Một phần lớn lượng rác thải nhựa trên thế giới đổ ra đại dương thông qua hệ thống sông ngòi ở Châu Á, trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với hệ sinh thái biển, sức khỏe con người và sinh kế của người dân địa phương. Trong khi đó, 16 trong số 20 con sông gây ô nhiễm hàng đầu thế giới nằm ở Châu Á, chiếm hơn 2/3 khối lượng rác thải nhựa thải ra đại dương hàng năm trên toàn cầu.
Các đại biểu tại Lễ công bố chương trình sáng tạo giảm thiểu rác thải nhựa. Ảnh: VGP
Để đối phó với vấn đề cấp bách này, UNDP và Quỹ Coca-Cola Foundation đang tăng cường nỗ lực giảm rác thải nhựa tại 9 quốc gia Châu Á, bao gồm Bangladesh, Bhutan, Campuchia, Ấn Độ, Maldives, Nepal, Philippines, Sri Lanka và Việt Nam. Khoản tài trợ trị giá 15 triệu USD từ Quỹ Coca-Cola Foundation sẽ giúp hiện thực hóa các sáng kiến của UNDP trên toàn khu vực.
Chương trình đa quốc gia kéo dài 3 năm này sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý rác thải nhựa, thúc đẩy tái chế, giảm thiểu rác thải nhựa ra môi trường. Chương trình cũng khuyến khích phát triển các giải pháp phù hợp với từng quốc gia và thúc đẩy sự hợp tác trong khu vực.
Bằng việc triển khai và lan tỏa các phương pháp tối ưu trên toàn khu vực, chương trình hướng đến việc thúc đẩy những thay đổi về chính sách cũng như các hoạt động cộng đồng, nhằm hướng tới mục tiêu giảm thiểu và tiến tới loại bỏ hoàn toàn nhựa dùng một lần, đồng thời cải thiện sinh kế cho các lao động trong ngành thu gom rác thải.
Bên cạnh việc mở rộng những sáng kiến thành công, chương trình cũng sẽ tập trung phát triển các mô hình doanh nghiệp đổi mới trong lĩnh vực thu gom và tái chế rác thải, đồng thời cung cấp tư vấn chuyên sâu về các phương pháp bảo vệ môi trường tốt nhất. Chương trình cũng áp dụng những công nghệ tiên tiến nhất để nâng cao hiệu quả thu gom và tái chế, với mục tiêu giảm thiểu tối đa lượng rác thải nhựa thải ra môi trường.
Ông Christophe Bahuet, Phó Giám đốc Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của UNDP cho biết, giải quyết vấn đề rác thải nhựa không chỉ đơn thuần là thu gom, mà còn là xây dựng một mô hình phát triển thông minh hơn. Tại Châu Á, các quốc gia đang tích cực giải quyết vấn đề này bằng cách áp dụng và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.
"Thông qua các sáng kiến về nhựa và không rác thải, chúng tôi đang giúp các quốc gia xây dựng chính sách, thu hút đầu tư và giảm tiêu thụ nhựa dùng một lần. Qua đó, nhân rộng các giải pháp có thể giúp giảm ô nhiễm nhựa một cách hiệu quả hơn và bảo vệ hành tinh của chúng ta", ông Christophe Bahuet nhấn mạnh.
Quang cảnh Lễ công bố hợp tác giữa UNDP và Quỹ Coca-Cola Foundation. Ảnh: VGP
Ông Carlos Pagoaga, Chủ tịch Quỹ Coca-Cola Foundation nhấn mạnh, cộng tác là chìa khóa giúp cải thiện hệ thống quản lý chất thải và tăng cường cơ sở hạ tầng tái chế. Thông qua sự hợp tác với UNDP, Quỹ Coca-Cola Foundation hướng đến việc thúc đẩy các giải pháp giảm thiểu rác thải bao bì, hỗ trợ các phương pháp thu gom tốt hơn và nâng cao khả năng xử lý rác thải. Cách tiếp cận này không chỉ giúp giải quyết vấn đề rác thải nhựa hiệu quả hơn mà còn góp phần cải thiện lâu dài cho các cộng đồng địa phương và môi trường nói chung.
Đặc biệt, với sự hỗ trợ từ các khuôn khổ hợp tác khác của Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc Việt Nam, dự án khu vực đã đạt được một cột mốc quan trọng, ra mắt Chương trình Sáng tạo giảm thiểu Rác thải nhựa năm 2025. Chương trình này nhằm mở rộng quy mô các sáng kiến đổi mới, đặc biệt là các giải pháp do địa phương dẫn dắt, giúp giải quyết các vấn đề ô nhiễm nhựa tại Việt Nam đồng thời giúp ngăn chặn rác thải nhựa đi ra sông ngòi và đại dương.
Chương trình sẽ tài trợ các khoản nhỏ lên đến 30.000 USD cho mỗi dự án cho tối đa sáu người chiến thắng và 10.000 USD cho mỗi dự án cho tối đa sáu người về nhì. Đồng thời, mở ra cơ hội cho nhiều nhóm đối tượng từ phụ nữ, các nhóm thanh niên, các tổ chức phi chính phủ (NGOs), tổ chức cộng đồng (CBO), các tổ chức học thuật hoặc giáo dục/nghiên cứu thuộc chính phủ và phi chính phủ ở trong nước và quốc tế, cũng như các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Thùy Chi