Năm 2026, phải 'Hành động đột phá, lan tỏa kết quả' trong thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW

Sáng 25/12, Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Ban Chỉ đạo) tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2026 theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới các địa phương. Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương chủ trì hội nghị.

Cùng dự hội nghị có các Ủy viên Bộ Chính trị: Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo; Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo.

Hội nghị được tổ chức nhằm đánh giá toàn diện kết quả triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2025, đồng thời trao đổi các nhóm nhiệm vụ, giải pháp đột phá năm 2026 và những năm tiếp theo.

Phát biểu định hướng hội nghị, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị ngay từ khi mới ban hành đã nhận được sự đón nhận, đồng tình, ủng hộ của cán bộ, đảng viên, nhân dân, các nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp.

Năm 2025 là năm có nhiều chuyển động mạnh mẽ, khơi thông mọi nguồn lực đưa Nghị quyết số 57-NQ/TW vào cuộc sống. Trong thời gian ngắn, khối lượng công việc lớn đã được triển khai với tinh thần quyết liệt, đồng bộ và kỷ luật cao.

Tổng Bí thư nhìn nhận, về tổng thể, "điểm nghẽn" về thể chế, cơ chế, chính sách cơ bản đã được tháo gỡ; nguồn kinh phí đã được bố trí đủ; nhân lực, hạ tầng, dữ liệu được thúc đẩy mạnh mẽ. Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã có kết quả cụ thể, đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế, phục vụ hiệu quả nhiệm vụ chính trị của đất nước và phục vụ người dân, doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.

Tuy nhiên, Tổng Bí thư cho rằng, những kết quả đạt được mới chỉ là bước đầu, chưa tương xứng với kỳ vọng, yêu cầu và tiềm năng; vẫn còn khoảng cách đáng kể giữa chủ trương và kết quả thực thi. Nhiều chủ trương, chính sách chưa thực sự thẩm thấu vào thực tiễn; vẫn còn những điểm nghẽn cụ thể nếu không được tháo gỡ kịp thời thì sẽ khó tạo chuyển biến rõ rệt, khó đáp ứng yêu cầu tăng tốc trong giai đoạn tới.

Trên cơ sở đó, Tổng Bí thư đề nghị các đại biểu thẳng thắn trao đổi, đánh giá thực chất hiệu quả những việc đã làm được, những việc còn chậm, vướng mắc; làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm; đồng thời thống nhất các định hướng và giải pháp, nhất là những việc phải làm ngay, những việc phải làm cho bằng được để đột phá mạnh mẽ hơn nữa trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phục vụ phát triển đất nước trong giai đoạn tới.

Khoa học-công nghệ và đổi mới sáng tạo định hình cách làm bài bản, hướng đi đúng

Trình bày Báo cáo tóm tắt kết quả thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW, Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng Võ Thành Hưng cho biết, năm 2025, đã hoàn thành 1.227/1.298 nhiệm vụ (đạt 95%), còn 71 nhiệm vụ chưa hoàn thành (chiếm 5%). Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế có bước đột phá, với 30 luật được Quốc hội thông qua, Chính phủ đã ban hành 68 nghị định; các bộ, ngành ban hành 60 thông tư…

Chuyển đổi số toàn hệ thống chính trị dần đi vào nền nếp. Hạ tầng số, cơ sở dữ liệu, các nền tảng số bước đầu phát huy hiệu quả. Tỉ lệ dịch vụ công trực tuyến phát sinh hồ sơ tăng mạnh, các tiện ích định danh, xác thực và sử dụng dịch vụ số tiếp tục được mở rộng, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ, tiết kiệm hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm.

Đến cuối năm 2025, tỷ lệ cung cấp dịch vụ công trực tuyến và trực tuyến toàn trình ở cấp Trung ương đạt 53,3% và 31,36%; cấp địa phương đạt 93,9% và 45%. Tỉ lệ người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến tăng mạnh, qua đó đã tiết kiệm khoảng 4.100 tỷ đồng. Cổng Dịch vụ công quốc gia được hoàn thiện theo hướng "một cửa số" từ 01/7/2025, hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Chuyển đổi số phục vụ hoạt động của hệ thống chính trị được đẩy mạnh; nhiều quy trình được số hóa, các nền tảng điều hành, quản lý văn bản, phòng họp không giấy tờ được vận hành hiệu quả.

Hạ tầng số và các dịch vụ, tiện ích trên môi trường số phát triển mạnh, tạo nền tảng cho Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Hạ tầng số quốc gia được đầu tư phát triển, tốc độ internet thuộc nhóm Top 20 thế giới, tỷ lệ phủ sóng 5G đạt gần 59% dân số, Trung tâm Dữ liệu quốc gia số 1 được hình thành.…

Cùng với đó, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã định hình cách làm bài bản, hướng đi đúng, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành danh mục 11 nhóm công nghệ chiến lược và 35 sản phẩm công nghệ chiến lược.

Hệ sinh thái doanh nghiệp công nghệ tiếp tục tăng trưởng. Đến cuối năm 2025, cả nước có gần 79.000 doanh nghiệp công nghệ, trong đó 51.984 doanh nghiệp đang hoạt động; có 962 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học, công nghệ; hơn 90% doanh nghiệp tự đầu tư R&D/đổi mới công nghệ; khoảng 25% doanh nghiệp có văn bằng bảo hộ.

Hạ tầng đào tạo, nghiên cứu tiếp tục được quan tâm đầu tư. Cả nước hiện có 16 phòng thí nghiệm trọng điểm. Khối cơ sở giáo dục đại học đã hình thành 184 phòng thí nghiệm có mức đầu tư từ 10 tỷ đồng trở lên.

Việt Nam tiếp tục giữ vị trí 44/139 về Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu; hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo duy trì đà phát triển và tăng cường kết nối quốc tế.

Cả nước có 05 địa phương có khu Công nghệ cao; việc hoàn thiện mô hình, cơ chế và hành lang pháp lý tiếp tục được thúc đẩy.

Về đô thị thông minh, Chính phủ đã ban hành Nghị định về phát triển đô thị thông minh; các bộ, ngành ban hành khung tham chiếu, tiêu chuẩn; các địa phương trọng điểm xây dựng đề án, chương trình, triển khai bước đầu.

Cùng với đó, nguồn lực tài chính được tăng cường, bảo đảm ở mức 3% ngân sách nhà nước. Đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế, thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, huy động nguồn lực trong và ngoài nước.

Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo nêu rõ một số hạn chế như: Khoảng cách lớn giữa mục tiêu và thực tế, chất lượng dịch vụ công chưa đồng đều, thể chế chưa thẩm thấu, dữ liệu còn manh mún, tiến độ giải ngân chậm, thiếu nhân lực chất lượng cao và tư duy cũ vẫn phổ biến.

Từ những kết quả mang tính nền tảng đã đạt được, Ban Chỉ đạo xác định, năm 2026 cần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa với phương châm "Hành động đột phá, lan tỏa kết quả", với những sản phẩm cụ thể, đóng góp thiết thực vào mục tiêu phát triển đất nước.

Cơ quan Thường trực đề xuất Ban Chỉ đạo những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như tiếp tục hoàn thiện thể chế; hoàn thành các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành, các nền tảng số và cắt giảm mạnh thủ tục hành chính; thúc đẩy khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo dựa trên sự liên kết chặt chẽ giữa "3 Nhà" và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; phát triển các công nghệ chiến lược.

Hành động đột phá, lan tỏa kết quả

Tại Hội nghị, sau khi nghe các đại biểu thảo luận, đề xuất giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn trong thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh các định hướng cần thực hiện trong năm 2026.

Theo đó, thống nhất xác định phương châm của năm 2026 là "Hành động đột phá, lan tỏa kết quả". Theo Tổng Bí thư, năm 2025, chúng ta hoàn thành giai đoạn "khởi động, chạy đà", năm 2026 phải chuyển ngay sang "tăng tốc". Điều quyết định trong giai đoạn này là năng lực tổ chức thực hiện, là kỷ luật hành động, là kết quả đầu ra.

"Mỗi bộ, ngành, địa phương cần chuyển từ cách làm theo kế hoạch sang cách làm theo mục tiêu và sản phẩm; từ báo cáo tiến độ sang báo cáo hiệu quả; từ "có làm" sang "làm đến nơi đến chốn"", Tổng Bí thư yêu cầu, đồng thời nhấn mạnh các cơ quan Trung ương và địa phương cần quán triệt sâu sắc tinh thần này; ưu tiên bố trí đầy đủ, kịp thời nguồn lực cho hạ tầng, dữ liệu, công nghệ chiến lược và nhân lực chất lượng cao; đồng thời có cơ chế kiểm soát bảo đảm hiệu quả trong đầu tư thực hiện.

Cùng với đó, cấp ủy đảng và người đứng đầu, các cấp ủy, tổ chức Đảng, nhất là người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị phải phát huy vai trò, nhận thức rõ trách nhiệm của mình; nắm vững nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, địa phương mình và trực tiếp quán xuyến, chỉ đạo, chịu trách nhiệm về tiến độ và kết quả, đồng thời đưa kết quả thực hiện vào tiêu chí đánh giá, thi đua, khen thưởng và xử lý trách nhiệm khi chậm trễ.

Tổng Bí thư yêu cầu, tập trung chỉ đạo những nhiệm vụ trọng tâm, cốt lõi, tạo chuyển biến lan tỏa, giao Cơ quan Thường trực rà soát chương trình công tác, xác định cụ thể những nhiệm vụ trọng tâm, cốt lõi cần tập trung chỉ đạo và bố trí nguồn lực thực hiện, nhất là các nhiệm vụ về cụ thể hóa Khung kiến trúc tổng thể quốc gia số, Khung kiến trúc dữ liệu quốc gia; hoàn thiện hạ tầng, xây dựng các nền tảng, cơ sở dữ liệu, phát triển công nghệ chiến lược, phát triển nhân lực công nghệ cao…

Riêng nhiệm vụ hoàn thiện thể chế, các bộ, cơ quan khẩn trương ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản hướng dẫn thi hành các Luật đã được Quốc hội thông qua trong năm 2025 bảo đảm văn bản có hiệu lực thi hành đồng bộ với các luật, hoàn thành chậm nhất trong quý I/2026.

Tổng Bí thư đề nghị đẩy mạnh phát triển các ứng dụng, sản phẩm cụ thể phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và người dân. Mọi chính sách, nền tảng và dịch vụ, tiện ích phải đáp ứng yêu cầu phục vụ người dân và doanh nghiệp; sự hài lòng của người dân doanh nghiệp là thước đo kết quả thực hiện.

Đồng thời, Tổng Bí thư nhấn mạnh việc tập trung nguồn lực cho công nghệ chiến lược và thương mại hóa sản phẩm; thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo dựa trên sự liên kết chặt chẽ giữa Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp, làm hạt nhân để hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo...

"Nhà nước phải đóng vai trò kiến tạo, tháo gỡ rào cản, đồng thời là những "khách hàng" đầu tiên đặt hàng các sản phẩm, dịch vụ và giải pháp về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, tạo thị trường khởi đầu cho những kết quả nghiên cứu, sáng chế, ứng dụng công nghệ mới, tạo động lực cho doanh nghiệp, viện, trường", Tổng Bí thư định hướng.

Ngoài ra, Tổng Bí thư cũng đề cập đến bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng và chủ quyền số, đây là điều kiện tiên quyết để phát triển bền vững. Theo đó, các cơ quan, đơn vị, địa phương cần khẩn trương quán triệt, triển khai Chỉ thị của Ban Bí thư về tăng cường công tác bảo đảm an ninh mạng, bảo mật thông tin, an ninh dữ liệu trong hệ thống chính trị.

Lưu ý về vấn đề chống lãng phí, Tổng Bí thư cho rằng chúng ta đầu tư lớn cho mục tiêu lớn, nhưng phải hiệu quả. Nếu không kiểm soát chặt chẽ sẽ có nguy cơ tạo nên những lãng phí khổng lồ (lãng phí tài chính, lãng phí nguồn lực, lãng phí tài nguyên con người, thậm chí cả lãng phí cơ hội…); cần sớm nhận diện để có các giải pháp phòng tránh.

Anh Thơ