Giảm phụ thuộc nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi

Đây là ý kiến Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đưa ra tại Hội nghị Thủ tướng đối thoại với nông dân Việt Nam năm 2022.

Cần sự chia sẻ của doanh nghiệp

Chưa bao giờ ngành chăn nuôi chứng kiến giá thức ăn chăn nuôi tăng "phi mã" như thời gian qua. Nhiều nguyên nhân được nêu lên như biến động thị trường, dịch bệnh… Giá thức ăn đầu vào trở thành một gánh nặng lớn với người sản xuất các sản phẩm chăn nuôi.

Tại hội nghị, ông Nguyễn Văn Thanh, Giám đốc HTX Hòa Mỹ cho biết HTX chăn nuôi lợn công nghệ cao ở Ứng Hòa của ông có quy mô 3.000 lợn nái, 1.700 lợn thương phẩm/lứa, đạt doanh thu hơn 10 tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, giá thức ăn chăn nuôi tạo gánh nặng rất lớn cho sản xuất. Ông Thanh nêu câu hỏi: "Chính phủ sẽ có chính sách, biện pháp gì để bình ổn giá vật tư đầu vào, tiếp sức, hỗ trợ nông dân?"

Bà Nguyễn Thị Trâm, Giám đốc Công ty TNHH Hải Phong (xã Minh Tân, huyện Lương Tài, tỉnh Bắc Ninh) cũng phân tích sản xuất nông nghiệp của Việt Nam vẫn chủ yếu đang ở dạng sản xuất thô, các sản phẩm nông sản xuất khẩu cũng dưới dạng thô, chưa có chế biến sâu, giá trị thu về còn thấp. 

Bà cũng đặt câu hỏi: "Chính phủ có giải pháp gì để hỗ trợ chế biến nông sản cho nông dân; hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển các dự án nông nghiệp công nghệ cao?".

Trả lời những vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết giá cả các mặt hàng tăng cao thời gian qua, trong đó có vật tư nông nghiệp, là vấn đề toàn cầu liên quan tới đứt gãy chuỗi cung ứng. Chính phủ, các bộ, ngành đã nỗ lực kiểm soát tình hình, hạn chế xuất khẩu các nguyên liệu, vật tư có tính chất chiến lược; tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường đảm bảo không bị ách tắc, ép giá; nghiên cứu chính sách điều chỉnh thuế, phí…

Thời gian tới, Bộ Công Thương và các bộ ngành liên qua sẽ tiếp tục tham mưu Chính phủ về giải pháp sớm bình ổn giá các mặt hàng, nguyên liệu đầu vào.

Cụ thể, Bộ sẽ làm việc với các doanh nghiệp để có những giải pháp phù hợp cho cả đôi bên người bán - người mua. Vật tư đầu vào chiếm 55% giá thành sản phẩm nên nếu tính toán tỉ mỉ hoàn toàn có thể giảm giá thành các nguyên liệu. Đây cũng chính là cách các doanh nghiệp chia sẻ lợi ích với người nông dân, chia sẻ với Chính phủ.

"Nếu giá cả tiếp tục leo thang, Bộ NN&PTNT và Bộ Công Thương sẽ kiến nghị Chính phủ, Quốc hội xem xét trợ giá với một số vật tư thiết yếu để hỗ trợ người nông dân trong giai đoạn hiện nay", ông Nguyễn Hồng Diên nói.

Có nhiều giải pháp giảm chi phí đầu vào thức ăn chăn nuôi

Tiếp tục câu chuyện về giá sản phẩm bị "đội" cao do chi phí đầu vào tăng, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh vào giải pháp chủ động tiết giảm chi phí đầu vào.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan chia sẻ: "Tôi có đi thị sát mô hình ở nhiều địa phương, nông dân đã biết cách giảm chi phí đầu vào bằng cách lựa chọn các mô hình kinh tế tuần hoàn, tận dụng các phế phẩm, phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp. Cách làm này đã giúp nông dân giảm đáng kể tiền mua phân bón, mua vật tư nông nghiệp, đó cũng là cách giảm chi phí".

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng cho rằng Việt Nam cần tự chủ dần một số nguyên liệu trong sản xuất thức ăn chăn nuôi, thủy sản, đặc biệt là những nguyên liệu đang phải nhập khẩu với số lượng lớn từ nước ngoài.

Liên quan tới vấn đề hỗ trợ cho người nông dân, doanh nghiệp, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nêu rõ xác định lực lượng doanh nghiệp đóng vai trò nòng cốt trong xây dựng chuỗi giá trị sản xuất, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ, tạo môi trường thuận lợi để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản tại khu vực nông thôn.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang trình Chính phủ dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 57/2018/NĐ-CP về cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn với các nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung.

Cụ thể như, trình tự thủ tục hỗ trợ doanh nghiệp được rà soát, chỉnh sửa rõ ràng, minh bạch và đồng bộ với các luật nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận, thực hiện chính sách.

Đối tượng hỗ trợ được điều chỉnh phù hợp với đối tượng đầu tư vào nông nghiệp theo quy định của Luật Đầu tư năm 2020; tập trung vào hỗ trợ chủ yếu ngành chế biến nông, lâm nghiệp, thủy sản gắn thị trường và vùng nguyên liệu nhằm phát triển nông nghiệp hiệu quả cao với mức hỗ trợ tối đa 15 tỷ đồng/dự án chế biến, bảo quản nông sản; xác định đây là một "nút thắt" quan trọng để phát triển nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững…

Bổ sung quy định đối với trường hợp địa phương không cân đối được nguồn vốn hỗ trợ thì các bộ sẽ tham gia thực hiện hỗ trợ, tạo thêm nguồn lực, điều kiện thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, giảm gánh nặng chi ngân sách cho các địa phương…

Quan trọng là phải quy hoạch, xây dựng vùng nguyên liệu

Nhắc tới vấn đề Việt Nam nhập khẩu nhiều nguyên liệu thức ăn chăn nuôi như ngô, đậu tương, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá, vấn đề quan trọng là phải quy hoạch, xây dựng vùng nguyên liệu. 

Các bộ, ngành phải nghiên cứu tìm giải pháp, điều chỉnh chính sách để phát triển vùng nguyên liệu ngô, đậu tương, từ đó giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: "Chúng ta cùng nhận thức vấn đề, đưa ra giải pháp và hành động để giảm phụ thuộc nguyên liệu đầu vào cho sản xuất nông nghiệp. Đây là quyết tâm rất cao của Đảng và Nhà nước"./.

Đỗ Hương