Sửa đổi Luật Đấu giá tài sản: Tháo gỡ vướng mắc, nâng cao hiệu quả xử lý tài sản

Đấu giá đất: Đặt cọc tối thiểu 10%, tối đa 20% giá khởi điểm

Tham dự Phiên họp có Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long; đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy viên của Quốc hội; các thành viên Ủy ban Kinh tế; đại diện Ban Kinh tế Trung ương, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)…

Theo Tờ trình dự án Luật do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long trình bày, việc sửa đổi, bổ sung Luật Đấu giá tài sản nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn đối với hoạt động đấu giá tài sản, phù hợp với bối cảnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay. Qua đó, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ để thúc đẩy hoạt động đấu giá tài sản theo hướng chuyên nghiệp hóa, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đấu giá tài sản là rất cần thiết và cấp bách.

Dự thảo Luật cơ bản giữ nguyên các quy định của Luật Đấu giá tài sản đang còn phù hợp và phát huy hiệu quả trong thực tiễn. Đồng thời, sửa đổi, bổ sung 25 điều, khoản và bổ sung 1 Điều mới quy định về: tiêu chuẩn, điều kiện đấu giá viên, quyền, nghĩa vụ và việc thay đổi đăng ký hoạt động của tổ chức đấu giá tài sản; trình tự, thủ tục đấu giá tài sản, trong đó có tính đến một số loại tài sản đặc thù, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, đồng thời tăng cường tính chặt chẽ, khách quan, công khai, minh bạch, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; trách nhiệm của người có tài sản đấu giá, các cơ quan, tổ chức có liên quan trong quá trình tổ chức đấu giá và hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về đấu giá tài sản.

Riêng đấu giá quyền sử dụng đất trường hợp giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư, dự thảo luật quy định rõ, tiền đặt trước tối thiểu là 10% và tối đa là 20% giá khởi điểm.

Người có tài sản đấu giá và tổ chức hành nghề đấu giá tài sản có thể thỏa thuận việc nộp tiền đặt trước vào tài khoản thanh toán riêng của tổ chức hành nghề đấu giá tài sản mở tại ngân hàng thương mại hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam và được phong tỏa theo quy định của pháp luật về ngân hàng.

Người đáp ứng yêu cầu, điều kiện tham gia đấu giá quyền sử dụng đất phải nộp tiền đặt trước cho tổ chức hành nghề đấu giá tài sản, chậm nhất đến trước ngày mở cuộc đấu giá 1 ngày làm việc.

Vẫn theo dự thảo luật, khi trúng đấu giá thì khoản tiền đặt trước và tiền lãi (nếu có) được chuyển thành tiền đặt cọc để bảo đảm thực hiện giao kết hoặc thực hiện hợp đồng mua bán tài sản đấu giá hoặc thực hiện nghĩa vụ mua tài sản đấu giá sau khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Tổ chức hành nghề đấu giá tài sản có trách nhiệm chuyển tiền đặt cọc cho người có tài sản trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày kết thúc cuộc đấu giá, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Việc xử lý tiền đặt cọc thực hiện theo quy định của pháp luật về dân sự và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Những quy định mới này nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi áp dụng trình tự, thủ tục đấu giá chung với một số tài sản đặc thù thời gian qua, góp phần khơi thông nguồn lực, nâng cao hiệu quả xử lý tài sản, nhất là tài sản công, theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long.

Có quy định riêng về trình tự, thủ tục đấu giá đối với tài sản đặc thù như quyền sử dụng đất

Các đại biểu cho ý kiến về thời gian, các quy trình, thủ tục trình hồ sơ dự án Luật; các quy định về Cổng đấu giá tài sản quốc gia; tài sản đấu giá; trình tự, thủ tục đấu giá; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong hoạt động đấu giá tài sản... Trong đó, các đại biểu ghi nhận, những sửa đổi, bổ sung tích cực đối với quy định về đấu giá viên như bỏ điều kiện phải có thời gian làm việc trong lĩnh vực được đào tạo 3 năm mới được tham gia khóa đào tạo nghề đấu giá; bổ sung trách nhiệm tham gia bồi dưỡng với đấu giá viên...

Tuy nhiên, một số ý kiến băn khoăn với việc bỏ quy định các trường hợp được miễn đào tạo nghề đấu giá, vì cho rằng chức danh đấu giá viên có những đặc điểm khác với các chức danh bổ trợ tư pháp khác. Do đó, chỉ cần khuyến khích tham gia bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hành nghề đấu giá, nếu quy định cứng các đấu giá viên bắt buộc phải tham gia đào tạo nghề đấu giá sẽ “làm khó” với cá nhân đấu giá viên và đơn vị tổ chức đấu giá.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu cho phép đấu giá viên được kiêm nhiệm làm một số công tác sát gần với hoạt động đấu giá; rà soát, nghiên cứu bổ sung quy định trường hợp người bị thu hồi chứng chỉ hành nghề đấu giá để phù hợp với các bộ luật, luật liên quan...

Một điểm mới đáng chú ý của dự án Luật là bổ sung một số quy định riêng về trình tự, thủ tục đấu giá đối với tài sản đặc thù bao gồm quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư, quyền khai thác khoáng sản, quyền sử dụng tần số vô tuyến điện, tài sản thi hành án. Cụ thể, thời gian bán, tiếp nhận hồ sơ tham gia đấu giá dài hơn so với tài sản thông thường; cách thức xác định tiền đặt trước trong trường hợp giá khởi điểm chưa xác định được bằng tiền hoặc theo số lượng khối tài sản và giá khởi điểm cao nhất…

Tuy nhiên, đấu giá quyền sử dụng đất là nội dung rất quan trọng nhưng đang bộc lộ nhiều bất cập, như thông đồng thổi giá, dìm giá, dẫn đến làm lợi bất chính cho một số cá nhân, tổ chức. Do vậy, một số ý kiến đề nghị, khi sửa đổi, bổ sung Luật Đấu giá tài sản hiện hành thì cần quy định cụ thể để hạn chế tính trạng trên; nâng mức tiền đặt cọc tương xứng với giá trị của hàng hóa đấu giá...

Phát biểu kết luận, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh tán thành với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật Đấu giá tài sản hiện hành nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập; đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn; tạo cơ sở pháp lý đầy đủ để thúc đẩy hoạt động đấu giá tài sản theo hướng chuyên nghiệp hóa, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về đấu giá tài sản là rất cần thiết và cấp bách. Trong thời gian tới, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Bộ Tư pháp sẽ phối hợp nghiên cứu, tiếp thu ý kiến tại Phiên họp để hoàn thiện dự thảo Luật.

LS