Thủ tướng: Củng cố vững chắc vành đai an ninh - phát triển của đất nước, giữ thế chủ động chiến lược

Dự Hội nghị có: Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung; Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo các địa phương.

Hội nghị tập trung đánh giá công tác đối ngoại của Bộ Ngoại giao trong năm 2025 và nhiệm kỳ 2021 – 2025; xác định những định hướng lớn trong năm 2026 và thời gian tới để triển khai đường lối đối ngoại Đại hội XIV của Đảng, nhất là cụ thể hóa quan điểm, chỉ đạo mới về vai trò "trọng yếu, thường xuyên" của đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Đại diện các bộ, ngành tham luận nhiều nội dung nhằm có cái nhìn sâu sắc, toàn diện các lĩnh vực: Ngoại giao Đảng, ngoại giao nghị viện, ngoại giao địa phương, ngoại giao trong các ngành, lĩnh vực an ninh, quốc phòng, khoa học, công nghệ, đặc biệt là ngoại giao kinh tế… phục vụ phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Cũng tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn và đại diện lãnh đạo các bộ, ngành đã thực hiện nghi thức khai trương Cơ sở dữ liệu về Điều ước quốc tế do Bộ Ngoại giao xây dựng, quản lý.

3 nét mới của công tác đối ngoại

Theo các báo cáo, ý kiến tại hội nghị, năm 2025, ngành ngoại giao đã triển khai nhiệm vụ trong bối cảnh quốc tế nhiều biến động, khó khăn hơn, nhưng dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo và tham gia trực tiếp, sâu sát, quyết liệt của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, sự chỉ đạo sát sao của Thủ tướng Chính phủ và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, sự quyết tâm đồng lòng của các lực lượng đối ngoại, công tác đối ngoại năm 2025 tiếp tục được triển khai đồng bộ, hiệu quả, khép lại nhiệm kỳ Đại hội XIII với nhiều thành tựu có ý nghĩa lịch sử.

Ngành ngoại giao đã phản ánh khí thế, quyết tâm mới với 3 nét mới. Trong đó, mới về nội dung, với các hoạt động đều có nội dung thực chất, bám sát với trọng tâm trong nước, nhất là các nghị quyết chiến lược của Đảng; mới trong cách thức triển khai, với nhiều bước phát triển mới, đặc biệt các phương thức ngoại giao chuyên ngành được phát huy; mới trong việc tinh gọn bộ máy, hoạt động hiệu quả.

Công tác đối ngoại đạt nhiều kết quả nổi bật, trong đó các quyết sách, định hướng chiến lược về nâng tầm, nâng cấp quan hệ với các đối tác chủ chốt, củng cố quan hệ với các nước láng giềng, tăng cường quan hệ với các nước lớn, đối tác quan trọng và bạn bè truyền thống, ứng phó kịp thời với các vấn đề mới nổi lên đã góp phần kiến tạo và giữ vững cục diện đối ngoại thuận lợi, ổn định, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Các hoạt động đối ngoại, đặc biệt là ngoại giao cấp cao được triển khai sôi động, rộng khắp, đạt được những kết quả quan trọng. Trong năm 2025, các đồng chí Lãnh đạo chủ chốt đã thực hiện 75 hoạt động đối ngoại, tăng gần gấp 1,5 lần so với năm 2024, tạo định hướng chiến lược cho quan hệ với các đối tác.

Công tác ngoại giao phục vụ phát triển, ngoại giao kinh tế với phương châm "lấy người dân, địa phương và doanh nghiệp là trung tâm phục vụ" đã đem lại nhiều kết quả thực chất; đặc biệt đóng góp tích cực vào chuyển dịch mô hình tăng trưởng, tranh thủ các động lực mới cho tăng trưởng như khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, FDI và ODA chất lượng cao.

Ngành ngoại giao phát huy mạnh mẽ vai trò, vị thế Việt Nam trên trường quốc tế, với dấu ấn nổi bật là tổ chức thành công các hội nghị đa phương cấp cao quan trọng như Diễn đàn Tương lai ASEAN, Hội nghị P4G, phối hợp tổ chức Lễ mở ký Công ước Tội phạm mạng của Liên Hợp Quốc; đảm nhiệm thành công vai trò thành viên và tái cử Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc.

Công tác xây dựng ngành, xây dựng Đảng đạt được nhiều kết quả quan trọng, có ý nghĩa lịch sử của ngành, với việc thực hiện giảm 17 trên tổng số 40 đầu mối, mở thêm mới 5 cơ quan đại diện, nâng số cơ quan đại diện lên 99 cơ quan; tham mưu, trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về Kế hoạch xây dựng và phát triển ngành Ngoại giao đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và xây dựng Nghị quyết số 250/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế.

Bộ và ngành Ngoại giao xác định, năm 2026 và giai đoạn 2025 - 2030 tới đặt ra cho ngành những nhiệm vụ hết sức to lớn và vẻ vang. Phát huy truyền thống 80 năm của ngoại giao cách mạng Việt Nam, toàn ngành quyết tâm đổi mới mạnh mẽ công tác tạo động lực thực chất, khơi dậy sức sáng tạo, thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc mà Đảng và nhân dân giao phó.

Trong đó, Bộ và ngành Ngoại giao triển khai ngay, cụ thể hóa đường lối đối ngoại mà Đại hội XIV của Đảng đề ra; củng cố môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa trong bối cảnh có nhiều biến động; đóng góp vào tạo đột phá trong phát triển kinh tế, phục vụ mục tiêu tăng trưởng hai con số và bền vững trong năm 2026; đóng góp cho các vấn đề chung của thế giới và giải quyết các vấn đề chung của thế giới. Trên các diễn đàn đa phương, giữ tiếng nói cân bằng, cầu nối, góp phần khôi phục, phát huy sức mạnh tổng thể của các lực lượng đối ngoại, triển khai đồng bộ, hiệu quả các hoạt động đối ngoại trên cả ba trụ cột đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại nhân dân.

Thành quả quan trọng trong bối cảnh nhiều yếu tố bất ngờ, bất thường, bất định, bất lợi

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính thay mặt đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước gửi tới toàn thể hội nghị lời thăm hỏi, chúc mừng tốt đẹp nhất.

Thủ tướng nhận định trong năm 2025 nói riêng và giai đoạn 2021-2025 nói chung, thế giới trải qua những thay đổi mang tính "thời đại". Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn trên thế giới, song có nhiều yếu tố bất ngờ, bất thường, bất định, bất lợi cho sự phát triển đất nước và tác động tới công tác đối ngoại.

Trong bối cảnh khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, ngành ngoại giao đã quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, đạt những kết quả đối ngoại quan trọng, rất thành công, đóng góp vào những thành tựu chung của cả nước. Việt Nam đã vượt qua "những cơn gió ngược" để đạt được những thành tựu quan trọng.

Chia sẻ nhiều câu chuyện cụ thể, ấn tượng đáng nhớ trong hoạt động đối ngoại của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và của cá nhân mình, Thủ tướng khái quát những kết quả của ngành ngoại giao bằng 6 nhóm từ khóa với 24 chữ: "Bộ máy tinh gọn", "Thích ứng kịp thời", "Sáng tạo hiệu quả", "Hợp tác mở rộng", "Vị thế nâng cao", "Kiến tạo phát triển".

Về bộ máy tinh gọn, Bộ, ngành Ngoại giao đã tích cực triển khai quyết liệt, hiệu quả việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Thực hiện sáp nhập Ban Đối ngoại Trung ương và chuyển một phần chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban Đối ngoại Quốc hội về Bộ Ngoại giao, số lượng đầu mối của Bộ đã giảm 42,5%.

Đối ngoại đã thích ứng kịp thời với những biến động trong môi trường quốc tế và điều chỉnh chính sách của các nước, cùng các lực lượng quốc phòng và an ninh giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền của đất nước.

Thủ tướng nhấn mạnh, trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ, chúng ta đã rất thành công trong ngoại giao vaccine, giúp đất nước "đi sau về trước", huy động 258 triệu liều vaccine, đứng thứ 5 thế giới về tỷ lệ bao phủ vaccine.

Với sáng tạo hiệu quả, công tác đối ngoại ngày càng đi vào chiều sâu, thực chất, có trọng tâm, trọng điểm. Công tác xây dựng chương trình đối ngoại ngày càng khoa học, có tính chiến lược.

Hợp tác mở rộng với các đối tác, qua đó làm cơ sở đưa hợp tác lên tầm mức mới; nâng cao giá trị chiến lược và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Lần đầu tiên, Việt Nam có quan hệ từ mức Đối tác chiến lược trở lên với toàn bộ 5 nước Ủy viên Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, toàn bộ các nước G7, 18/21 thành viên G20.

Với vị thế nâng cao, Việt Nam tham gia và đóng góp nhiều sáng kiến tại các diễn đàn quan trọng như WEF, BRICS mở rộng, Thượng đỉnh G20... Đăng cai và tổ chức thành công nhiều hội nghị đa phương cấp cao trong năm 2025 như Diễn đàn Tương lai ASEAN lần thứ hai (tháng 4/2025); Hội nghị Thượng đỉnh Đối tác vì phát triển bền vững và các mục tiêu toàn cầu (P4G) lần thứ 4 (tháng 4/2025); Đại Lễ Phật đản Vesak (tháng 5/2025); Lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng tại Hà Nội (tháng 10/2025). Đảm nhiệm thành công vai trò thành viên, vị trí tại nhiều cơ chế quan trọng của Liên Hợp Quốc.

Ngành cũng kiến tạo phát triển và ứng phó linh hoạt, hiệu quả với các biến động bên ngoài, thu hút các nguồn lực đột phá, đóng góp tích cực vào kết quả phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Ngoài những kết quả đạt được là cơ bản, Thủ tướng thẳng thắn nhìn nhận, ngành Ngoại giao còn một số tồn tại, hạn chế và nhấn mạnh 3 bài học quan trọng:

Một là, phải kiên trì đường lối độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, là bạn, là đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại.

Hai là, cương quyết nhưng mềm dẻo, uyển chuyển; thúc đẩy đoàn kết, hợp tác và đối thoại, đoàn kết tạo sức mạnh, hợp tác để có lợi ích và đối thoại để củng cố niềm tin.

Ba là, hiểu sâu, nắm chắc tình hình; tham mưu phản ứng kịp thời, linh hoạt, phù hợp, hiệu quả. Muốn vậy phải có cán bộ giỏi, nhạy bén về chính trị, nhạy cảm về kinh tế, sâu sắc về khoa học công nghệ, có tâm, có đức, có tài.

Đảng và Nhà nước đặt kỳ vọng rất lớn vào công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế

Thời gian tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục chuyển biến rất nhanh chóng với nhiều tác động khó lường đối với nước ta. Dành thời gian phân tích sâu sắc về tình hình, xu thế trên thế giới và khu vực, Thủ tướng khái quát 3 vấn đề lớn nổi lên: sự điều chỉnh chính sách của các nước rất nhanh, mạnh và quyết liệt, hình thái chiến tranh khác thường; các vấn đề nổi lên trong khu vực; xuất hiện những xu hướng, trào lưu mới về chính trị, an ninh, kinh tế, khoa học công nghệ, tác động đa chiều, sâu rộng đến nền kinh tế trong nước.

Thủ tướng nêu rõ, trong bối cảnh tình hình nêu trên, trên cơ sở những yêu cầu lớn của đất nước trong giai đoạn mới, Đảng và Nhà nước đặt kỳ vọng rất lớn vào công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế sẽ phát huy vai trò "tiên phong, trọng yếu, thường xuyên", "đẩy mạnh triển khai chiến lược đối ngoại toàn diện ở tầm cao mới" như Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát biểu tại phiên bế mạc Hội nghị Trung ương 15; tiếp tục là trụ cột quan trọng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc theo đúng tinh thần Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Về triển khai các phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng đề nghị Bộ, ngành ngoại giao quán triệt phương châm theo 6 nhóm từ khóa với 24 chữ: (i) "Tham mưu chính xác", (ii) "Thích ứng linh hoạt", (iii) "Xoay chuyển kịp thời", (iv) "Chuyển đổi hiệu quả", (v) "Trách nhiệm cộng đồng", (vi) "Ổn định phát triển".

Cùng với đó, Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm nguồn lực bắt nguồn từ tư duy và tầm nhìn, động lực bắt nguồn từ đổi mới và sáng tạo, sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp; phải nhìn xa trông rộng, nghĩ sâu làm lớn, coi trọng trí tuệ, tiết kiệm thời gian, quyết đoán đúng lúc, không cầu toàn, không nóng vội, không bỏ lỡ cơ hội.

Trên tinh thần đó, Thủ tướng đề nghị Bộ, ngành Ngoại giao tập trung thực hiện hiệu quả các nội dung trọng tâm.

Thứ nhất, củng cố vững chắc vành đai an ninh - phát triển của đất nước, giữ thế chủ động chiến lược cho các tình huống phức tạp, bất ngờ và những biến động của tình hình thế giới.

Thứ hai, tiếp tục đưa quan hệ với các đối tác ưu tiên, chủ chốt đi vào chiều sâu, ổn định, bền vững. Đẩy mạnh quan hệ với các nước láng giềng, nước lớn, đối tác chiến lược toàn diện, đối tác chiến lược, đối tác toàn diện, bạn bè truyền thống và các đối tác quan trọng khác.

Thứ ba, nâng tầm "sứ mệnh quốc tế", đóng góp của Việt Nam cho hòa bình, phát triển và giải quyết những vấn đề chung của khu vực và thế giới, góp phần xây dựng và bảo vệ trật tự quốc tế công bằng, bình đẳng, dựa trên luật pháp quốc tế.

Thứ tư, tiếp tục mở rộng không gian phát triển, kiến tạo cơ hội đột phá, tranh thủ tối đa các nguồn lực và điều kiện thuận lợi bên ngoài để tăng trưởng nhanh, bền vững.

Thứ năm, phát huy sức mạnh mềm quốc gia, văn hóa dân tộc, lan tỏa hình ảnh Việt Nam "độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển, phồn vinh, hạnh phúc" tương xứng với tầm vóc, thế và lực của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Thứ sáu, xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp; triển khai đồng bộ, hiệu quả các hoạt động trên cả ba trụ cột đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân.

Nêu rõ công tác đối ngoại là nhiệm vụ hết sức khó khăn, vất vả nhưng cũng rất vẻ vang và đáng tự hào, Thủ tướng mong muốn các cán bộ ngoại giao phải phát huy cao nhất tinh thần 24 chữ: Trung thành tận tụy, tự tin sáng tạo, bản lĩnh linh hoạt, đàm phán thuyết phục, hiệu quả hàng đầu, Tổ quốc trên hết.

Thủ tướng tin tưởng rằng, phát huy bề dày truyền thống vẻ vang 80 năm qua, ngành ngoại giao Việt Nam sẽ tiếp tục gặt hái nhiều thành tựu, thắng lợi to lớn hơn nữa, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Nhà nước, mong mỏi của nhân dân.

Hà Văn