Quảng Ngãi: Tăng cường liên kết vùng để phát triển bền vững

Ngày 27/6, tại tỉnh Quảng Ngãi, Tỉnh ủy Quảng Ngãi tổ chức Hội nghị Tổng kết Nghị quyết số 39-NQ/TW. Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết và đồng chí Bùi Thị Quỳnh Vân, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi đồng chủ trì Hội nghị.

Có bước phát triển nhưng liên kết chưa hiệu quả

Là một trong 5 tỉnh, thành phố thuộc vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, sau 18 năm thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 16/8/2004 của Bộ Chính trị khóa IX về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Trung Bộ đến năm 2010 và 10 năm thực hiện Kết luận số 25-KL/TW ngày 2/8/2012 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TW, Quảng Ngãi tuy đã đạt được một số thành tựu về kinh tế - xã hôi, bảo đảm quốc phòng, an ninh nhưng chưa thực sự phát huy thúc đẩy liên kết phát triển tiểu vùng kinh tế trọng điểm miền Trung.

Đồng chí Bùi Thị Quỳnh Vân, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi cho biết, sau gần 20 năm thực hiện Nghị quyết 39-NQ/TW và 10 năm thực hiện Kết luận số 25-KL/TW, với sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, tỉnh Quảng Ngãi đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực. 

Đến nay, GRDP của Quảng Ngãi đạt 52.925 tỷ đồng (năm 2021); GRDP bình quân đầu người năm 2021 đạt 3.360 USD; tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân giai đoạn 2005 - 2021 đạt 10,92%/năm. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa, tỷ trọng công nghiệp - xây dựng, dịch vụ ngày càng cao. Các loại hình dịch vụ phát triển đa dạng; du lịch có bước phát triển đáng kể, Lý Sơn trở thành điểm tham quan nổi tiếng thu hút nhiều du khách trong nước và quốc tế. Nông nghiệp từng bước được hiện đại hóa...

Quảng Ngãi đã tích cực phối hợp với các bộ, ngành Trung ương và các địa phương trong vùng xây dựng các kế hoạch, chương trình nhằm phát triển vùng. Người đứng đầu tỉnh Quảng Ngãi cũng chỉ ra địa phương còn nhiều hạn chế trong phát triển kinh tế xã hội.

Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 39 nhất trí về những hạn chế mà Báo cáo của Tỉnh đã thẳng thắn chỉ ra.

Theo đó, kinh tế phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Tăng trưởng kinh tế và thu ngân sách Nhà nước còn phụ thuộc nhiều vào Nhà máy lọc dầu Dung Quất. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm, thu nhập bình quân thấp... Dịch vụ cảng biển, vận tải biển chưa phát triển nhiều, chưa hiện đại, chi phí cao; hạ tầng du lịch còn yếu; hạ tầng giao thông, đô thị chưa đồng bộ; đô thị phát triển chưa bền vững; phát triển văn hóa, xã hội chưa đồng bộ với phát triển kinh tế...

Xây dựng cơ chế liên kết vùng hiệu quả hơn

Hầu hết ý kiến của các bộ, ngành, địa phương đều thống nhất cho rằng, các thể chế, cơ chế liên kết, phát triển vùng giữa các tỉnh còn bất cập như: Cơ chế điều phối vùng kinh tế trọng điểm miền Trung còn tồn tại những hạn chế về chức năng, nhiệm vụ; chưa đủ mạnh để tạo thẩm quyền cho bộ máy vùng hiện tại thực hiện việc điều phối vùng.

Đặc biệt, một số ý kiến cũng cho rằng, muốn đẩy mạnh liên kết vùng thì điểm đầu tiên là phải có quy hoạch vùng, từ đó tập trung nguồn lực của Nhà nước và các thành phần kinh tế để đầu tư, phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, đặc biệt là kết cấu hạ tầng giao thông, đô thị và các ngành kinh tế...

Đại diện Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, liên kết trong nội vùng, ngoại vùng chưa gắn kết, chưa phát huy hiệu quả về hạ tầng và sản xuất kinh doanh… Trong đó, đáng chú ý là môi trường kinh doanh, chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Quảng Ngãi những năm gần đây bị giảm sút (từ đứng vị trí 36/63 tỉnh, thành phố năm 2020, đến năm 2021 đã tụt xuống thứ 45/63 trong bảng xếp hạng); huy động nguồn vốn đầu tư còn thấp…

Sau khi tổng hợp, trao đổi các ý kiến, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo đề nghị Quảng Ngãi thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp.

Thứ nhất, sớm hoàn thành nhiệm vụ lập quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, phù hợp với quy hoạch vùng, quy hoạch quốc gia, là công cụ quản lý và cơ sở cho việc thu hút đầu tư và quản lý phát triển tỉnh.

Thứ hai, đổi mới mô hình tăng trưởng và tái cơ cấu các ngành kinh tế của tỉnh theo hướng lấy kinh tế biển làm trọng tâm; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân và bảo đảm an ninh, chủ quyền biển đảo gắn với bảo tồn đa dạng sinh học biển, thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm thiểu mâu thuẫn lợi ích trong khai thác, sử dụng không gian biển. 

Đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp trên cơ sở khai thác thế mạnh như: Kinh tế biển; công nghiệp chế biến, chế tạo công nghệ cao, công nghiệp sạch, dịch vụ logistics, công nghiệp năng lượng; du lịch biển, đảo, nghỉ dưỡng, sinh thái. Đầu tư, phát triển khu kinh tế Dung Quất trở thành một trong những trung tâm công nghiệp ven biển trọng điểm của khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ; mở rộng, đẩy nhanh tốc độ phát triển khu công nghiệp, đô thị.

Thứ ba, nâng cao nhiệm vụ cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh; cải cách hành chính để nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh; khai thác hiệu quả hơn "dư địa" về cải cách môi trường đầu tư để thu hút nguồn lực từ mọi thành phần kinh tế cho phát triển, nhất là phát triển trở thành trung tâm du lịch của khu vực Nam Trung Bộ và quốc gia.

Thứ tư, bám sát Kế hoạch, đề cương của Ban Chỉ đạo và ý kiến tham gia, thảo luận tại hội nghị để hoàn thiện Báo cáo tổng kết Nghị quyết 39-NQ/TW trên địa bàn tỉnh bảo đảm chất lượng và tiến độ đề ra.

Về liên kết vùng, đồng chí Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: Quảng Ngãi cần phát huy vai trò, vị thế và tiềm năng của địa phương là một trong các cửa ngõ giao thương quốc tế, nhất là liên kết khu vực Nam Quảng Ngãi - Bắc Bình Định và Quảng Ngãi - Tây Nguyên.

Cần tiếp tục huy động nguồn lực đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng vùng biển và ven biển, hạ tầng tập trung huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để đầu tư, phát triển hệ thống hạ tầng dùng chung mang tính kết nối vùng và liên vùng như: Dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2021-2025 đoạn qua địa bàn các tỉnh trong vùng; nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 24 đoạn qua địa bàn Quảng Ngãi và đoạn tỉnh Quảng Ngãi đi Kon Tum; phát triển hệ thống logistics tại vùng duyên hải miền Trung. Nâng cấp, hoàn thiện tuyến đường sắt Bắc - Nam. Xúc tiến việc đầu tư Sân bay Chu Lai thành sân bay quốc tế, đầu tư Sân bay Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Đẩy mạnh huy động, thu hút các nguồn lực phát triển các đô thị nhất là các đô thị ven biển, quan tâm đầu tư hạ tầng để nâng cấp một số thị trấn.

Anh Minh