Bảo đảm mọi đối tượng thụ hưởng đều được tiếp cận kịp thời chính sách miễn học phí, hỗ trợ bữa ăn trưa

Chỉ thị nêu: Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách đổi mới, phát triển giáo dục và đào tạo. Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương đã quan tâm, tập trung chỉ đạo, dành nguồn lực đầu tư để hoàn thiện thể chế, pháp luật, cơ chế, chính sách, phát triển đội ngũ nhà giáo, tăng cường cơ sở vật chất cho giáo dục, đào tạo. Ngành Giáo dục đã có nhiều cố gắng, nỗ lực trong triển khai thực hiện và đạt được những kết quả quan trọng, góp phần tích cực vào thành tựu chung của đất nước. 

Tuy nhiên, lĩnh vực giáo dục và đào tạo vẫn còn những hạn chế, bất cập cần tập trung khắc phục kịp thời; trong đó cơ sở vật chất, thiết bị dạy học chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục; nguồn lực đầu tư cho giáo dục còn hạn chế; chế độ, chính sách đối với nhà giáo còn bất cập; cơ hội tiếp cận giáo dục giữa các vùng miền, nhóm đối tượng còn chênh lệch; nội dung, chương trình giáo dục còn chưa thực sự phù hợp; giáo dục đạo đức, thể chất, thẩm mỹ chưa được quan tâm đúng mức; chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Xác định rõ trách nhiệm quản lý giáo dục đối với từng cấp chính quyền

Trước yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới, để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ năm học 2025 - 2026, là năm học đầu tiên diễn ra trong bối cảnh cả nước hoàn thành sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính và thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, cũng là năm học đầu tiên triển khai Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22 tháng 8 năm 2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, cùng với nhiều chủ trương, chính sách lớn của Đảng, Nhà nước về giáo dục và đào tạo, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tập trung xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế, chính sách để thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, xác định rõ trách nhiệm quản lý giáo dục đối với từng cấp chính quyền; chỉ đạo triển khai nhiệm vụ năm học bảo đảm chất lượng, hiệu quả; tăng cường kiểm tra, giám sát việc triển khai nhiệm vụ theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, bảo đảm thông suốt, hiệu lực, hiệu quả.

Đồng thời, khẩn trương xây dựng, trình Chính phủ ban hành Chương trình hành động triển khai thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22 tháng 8 năm 2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, bảo đảm phân công nhiệm vụ theo tinh thần “6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ sản phẩm”; tập trung xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị, trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, bảo đảm chất lượng và tiến độ theo quy định; đồng thời tiếp tục tập trung triển khai thực hiện Kết luận số 91-KL/TW ngày 12 tháng 8 năm 2024 của Bộ Chính trị.

Tổ chức triển khai kịp thời chủ trương miễn học phí, hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan hướng dẫn các địa phương thực hiện tuyển dụng, bố trí, điều động đội ngũ nhà giáo, nhân viên trường học bảo đảm đủ định mức số lượng theo quy định; có giải pháp khắc phục tình trạng thiếu giáo viên, đáp ứng yêu cầu dạy học 2 buổi/ngày theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 17/CT-TTg ngày 06 tháng 6 năm 2025; không để việc sắp xếp tổ chức bộ máy làm phát sinh tình trạng thiếu giáo viên, ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh; hướng dẫn địa phương thực hiện chế độ, chính sách đối với nhà giáo theo quy định của Luật Nhà giáo; rà soát, tăng cường bồi dưỡng, nâng cao năng lực nghiệp vụ cho đội ngũ công chức, viên chức cấp sở, cấp xã và cơ sở giáo dục thực hiện nhiệm vụ thuộc lĩnh vực giáo dục và đào tạo theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bảo đảm thực hiện thông suốt, hiệu quả các hoạt động giáo dục tại địa phương.

Bên cạnh đó, hướng dẫn các địa phương rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục các cấp, bảo đảm phù hợp quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội theo đơn vị hành chính mới và mô hình chính quyền địa phương hai cấp; tổ chức triển khai chủ trương miễn học phí, hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh, bảo đảm mọi đối tượng thụ hưởng đều được tiếp cận kịp thời; thực hiện đồng bộ các giải pháp để xây dựng và phát triển hệ thống trường phổ thông nội trú cho 248 xã biên giới, trước mắt tập trung đầu tư xây mới hoặc cải tạo 100 trường, khởi công trong tháng 10 năm 2025; khẩn trương hoàn thiện, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và triển khai thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035.

Chuyển mạnh sang phương pháp giáo dục hiện đại, tích cực, tăng cường tự học, trải nghiệm sáng tạo

Cùng với đó là đẩy mạnh chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo; triển khai thực hiện đồng bộ và toàn diện về học bạ số, văn bằng số; hoàn thành kết nối liên thông và đồng bộ dữ liệu thông suốt giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo - Sở Giáo dục và Đào tạo - cơ sở giáo dục, đào tạo; đặc biệt quan tâm công tác bảo đảm an toàn hệ thống thông tin, an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân; đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo có kiểm soát và bồi dưỡng, phát triển năng lực số cho người học, đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục; đẩy mạnh cắt giảm thủ tục hành chính và thực hiện dịch vụ công trực tuyến toàn trình để phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông. Triển khai thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; bảo đảm an toàn cho trẻ em. Thúc đẩy ứng dụng các mô hình giáo dục số, quản trị giáo dục thông minh; chuyển mạnh sang phương pháp giáo dục hiện đại, tích cực, tăng cường tự học, trải nghiệm sáng tạo, hướng học sinh phát huy tư duy độc lập, năng lực giải quyết vấn đề; nâng cao năng lực ngoại ngữ, nhất là Tiếng Anh, từng bước đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học; tiếp tục đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá, bảo đảm đánh giá trung thực kết quả học tập và giảng dạy.

Đổi mới nội dung, phương thức giáo dục, nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục đạo đức, lý tưởng, trách nhiệm xã hội, lối sống văn hoá, truyền thống lịch sử, chính trị, tư tưởng, pháp luật, kinh tế, tài chính, quốc phòng và an ninh. Thực hiện các giải pháp ngăn ngừa, hạn chế tối đa những ảnh hưởng tiêu cực từ cơ chế thị trường, truyền thông, mạng xã hội. Ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới chấm dứt bạo lực học đường, ma tuý học đường.

Sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp không đạt chuẩn

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu khẩn trương xây dựng khung chiến lược phát triển giáo dục đại học. Triển khai sắp xếp, tái cấu trúc các cơ sở giáo dục đại học; sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp không đạt chuẩn. Tăng cường quản lý nhà nước đối với các cơ sở giáo dục đại học, nghiên cứu chuyển một số trường đại học về địa phương quản lý để nâng cao hiệu quả quản lý và đáp ứng tốt hơn yêu cầu đào tạo nhân lực của địa phương; đẩy mạnh hợp tác công tư; mở rộng hợp tác, liên kết giữa các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp, cơ sở nghiên cứu, tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Rà soát, đề xuất bổ sung biên chế giáo viên để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên 

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành Nghị định về vị trí việc làm công chức, làm căn cứ để Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành hướng dẫn về danh mục vị trí việc làm, bản mô tả và khung năng lực đối với công chức ngành giáo dục, bảo đảm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức ngành Giáo dục đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh mới. Kiểm tra tình hình tuyển dụng biên chế giáo viên bổ sung cho các địa phương giai đoạn 2022 - 2026; rà soát, đề xuất bổ sung biên chế giáo viên giai đoạn 2026 - 2030 để khắc phục tình trạng thiếu giáo viên.

Bộ Tài chính cân đối, bố trí nguồn vốn ngân sách Trung ương cho lĩnh vực giáo dục và đào tạo để thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22 tháng 8 năm 2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; bố trí kinh phí từ nguồn ngân sách Trung ương hỗ trợ các địa phương thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông; Nghị quyết của Quốc hội về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi bảo đảm theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước và các quy định pháp luật có liên quan.

Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Giáo dục và Đào tạo tăng cường đầu tư phòng thí nghiệm và cơ sở vật chất dành cho nghiên cứu khoa học; hướng dẫn xây dựng, thực hiện nhiệm vụ khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của các cơ sở giáo dục đại học; tháo gỡ vướng mắc về quản lý, trang thiết bị và thương mại hóa sản phẩm nghiên cứu khoa học.

Rà soát quy hoạch, bảo đảm quỹ đất để xây dựng trường, lớp

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, kiểm tra việc quy hoạch xây dựng, bảo đảm quỹ đất để xây dựng trường, lớp; khẩn trương xây dựng, hoàn thiện thiết kế tổng thể và các phương án thiết kế mẫu về trường liên cấp ở các xã biên giới để các địa phương thực hiện, phù hợp với điều kiện từng vùng miền, địa phương; hoàn thành trong tháng 9 năm 2025.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đài Truyền hình Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam tăng cường thông tin, tuyên truyền về chủ trương, đường lối, chính sách đột phá phát triển giáo dục và đào tạo góp phần tạo đồng thuận xã hội; chú trọng đưa tin, tuyên truyền, nhân rộng các gương giáo viên, học sinh tiêu biểu để tạo sức lan tỏa trong ngành Giáo dục và toàn xã hội; có biện pháp chấn chỉnh, xử lý nghiêm các trường hợp đưa tin sai lệch, xuyên tạc.

Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ công chức phụ trách giáo dục cấp xã

Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chịu trách nhiệm toàn diện về mọi mặt hoạt động giáo dục và đào tạo trên địa bàn theo quy định, trong đó tập trung ban hành kế hoạch triển khai nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền trong giáo dục và đào tạo; khẩn trương kiện toàn tổ chức bộ máy của Sở Giáo dục và Đào tạo và cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã theo mô hình mới, bảo đảm công tác quản lý giáo dục ổn định, thông suốt; sắp xếp và kiện toàn trung tâm học tập cộng đồng sau khi sáp nhập đơn vị hành chính; kịp thời bổ sung chính sách, nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ về giáo dục và đào tạo trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026 - 2030 của địa phương.

Kiện toàn, đổi mới và vận hành hiệu quả quản lý giáo dục ở địa phương theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, theo phương châm: "4 chủ động: chủ động nắm tình hình; chủ động tập huấn, hướng dẫn; chủ động tháo gỡ khó khăn; chủ động triển khai nhiệm vụ” và phân công nhiệm vụ theo tinh thần "6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ sản phẩm”; nâng cao kỷ luật, kỷ cương và trách nhiệm của các cấp quản lý.

Bố trí đủ biên chế và tuyển dụng bảo đảm số lượng, cơ cấu, chất lượng đội ngũ nhà giáo các cấp học theo yêu cầu; tăng cường tập huấn, bồi dưỡng giáo viên, đặc biệt về kỹ năng sử dụng công nghệ số và đổi mới phương pháp dạy học. Thống kê, đánh giá, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ công chức phụ trách giáo dục cấp xã; tăng cường kiểm tra, giám sát để có giải pháp hỗ trợ kịp thời chính quyền cấp xã trong công tác quản lý giáo dục tại địa phương.

Bố trí trụ sở các cơ quan hành chính dôi dư do sắp xếp để bổ sung cơ sở vật chất, trường lớp

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố bố trí quỹ đất, huy động mọi nguồn lực để xây dựng, nâng cấp trường, lớp học, phòng học bộ môn, thư viện, nhà vệ sinh cho các cơ sở giáo dục trên địa bàn; thực hiện phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; trang bị đầy đủ, đồng bộ thiết bị dạy học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và yêu cầu chuyển đổi số; kiên quyết khắc phục tình trạng thiếu trường, thiếu lớp; ưu tiên phát triển trường, lớp học tại các khu đô thị, khu công nghiệp, khu đông dân cư, đồng thời quan tâm đầu tư cho vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, miền núi, biên giới, hải đảo, bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục; triển khai đầu tư xây dựng trường phổ thông nội trú tại các xã biên giới, bảo đảm đúng tiến độ theo yêu cầu của Bộ Chính trị; rà soát, bố trí trụ sở các cơ quan hành chính dôi dư do sắp xếp để bổ sung cơ sở vật chất, trường lớp cho ngành Giáo dục.

Tăng cường kiểm tra các khoản thu đầu năm học

Thủ tướng cũng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra các cơ sở giáo dục việc thực hiện về quản lý thu, chi tài chính, công khai các khoản thu đầu năm học bảo đảm đúng quy định; phối hợp với ngành y tế và cơ quan chức năng để chủ động phòng, chống dịch bệnh; bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm; triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống bạo lực học đường, bảo đảm an ninh, an toàn trường học; quản lý dạy thêm, học thêm đúng quy định.

Phương Nhi