Thủ tướng: Tuyên chiến không khoan nhượng và tạo phong trào, xu thế của toàn dân để đẩy lùi tội phạm ma túy

Sáng 9/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 (Chương trình).

Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại Trụ sở Chính phủ, trực tuyến tới điểm cầu 34 tỉnh, thành phố và 3.321 xã, phường, đặc khu. Dự hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương; lãnh đạo các tỉnh, thành phố.

Sau một buổi làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, hội nghị đã thành công tốt đẹp, hoàn thành toàn bộ chương trình và các mục tiêu đề ra; trong đó các nội dung chủ yếu của Chương trình được trình bày, giới thiệu có tính khái quát cao, bảo đảm đầy đủ, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm; các ý kiến phát biểu thể hiện sự tâm huyết, trách nhiệm, kiến nghị nhiều giải pháp quan trọng, sát thực tiễn.

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, hội nghị có ý nghĩa quan trọng, góp phần thống nhất nhận thức, củng cố quyết tâm, xác định rõ hơn trách nhiệm của các cấp, các ngành, các địa phương, huy động sự chung tay của cả hệ thống chính trị, cộng đồng, xã hội trong việc kiềm chế, từng bước đẩy lùi, hướng tới xã hội không ma túy, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về xây dựng tỉnh, thành phố không ma túy.

"Muốn xây dựng tỉnh, thành phố không ma túy thì phải có xã, phường, đặc khu không có ma túy", Thủ tướng nêu rõ.

Đánh giá cao các ý kiến, Thủ tướng giao Bộ Công an và Văn phòng Chính phủ khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ sớm ban hành Thông báo kết luận hội nghị để thống nhất triển khai thực hiện.

Việt Nam đứng trước nguy cơ trở thành địa bàn sản xuất, tàng trữ và vận chuyển ma túy quốc tế

Nhấn mạnh thêm một số nội dung, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định ma túy là hiểm họa không chỉ của mỗi quốc gia, mà còn là của cả nhân loại. Trên thế giới hiện có hơn 275 triệu người sử dụng, lệ thuộc vào ma túy và dự báo tăng lên 300 triệu người vào năm 2030. Hoạt động sản xuất, vận chuyển, mua bán ma túy trái phép trên toàn cầu gia tăng về quy mô, phức tạp về thủ đoạn, gây hậu quả lớn về con người, đe dọa nghiêm trọng đến an ninh, y tế, phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia, đặt ra nhiều thách thức đối với công tác phòng, chống của các cơ quan chức năng và toàn xã hội.

Với Việt Nam, thời gian qua, do chịu tác động trực tiếp của tình hình ma túy trên thế giới (đặc biệt là khu vực "Tam giác vàng"), tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy tiếp tục diễn biến rất phức tạp; phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, Việt Nam đứng trước nguy cơ trở thành địa bàn sản xuất, tàng trữ và vận chuyển ma túy quốc tế và tiêu thụ ngày càng tăng trong nội bộ.

Hiện nay, tỷ lệ người nghiện ma túy trên tổng số dân của nước ta là 0,3%, dù thấp hơn so với tỷ lệ người sử dụng ma túy trung bình tại Đông Nam Á (0,61%), nhưng ma túy vẫn là hiểm họa đe dọa trực tiếp đến sự phát triển bền vững và an ninh, an toàn của đất nước, cuộc sống hạnh phúc của nhân dân.

Số người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy có xu hướng trẻ hóa, ảnh hưởng tới lực lượng lao động, nhất là lao động trẻ, lao động chất lượng cao, ảnh hưởng tới nâng cao năng suất lao động.

Một số lượng lớn người nghiện ma túy đang sống ngoài xã hội tiềm ẩn nguy cơ cao phát sinh tội phạm và phức tạp về trật tự, an toàn xã hội. Theo Bộ Y tế, 75% người nghiện sử dụng ma túy tổng hợp thường có biểu hiện về tâm thần, mất khả năng kiểm soát hành vi, nguy cơ cao gây mất an ninh trật tự.

Số tiền chi cho sử dụng ma túy ước tính khoảng 11.000 tỷ đồng mỗi năm; bên cạnh đó Nhà nước còn phải đầu tư một khoản kinh phí rất lớn cho công tác cai nghiện, phục hồi, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và quản lý người sau cai nghiện...

Vì vậy, phòng, chống ma túy là nhiệm vụ cấp bách, có ý nghĩa quan trọng để bảo vệ cuộc sống bình yên cho nhân dân, bảo vệ hạnh phúc của mỗi gia đình, bảo vệ giống nòi phát triển khỏe mạnh, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự và phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới, phát triển giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc, người đứng đầu Chính phủ khẳng định.

Thủ tướng nêu rõ, Đảng và Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo với quyết tâm mạnh mẽ, ưu tiên dành nguồn lực lớn và tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt, hiệu quả các giải pháp đồng bộ, toàn diện, liên ngành trong phòng, chống ma túy.

Với sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của cả hệ thống chính trị mà nòng cốt là lực lượng công an, chúng ta đã đạt nhiều kết quả quan trọng trong công tác phòng, chống ma túy. Tổng số vụ, số đối tượng bị bắt giữ trung bình hằng năm giai đoạn 2020-2024 là hơn 20.000 vụ và hơn 31.000 đối tượng. Trong 9 tháng năm 2025 đã bắt giữ hơn 19.000 vụ, hơn 37.500 đối tượng phạm tội về ma túy; thu giữ gần 3,4 tấn ma túy tổng hợp, hơn 2 triệu viên ma túy tổng hợp, 243 kg heroin và 971 kg cần sa.

Tuy nhiên, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy ở nước ta còn diễn biến phức tạp; đặc biệt là còn thiếu khung chương trình tổng thể với các cơ chế, chính sách phối hợp đồng bộ và chưa có đủ nguồn lực để triển khai thực hiện một cách bài bản, hiệu quả, bền vững.

Để giải quyết căn cơ vấn đề này, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tập trung chỉ đạo Bộ Công an chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương xây dựng và trình Quốc hội khóa XV phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 (Nghị quyết số 163/2024/QH15 ngày 27/11/2024). Đây là chương trình tổng thể (về cả pháp lý, cơ chế, chính sách, tài chính, phối hợp liên ngành...) để giải quyết triệt để các vấn đề cấp bách, trọng tâm, tạo công cụ chiến lược, tăng cường năng lực; cụ thể hóa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và các cam kết quốc tế về phòng, chống, kiểm soát ma túy.

Ngay sau đó, Chính phủ đã ban hành kế hoạch triển khai là cơ sở để tổ chức thực hiện, xác định cụ thể 5 nội dung trọng tâm, 20 nhiệm vụ thuộc thẩm quyền Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương; kèm theo thời hạn, tiến độ hoàn thành (Nghị quyết số 50/NQ-CP vào ngày 13/3/2025). Bộ Công an đã phê duyệt chi tiết Chương trình với các mục tiêu cụ thể, chỉ tiêu, 9 dự án thành phần để thực thi (Quyết định số 7619/QĐ-BCA vào ngày 08/09/2025).

Nhìn chung, toàn bộ khung pháp lý của Chương trình được hoàn thiện trong thời gian ngắn chưa đầy một năm, cho thấy sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là của Bộ Công an dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước trong việc thể chế hóa các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, trong đó tập trung vào những vấn đề cấp bách, trọng tâm, khắc phục tồn tại, hạn chế, vướng mắc và nâng cao năng lực phòng, chống ma túy trong toàn xã hội.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao sự nỗ lực và những kết quả quan trọng đạt được của lực lượng công an, lực lượng quân đội trong công tác phòng, chống ma túy nói chung và xây dựng, triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma tuý nói riêng, góp phần quan trọng bảo vệ cuộc sống bình yên cho nhân dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững.

Năm 2030 ít nhất 50% xã, 15-20% số tỉnh, thành phố không ma túy

Về định hướng triển khai Chương trình và nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ cơ bản thống nhất, đánh giá cao nội dung báo cáo của Bộ Công an và ý kiến của các đại biểu, đồng thời nhấn mạnh một số nội dung trọng tâm.

Thứ nhất, về tư duy, nhận thức, Thủ tướng nêu rõ, chúng ta xác định rõ đây là Chương trình có ý nghĩa hết sức quan trọng nhằm tập trung giải quyết một số vấn đề mang tính cấp bách; trọng tâm là kết hợp chặt chẽ giữa phòng và chống, lấy phòng là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, chống là thường xuyên, cấp bách, kết hợp chặt chẽ giữa giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại của ma túy.

Thủ tướng đề nghị các cấp ủy, chính quyền cần nhận thức và quán triệt đầy đủ về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của việc triển khai Chương trình, đồng thời gắn với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội toàn diện, bền vững ở địa phương và cả nước.

Thủ tướng cũng nêu rõ, xác định phòng, chống ma túy là nhiệm vụ trọng tâm, vừa cấp bách, vừa thường xuyên, liên tục và lâu dài, phải tạo phong trào, xu thế, đòi hỏi sự kiên trì, bền bỉ, quyết liệt, quyết tâm rất cao và là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, cần có sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các cấp, các ngành, các địa phương, các lực lượng, phát huy hơn nữa vai trò nòng cốt của các lực lượng chuyên trách và sự tham gia tích cực của các tầng lớp nhân dân.

Thủ tướng yêu cầu người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền, cơ quan, tổ chức trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các vi phạm trong công tác phòng, chống ma túy nói chung và thực hiện Chương trình, không "phó mặc" "khoán trắng" cho cấp dưới trong tổ chức thực hiện.

Thủ tướng đề nghị Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành kiểm tra, đôn đốc, đánh giá sự vào cuộc, trách nhiệm của các bộ, ngành, lãnh đạo UBND các cấp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, xử lý đối với các trường hợp thiếu trách nhiệm trong công tác đặc biệt quan trọng này.

Thứ hai, về tổ chức hướng dẫn và thực hiện Chương trình, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, pháp luật, bảo đảm phù hợp, thống nhất, đồng bộ, sát với thực tiễn, có tính khả thi cao, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ để triển khai có hiệu quả Chương trình.

Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan sớm hoàn thiện dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống ma túy, báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua ngay tại kỳ họp thứ 10 tới đây; phối hợp với các bộ, ngành sớm ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện và ban hành bộ chỉ số, biểu mẫu giám sát, đánh giá thực hiện Chương trình. Khẩn trương kiện toàn Ban Chỉ đạo Chương trình các cấp giai đoạn 2026-2030 (hoàn thành trong tháng 10/2025).

Thứ ba, về tổ chức thực hiện Chương trình, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương, cơ quan chủ quản Chương trình khẩn trương xây dựng kế hoạch thực hiện Chương trình với các giải pháp tổng thể phù hợp với đặc điểm tình hình từng đơn vị, địa phương có mục tiêu, lộ trình, nhiệm vụ theo phương châm "6 rõ: Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả". Trong đó, lưu ý phải thực hiện quyết liệt các giải pháp ngay từ đầu để hoàn thành sớm các mục tiêu của Chương trình; nhiệm vụ nào cấp bách, đủ điều kiện thì tập trung ưu tiên hoàn thành luôn, không đợi đến năm 2030.

Các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương bám sát các mục tiêu, nội dung nhiệm vụ và giải pháp để tổ chức triển khai thực hiện, bảo đảm đúng lộ trình, tiến độ, tránh tiêu cực, lãng phí, thất thoát nguồn lực. Các cơ quan chủ dự án khẩn trương hoàn thiện, phê duyệt các dự án thuộc Chương trình; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, bảo đảm việc triển khai Chương trình hiệu quả, thực chất.

Thủ tướng đề nghị Bộ Công an tập trung chỉ đạo nỗ lực phấn đấu đạt mục tiêu 20% xã, phường, đặc khu "không ma túy" trong năm 2025 và đến hết năm 2030 ít nhất 50% đơn vị hành chính cấp xã trên toàn quốc "không ma túy", 15-20% số tỉnh, thành phố không ma túy.

Về một số nhiệm vụ trọng tâm, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu tuyên chiến không khoan nhượng với tội phạm ma túy, từng bước ngăn chặn, đẩy lùi, vô hiệu hóa tội phạm ma túy một cách bền vững trên phạm vi từng xã, phường, đặc khu, từng tỉnh, thành phố và trên cả nước. Thực hiện "3 giảm" là giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại và "3 tăng" là tăng hiệu lực pháp lý, tăng nguồn lực đầu tư, tăng quản lý thông minh và chuyển đổi số. Tư tưởng phải thông, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, làm việc có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, làm việc nào ra việc đó, tinh thần "chỉ bàn làm, không bàn lùi".

Với công tác cai nghiện, Thủ tướng chỉ đạo các địa phương tập trung đầu tư các cơ sở cai nghiện, không để người nghiện không có chỗ cai nghiện (hoàn thiện trong 2 năm 2026-2027). Thực hiện đồng bộ các giải pháp đào tạo nghề, chính sách tín dụng ưu đãi, cho vay vốn, tham gia công tác xã hội, hỗ trợ người sau cai nghiện. Bộ Công an phối hợp Ngân hàng Nhà nước và các bộ, ngành liên quan khẩn trương tham mưu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành văn bản quy định về cơ chế tín dụng cho người sau cai nghiện ma túy (trình trong tháng 11/2025).

Về giảm cầu, rà soát, phát hiện đầy đủ người nghiện, người sử dụng trái phép ma túy để có biện pháp quản lý, xử lý, quản lý chặt các cơ sở kinh doanh có điều kiện, không để hình thành điểm sử dụng ma túy; xây dựng mô hình trường học không ma túy, khu phố không ma túy. Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Bộ Công an hướng dẫn các địa phương triển khai ngay năm học 2025-2026.

Về nguồn cung, các lực lượng chuyên trách tiếp tục quyết liệt đấu tranh, bóc gỡ, triệt xóa tận gốc các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam, chặt đứt mối quan hệ "cung - cầu".

Đẩy mạnh truyền thông xây dựng Phong trào "Toàn dân tham gia phòng, chống ma túy" với thông điệp "mỗi người dân là một chiến sỹ, mỗi gia đình là một trận địa, mỗi địa phương là một pháo đài trong phòng, chống ma túy" để người dân lên án, không chấp nhận sự tồn tại của tội phạm và tệ nạn ma tuý, thông tin, tố giác đối tượng phạm tội về ma túy cho lực lượng Công an; phát huy vai trò của các đoàn thể nhất là Cựu chiến binh, Cựu Công an nhân dân trong phát hiện, quản lý người nghiện ma túy...

Thứ tư, về bảo đảm nguồn lực đầu tư Chương trình, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Công an và các bộ, ngành liên quan khẩn trương phân bổ kinh phí để triển khai Chương trình ngay từ đầu năm 2026. Các địa phương ưu tiên nguồn lực đầu tư, bố trí kinh phí để hỗ trợ triển khai Chương trình, lồng ghép với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có, sử dụng hiệu quả, tránh dàn trải, lãng phí.

Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ và các tập đoàn công nghệ khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu số hóa trong phòng, chống ma túy.

Thứ năm, về triển khai thực hiện điểm Chương trình tại một số địa phương, Thủ tướng yêu cầu các địa phương phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và các cơ quan chủ trì các dự án, tiểu dự án thành phần chuẩn bị điều kiện tốt nhất về cơ chế, chính sách, nguồn lực, phát huy tối đa lợi thế, khắc phục khó khăn, vướng mắc để tổ chức triển khai hiệu quả, hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu, yêu cầu đề ra. Chú trọng công tác sơ kết, tổng kết, rút ra bài học kinh nghiệm, cách làm hay, sáng tạo để nhân rộng trên toàn quốc.

Thứ sáu, về những khó khăn, vướng mắc và kiến nghị, đề xuất, Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, cùng Văn phòng Chính phủ tiếp thu đầy đủ, đồng thời phối hợp cùng các bộ, ngành liên quan tham mưu giải quyết, nhất là khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách pháp luật và nguồn lực cần được tập trung tháo gỡ sớm.

Thủ tướng yêu cầu ngay sau hội nghị, các bộ, ngành, địa phương khẩn trương tổ chức phổ biến, quán triệt nội dung Chương trình, tổ chức thực hiện với tinh thần đổi mới, sáng tạo, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của từng đơn vị, địa phương.

Hà Văn