Tăng cường công tác phòng, chống bệnh Lao

Văn bản nêu: Công tác phòng, chống bệnh lao tại Việt Nam thời gian qua đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo, các bộ, ngành, địa phương triển khai tích cực và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Hằng năm, Chương trình chống lao Quốc gia phát hiện được trên 100.000 bệnh nhân lao, tỷ lệ điều trị thành công bệnh lao đạt cao so với trung bình chung trên thế giới. 

Tuy nhiên, dịch tễ bệnh lao tại Việt Nam hiện nay vẫn còn rất nặng nề. Số người tử vong hằng năm do bệnh lao còn cao. Khoảng 38% người mắc bệnh lao trong cộng đồng chưa được phát hiện và điều trị, hoặc chưa được ghi nhận, báo cáo. Việt Nam vẫn là một trong số 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao cao nhất trên toàn cầu.

Việt Nam tiến tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2030

Để thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống lao, tiến tới chấm dứt bệnh lao vào năm 2030 theo Chiến lược quốc gia phòng, chống lao đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 được ban hành kèm theo Quyết định số 374/QĐ-TTg ngày 17/03/2014 của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về chấm dứt bệnh lao yêu cầu:

Các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền khẩn trương thực hiện hiệu quả chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 09/9/2025 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; thực hiện các giải pháp, các hoạt động phòng chống lao để đạt được các mục tiêu và tầm nhìn đã đưa ra trong Chiến lược quốc gia phòng, chống lao đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 tại Quyết định số 374/QĐ-TTg ngày 17/03/2014 của Thủ tướng Chính phủ; thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về công tác phòng, chống bệnh lao tại Công điện số 25/CĐ-TTg ngày 25/3/2024 và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại buổi thăm, làm việc tại Bệnh viện Phổi Trung ương ngày 27/01/2025 về tập trung đào tạo cho lĩnh vực phòng chống bệnh lao, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong chăm sóc sức khỏe phổi và kiểm soát, chấm dứt bệnh lao tại Việt Nam, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền đối với những vấn đề vượt thẩm quyền.

Chuyển mạnh từ tư duy tập trung khám, chữa bệnh sang chủ động phòng bệnh

Bộ Y tế, cơ quan thường trực của Ủy ban Quốc gia về chấm dứt bệnh lao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch, đề xuất nhu cầu, huy động và phân bổ kinh phí để triển khai đánh giá tình hình dịch tễ bệnh lao trước ngày 30/6/2026.

Trên tinh thần “Chuyển mạnh từ tư duy tập trung khám bệnh, chữa bệnh sang chủ động phòng bệnh, chú trọng bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe toàn diện, liên tục theo vòng đời” theo Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 09/09/2025 của Bộ Chính trị, Bộ Y tế chỉ đạo, hướng dẫn ngành y tế từ Trung ương đến cơ sở, khẩn trương tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

- Gắn công tác phòng chống lao với y tế cơ sở và phát triển nhân lực y tế; thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp để đạt được các chỉ tiêu y tế về phòng, chống lao trong Chiến lược quốc gia bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được ban hành tại Quyết định số 89/QĐ-TTg ngày 23/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ.

- Đưa nội dung đào tạo về bệnh lao vào trong các chương trình đào tạo nhân lực y khoa.

- Ưu tiên hoạt động phòng chống lao trong Chương trình mục tiêu Quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 - 2035, đảm bảo kinh phí cho hoạt động khám sàng lọc phát hiện ca bệnh lao trong cộng đồng gắn liền với hoạt động y tế cơ sở, ưu tiên các nhóm đối tượng khó tiếp cận, ứng dụng công nghệ thông tin nâng cao chất lượng quản lý người bệnh lao.

Tăng cường công tác truyền thông, vận động bằng nhiều hình thức

Bộ Y tế, các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương tăng cường công tác truyền thông, vận động bằng nhiều hình thức và phương pháp phù hợp nhằm huy động sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức đối với công tác phòng, chống lao và nâng cao nhận thức, thực hành của cộng đồng, người dân trong phát hiện sớm bệnh lao, chủ động tìm kiếm các dịch vụ khám chữa bệnh, giảm mặc cảm, kỳ thị, phân biệt đối xử và tuân thủ điều trị bệnh lao theo quy định.

Hỗ trợ bệnh nhân lao thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục thực hiện hiệu quả nhiệm vụ theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 25/CĐ-TTg ngày 25/3/2024 về tăng cường công tác phòng, chống bệnh lao.

Sắp xếp đầu mối công tác phòng, chống lao phù hợp với tổ chức chính quyền 2 cấp; củng cố mạng lưới để bảo đảm tính liên tục trong công tác phòng, chống lao; chỉ đạo cơ quan quản lý y tế tại địa phương, các cơ sở y tế trên địa bàn quản lý củng cố cơ sở vật chất, nhân lực, năng lực thực hiện... để triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp và thực hiện các chỉ tiêu y tế về phòng, chống bệnh lao.

Lồng ghép các chỉ tiêu về phòng, chống bệnh lao vào các nghị quyết, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, hằng năm của địa phương; Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về kết quả thực hiện chỉ tiêu này trên địa bàn.

Ưu tiên bố trí ngân sách và ban hành hướng dẫn về định mức chi cho công tác phòng, chống lao; chỉ đạo Sở Y tế tổ chức thực hiện, đảm bảo đầy đủ cơ sở hạ tầng, thiết bị và vật tư phục vụ công tác phòng, chống lao theo quy định.

Huy động các nguồn tài chính hợp pháp để hỗ trợ bệnh nhân lao thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo trong quá trình chẩn đoán và điều trị; đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất và mua sắm trang thiết bị cần thiết phục vụ cho công tác phòng chống lao, đặc biệt tại y tế cơ sở theo quy định pháp luật.

Ủy ban Quốc gia về chấm dứt bệnh lao tăng cường vai trò giám sát việc thực hiện chương trình công tác của các bộ, ngành là thành viên của Ủy ban Quốc gia; các bộ, ngành thành viên Ủy ban Quốc gia theo trách nhiệm được giao tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác phòng, chống bệnh lao, bảo đảm hiệu quả và theo đúng quy định.

Phương Nhi