Xây dựng thương hiệu OCOP đưa sản phẩm làng nghề phát triển

Làng nghề Minh Khai từ lâu đã nổi tiếng với nhiều ngành nghề truyền thống như làm bánh, kẹo, bún, miến… Trong đó, nghề sản xuất miến dong là điểm nhấn nổi bật, trở thành thương hiệu quen thuộc của người tiêu dùng trong và ngoài Thủ đô. Nhưng để nghề không mai một trước sự cạnh tranh của thị trường, người dân nơi đây đã lựa chọn con đường đổi mới, kết hợp bí quyết truyền thống với công nghệ hiện đại.

Anh Phí Công Kiệt – chủ cơ sở miến dong Trung Kiên cho biết, gia đình anh làm nghề từ năm 2008, song nghề miến đã gắn bó với người dân Minh Khai từ những năm 70 của thế kỷ trước. Trải qua hơn 50 năm hình thành và phát triển, dù đối mặt nhiều biến động, bà con nơi đây vẫn bền bỉ giữ nghề, bám nghề và phát triển nghề. "Người không phụ nghề, nghề không phụ lòng người", anh Kiệt chia sẻ, bởi chính từ nghề truyền thống ấy, gia đình anh và nhiều hộ dân trong xã đã ổn định được cuộc sống và vươn lên khá giả.

Theo anh Kiệt, trước kia người dân làm miến hoàn toàn thủ công, tốn nhiều thời gian và nhân công. Khi nhu cầu thị trường thay đổi, anh cùng nhiều hộ sản xuất quyết định đầu tư dây chuyền, máy móc và áp dụng công nghệ mới vào sản xuất. Việc chuyển đổi sang quy trình khép kín giúp sản phẩm vừa đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, vừa tiết kiệm chi phí và tăng năng suất. Nhờ đó, thương hiệu miến Trung Kiên ngày càng được tin dùng rộng rãi.

Năm 2020, miến dong Trung Kiên đạt chứng nhận OCOP 4 sao của thành phố Hà Nội – dấu mốc quan trọng khẳng định chất lượng sản phẩm và định hướng làm ăn bài bản của cơ sở. Theo chị Thuận – vợ anh Kiệt, để đạt chuẩn OCOP, cơ sở đặc biệt chú trọng nguồn nguyên liệu. Bột dong được nhập từ những vùng chất lượng cao như Mộc Châu, Sơn La và các tỉnh Tây Bắc; sau đó được xử lý qua các công đoạn: lọc bột, hấp bánh, sấy bánh, tạo sợi, sấy sợi và đóng gói. Tất cả đều diễn ra trong dây chuyền hiện đại, bảo đảm kiểm soát chất lượng ở từng bước.

Nhờ quy trình chuyên nghiệp, mỗi năm cơ sở Trung Kiên sản xuất khoảng 150 tấn miến. Khi thị trường có nhu cầu, cơ sở hoàn toàn có thể tăng sản lượng để đáp ứng. Bên cạnh đó, cơ sở đang tạo việc làm ổn định cho khoảng 20 lao động với thu nhập 400–500 nghìn đồng/ngày; nhiều hộ dân xung quanh cũng có thêm thu nhập nhờ tham gia khâu đóng gói sản phẩm.

Không chỉ riêng gia đình anh Kiệt, các hộ sản xuất ở Minh Khai còn liên kết thành lập Hiệp hội Sản xuất bún miến Minh Khai. Việc tổ chức sản xuất theo hướng liên kết giúp làng nghề có điều kiện áp dụng khoa học kỹ thuật, nâng cấp dây chuyền, xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường. Đây cũng là động lực quan trọng để Minh Khai phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân và góp phần hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới.

Bên cạnh Minh Khai, nhiều cơ sở sản xuất khác trên địa bàn Hà Nội cũng đang khai thác hiệu quả chương trình OCOP để gắn sản phẩm với phát triển du lịch – lợi thế lớn của Thủ đô với hệ thống di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và làng nghề dày đặc.

Cơ sở nem thính Huy Huệ (xã Hưng Đạo, Hà Nội) la một ví dụ. Dù mới hoạt động 6 năm nhưng chị Nguyễn Thị Huệ – chủ cơ sở, đã chủ động đưa sản phẩm tham gia đánh giá phân hạng OCOP. Năm 2024, nem thính Huy Huệ được chứng nhận OCOP 3 sao, mở ra cơ hội lớn để cơ sở đưa sản phẩm vào các nhà hàng, các điểm du lịch trên địa bàn thành phố. Đây là hướng đi giúp sản phẩm địa phương không chỉ đứng vững trên thị trường mà còn trở thành trải nghiệm ẩm thực hấp dẫn đối với du khách.

Từ những nguyên liệu giản đơn, qua bàn tay khéo léo và sự đổi mới trong tư duy sản xuất, các làng nghề Hà Nội đang từng bước gây dựng thương hiệu OCOP vững chắc. Hành trình ấy không chỉ giúp phát triển kinh tế địa phương mà còn góp phần gìn giữ hồn cốt văn hóa truyền thống, để những giá trị của cha ông tiếp tục được lan tỏa trong đời sống hôm nay.

Thiện Tâm