Sầu riêng phải bảo quản, vận chuyển theo đúng quy định, được phân loại, đóng gói và ghi nhãn tại cơ sở đóng gói đáp ứng tiêu chuẩn - Ảnh: VGP/Đỗ Hương
Theo đó, quy trình này hệ thống hóa các yêu cầu về kiểm soát an toàn thực phẩm (ATTP) đối với quả sầu riêng tươi trong toàn bộ quá trình sản xuất từ trồng trọt, thu hoạch, vận chuyển, bảo quản, đóng gói, xuất khẩu; hoạt động đăng ký, thẩm định, chứng nhận ATTP cho các lô hàng quả sầu riêng tươi dùng làm thực phẩm xuất khẩu.
Đối tượng áp dụng là các tổ chức, cá nhân (sau đây gọi chung là cơ sở) tham gia chuỗi sản xuất, xuất khẩu quả sầu riêng tươi dùng làm thực phẩm xuất khẩu, bao gồm cả thương nhân thương mại (không có hoạt động đóng gói, chế biến) đứng tên là chủ hàng xuất khẩu.
Các cơ quan thẩm quyền quản lý về điều kiện bảo đảm ATTP đối với cơ sở tham gia chuỗi sản xuất, xuất khẩu quả sầu riêng tươi xuất khẩu; thẩm định và chứng nhận ATTP cho lô hàng quả sầu riêng tươi xuất khẩu. Cơ sở kiểm nghiệm thực hiện phân tích, kiểm nghiệm đối với quả sầu riêng tươi phục vụ cho hoạt động chứng nhận ATTP xuất khẩu.
Theo quyết định, cơ quan được Chủ tịch UBND cấp tỉnh giao thẩm quyền chịu trách nhiệm thẩm định, kiểm tra, giám sát ATTP, kiểm tra việc thực hiện ký cam kết sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn đối với cơ sở trồng trọt, vùng trồng, cơ sở đóng gói, bảo quản, vận chuyển sầu riêng tươi xuất khẩu. Cơ quan được Chủ tịch UBND cấp tỉnh giao thực hiện kiểm tra, chứng nhận nhà nước về ATTP đối với lô hàng có nguồn gốc thực vật xuất khẩu theo quy định của Việt Nam và thị trường nhập khẩu trong trường hợp có yêu cầu của cơ quan thẩm quyền thị trường nhập khẩu.
Quyết định cũng nêu rõ yêu cầu đối với cơ sở trồng trọt và vùng trồng; bảo quản, vận chuyển đến cơ sở đóng gói; cơ sở đóng gói; thương nhân thương mại; cơ sở kiểm nghiệm.
Bên cạnh đó, quyết định cũng quy định cụ thể yêu cầu đối với sầu riêng tươi xuất khẩu. Theo đó, sản phẩm được sản xuất, thu hoạch từ cơ sở trồng trọt, vùng trồng được kiểm tra, giám sát, cấp mã số và có tên trong danh sách được cơ quan thẩm quyền nước nhập khẩu công nhận trong trường hợp có yêu cầu lập danh sách;....
Sản phẩm phải bảo quản, vận chuyển theo đúng quy định, được phân loại, đóng gói và ghi nhãn tại cơ sở đóng gói đáp ứng tiêu chuẩn, có tên trong danh sách được công nhận của thị trường nhập khẩu khi cần.
Được ghi nhãn đáp ứng quy định tại Nghị định 43/2017/NĐ-CP của Chính phủ về ghi nhãn hàng hóa, Nghị định 111/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều nghị định số 43/2017/NĐ-CP và các quy định về ghi nhãn của thị trường nhập khẩu tương ứng.
Đáp ứng chỉ tiêu tồn dư kim loại nặng quy định tại Quy chuẩn QCVN 8-2:2011/BYT về giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm; chỉ tiêu tồn dư thuốc bảo vệ thực vật quy định tại Thông tư số 50/2016/TT-BYT của Bộ Y tế về giới hạn tối đa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong thực phẩm và các quy định có liên quan về danh mục chỉ tiêu, mức giới hạn ATTP đối với sản phẩm sầu riêng của thị trường nhập khẩu tương ứng.
Về kiểm tra, chứng nhận ATTP đối với sản phẩm sầu riêng tươi xuất khẩu, quyết định nêu rõ trường hợp cơ quan thẩm quyền thị trường nhập khẩu có yêu cầu cơ quan thẩm quyền Việt Nam kiểm tra, cấp chứng nhận nhà nước về ATTP cho lô hàng xuất khẩu, chủ hàng nộp hồ sơ tới cơ quan được Chủ tịch UBND cấp tỉnh giao thực hiện kiểm tra, chứng nhận nhà nước về ATTP đối với lô hàng có nguồn gốc thực vật xuất khẩu theo quy định tại Thông tư 44/2018/TT-BNNPTNT về kiểm tra nhà nước về ATTP đối với thực phẩm có nguồn gốc thực vật xuất khẩu và Thông tư 12/2025/TTBNNMT ngày 19/6/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định phân cấp, phân định thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật
Trường hợp cơ quan thẩm quyền thị trường nhập khẩu không yêu cầu cơ quan thẩm quyền Việt Nam kiểm tra, cấp chứng nhận nhà nước về ATTP cho lô hàng sầu riêng xuất khẩu nhưng có yêu cầu tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn về ATTP, chủ hàng thực hiện đăng ký, chứng nhận ATTP cho lô hàng xuất khẩu theo đúng quy định và tiêu chuẩn về ATTP của cơ quan thẩm quyền thị trường nhập khẩu.
Trường hợp không có yêu cầu của cơ quan thẩm quyền thị trường nhập khẩu, chủ hàng thực hiện đăng ký, chứng nhận ATTP cho lô hàng xuất khẩu theo yêu cầu của nhà nhập khẩu (nếu có).
Theo số liệu của Hiệp hội Rau quả Việt Nam, trong 3 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu sầu riêng duy trì ở mức thấp, không tháng nào đạt 100 triệu USD.
Đến tháng 4, kim ngạch vượt ngưỡng 100 triệu USD, tháng 5 tăng lên 204 triệu USD và tháng 6 tiếp tục tăng mạnh, đạt hơn 300 triệu USD, gần bằng tổng xuất khẩu của năm tháng trước đó.
Dự kiến tháng 7, xuất khẩu sẽ đạt 350-400 triệu USD, nâng tổng kim ngạch 7 tháng đầu năm lên hơn 1 tỷ USD. Dự báo, tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng năm 2025 dự kiến vượt 2 tỷ USD.
Đỗ Hương