được trao cho các công trình: Công trình "Nghiên cứu thiết kế, chế tạo thiết bị xì tháo thuốc nổ phục vụ xử lý bom mìn, vật nổ cơ động" của Trung tá Tô Đức Thọ, Cục Khoa học quân sự, Bộ Quốc phòng và các cộng sự. 

Công trình "Công nghệ, sản phẩm, giải pháp kỹ thuật, biện pháp thi công kè bảo vệ bờ hồ Hoàn Kiếm" của Anh hùng Lao động Hoàng Đức Thảo, Công ty Cổ phần khoa học công nghệ Việt Nam.

Công trình "Ứng dụng công nghệ phễu bê tông (Top-Base) trong việc gia cố nền đất yếu tại Việt Nam" của tác giả Phạm Thành Công và các cộng sự thuộc Tập đoàn GFS.

Công trình "Nghiên cứu chọn tạo và phát triển giống chè PH8 cho năng suất cao, chất lượng tốt góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất chè cho các địa phương trong cả nước" của tác giả TS. Nguyễn Thị Minh Phương và các cộng sự thuộc Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp miền núi phía Bắc, tỉnh Phú Thọ.

Ngoài ra, công trình "Công nghệ, sản phẩm, giải pháp kỹ thuật, biện pháp thi công kè bảo vệ bờ hồ Hoàn Kiếm" còn vinh dự nhận được bằng chứng nhận và biểu trưng vàng của Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO); công trình "Ứng dụng công nghệ phễu bê tông (Top-Base) trong việc gia cố nền đất yếu tại Việt Nam" được trao giải thưởng WIPO vì tính sáng tạo và hiệu quả cao trong thực tế.

Hoàng Giang