Dệt may - da giày: Củng cố thị trường trong nước để nâng tầm cạnh tranh toàn cầu

Dù luôn nằm trong nhóm ngành xuất khẩu chủ lực nhưng dệt may và da giày Việt Nam lại chưa khẳng định được vị thế trên thị trường nội địa.

Theo ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, thời gian qua, Bộ Công Thương đã triển khai nhiều giải pháp thiết thực nhằm đưa sản phẩm dệt may, da giày Việt Nam đến gần hơn với người tiêu dùng trong nước. Đây là hướng đi cần thiết trong bối cảnh xuất khẩu liên tục đối diện với rào cản tại các thị trường lớn như Hoa Kỳ, EU, Hàn Quốc hay Trung Quốc. Việc chú trọng thị trường nội địa không chỉ tạo đầu ra ổn định mà còn là nền tảng để phát triển bền vững.

Ông Linh nhấn mạnh, khai thác thị trường trong nước sẽ giúp doanh nghiệp giảm sự lệ thuộc vào xuất khẩu, đồng thời mang đến cho người tiêu dùng cơ hội tiếp cận sản phẩm đạt chuẩn quốc tế, do các doanh nghiệp uy tín sản xuất. Đây là cách đi song hành, vừa củng cố chỗ đứng trong nước, vừa chuẩn bị cho cuộc cạnh tranh toàn cầu.

Còn theo bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), cho rằng một trong những thách thức lớn hiện nay của ngành là sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu. Để cải thiện, hai hiệp hội ngành hàng đã phối hợp thành lập Trung tâm phát triển nguyên phụ liệu, nhằm thúc đẩy tự chủ nguồn cung, yếu tố then chốt nâng cao năng lực cạnh tranh.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày – Túi xách Việt Nam (LEFASO), nhận định ngành dệt may và da giày Việt Nam dù được coi là "ngôi sao xuất khẩu" nhưng vẫn chưa khẳng định vị thế trên thị trường nội địa. Theo bà, cần sớm xây dựng một chiến lược tổng thể để phát triển thị trường trong nước, dựa trên nghiên cứu đầy đủ về nhu cầu, xu hướng tiêu dùng và thách thức.

Ngoài ra, theo bà Nguyễn Thị Điền, Tổng Giám đốc Công ty TNHH May thêu giày An Phước, tình trạng hàng giả, hàng nhái tràn lan, gây tổn hại nghiêm trọng cho thương hiệu Việt. Theo bà, cứ khi nào sản phẩm trong nước tạo dựng được uy tín thì ngay lập tức bị làm giả, điển hình là các sản phẩm thời trang An Phước hay Pierre Cardin.

Ông Lê Văn Thành, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Động Lực, cũng cho biết nhiều mặt hàng thể thao của doanh nghiệp bị làm giả và nhập lậu qua biên giới. Điều này không chỉ làm doanh nghiệp mất doanh thu, uy tín mà còn bào mòn niềm tin của người tiêu dùng. Ông kiến nghị cần có biện pháp cứng rắn hơn từ khâu kiểm soát tại cửa khẩu và trên các sàn thương mại điện tử.

Xây dựng thương hiệu và mô hình kinh doanh mới

Ông Trần Hữu Linh nhấn mạnh, hàng hóa Việt Nam, đặc biệt là dệt may, da giày, đã đạt chất lượng ngang bằng sản phẩm ngoại nhập. Tuy nhiên, hạn chế lớn nằm ở khâu định vị thương hiệu và quảng bá. Ông dẫn ví dụ các doanh nghiệp trong nước như Bitis', May 10, An Phước, Giovani… đã thành công nhờ kiên trì xây dựng thương hiệu, cho thấy tiềm năng rất lớn nếu doanh nghiệp Việt đầu tư bài bản hơn.

Để nâng cao sức cạnh tranh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho rằng các doanh nghiệp cần tối ưu chi phí sản xuất, quản trị chuỗi cung ứng hiệu quả và áp dụng công nghệ vào quản lý. Bên cạnh đó, cần mạnh dạn chuyển sang mô hình kinh doanh đa kênh (omnichannel), kết hợp truyền thống với trực tuyến để mở rộng tiếp cận khách hàng và nâng cao trải nghiệm tiêu dùng.

Ngoài ra, đầu tư vào R&D, phát triển sản phẩm theo hướng bền vững và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong dự báo nhu cầu, quản trị tồn kho cũng được ông Linh nhấn mạnh là những yếu tố quan trọng để nâng cao năng lực cạnh tranh.

Anh Thơ