Tham khảo kinh nghiệm Hàn Quốc phát triển nhà ở xã hội

Ngày 20/4 đã diễn ra hội thảo và lễ bàn giao sản phẩm dự án “Xây dựng chính sách tổng thể nhà ở xã hội tại Việt Nam trong giai đoạn 2021-2030” do Bộ Xây dựng và Cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) tổ chức.

Toàn cảnh Hội thảo. Ảnh VGP

Đến năm 2030, Việt Nam được dự báo sẽ có 1 đô thị trên 10 triệu dân, 1 đô thị từ 5 đến 10 triệu dân và 4 đô thị từ 1 đến 5 triệu dân.

Việc đô thị hóa nhanh tuy có tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội nhưng với sức ép gia tăng dân số cũng kéo theo một số hệ lụy, trong đó có việc các điều kiện về kết cấu hạ tầng như nhà ở, trường học, bệnh viện,… không đáp ứng kịp nhu cầu của người dân sống tại đô thị, đặc biệt là nhu cầu của người thu nhập thấp.

Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản Bùi Xuân Dũng phát  biểu tại hội thảo. Ảnh: VGP

Đến nay, trên địa bàn cả nước đã hoàn thành khoảng 250 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị và nhà ở xã hội cho công nhân Khu công nghiệp, quy mô xây dựng khoảng hơn 100.000 căn, với tổng diện tích hơn 5.200.000 m2.

Tuy nhiên, việc phát triển nhà ở xã hội cho các đối tượng thu nhập thấp khu vực đô thị, công nhân khu công nghiệp trên cả nước mới chỉ đạt khoảng 41,7% so với mục tiêu đề ra theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 (12,5 triệu m2 nhà ở).

Đại diện Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản cũng chỉ rõ hai nhóm nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do thiếu quỹ đất sạch và thiếu nguồn lực về tài chính tín dụng để triển khai các dự án nhà ở xã hội.

Trong giai đoạn 2016-2020, ngân sách để phát triển nhà ở xã hội bố trí cho Ngân hàng Chính sách xã hội rất ít, khoảng 2.200 tỷ đồng, chỉ đáp ứng khoảng 24% so với nhu cầu. Trong khi đó, nguồn vốn để cấp bù lãi suất cho các tổ chức tín dụng để cho vay thực hiện chính sách nhà ở xã hội đến nay vẫn chưa được bố trí.

Ngoài ra, việc phát triển nhà ở xã hội từ nguồn ngân sách của Nhà nước hầu như chưa thực hiện được do nguồn lực tài chính của Trung ương và địa phương còn hạn chế.

Để công tác đầu tư, phát triển nhà ở xã hội đảm bảo mục tiêu yêu cầu, từ năm 2018, Bộ Xây dựng và cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc KOICA, được sự cho phép của Chính phủ hai nước đã bắt đầu hợp tác thực hiện Dự án “Xây dựng chính sách tổng thể nhà ở xã hội tại Việt Nam trong giai đoạn 2021-2030” nhằm nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế và khảo sát tình hình thực tế của Việt Nam để đề xuất cơ chế chính sách về phát triển nhà ở xã hội phù hợp với tình hình thực tế, xu hướng phát triển của Việt Nam giai đoạn 2021-2030 và giải quyết tốt vấn đề nhà ở xã hội trong thời gian tới của Việt Nam.

Trong các hợp phần của dự án, hợp phần “Tiến hành khảo sát và nghiên cứu về đảm bảo nhu cầu nhà ở cho các hộ gia đình thu nhập thấp tại khu vực đô thị và công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021- 2030” giữ vai trò đặc biệt quan trọng.

Đánh giá của Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản cho thấy, đến nay, dự án đã đạt được kết quả rất đáng khích lệ. Nhiều sáng kiến, đề xuất của dự án đã được Bộ Xây dựng nghiên cứu, tham khảo vận dụng trong việc xây dựng chính sách nhà ở xã hội như: Đề xuất về quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội, cải cách thủ tục mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, hoàn thiện các quy định về ưu đãi và thủ tục lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội,… được thể hiện ngay trong Nghị định số 49/2021/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP về phát triển và quản lý nhà ở xã hội.

Đại diện Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản cho biết trong thời gian tới, khi đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở và xây dựng Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia giai đoạn 2021 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2030, Bộ Xây dựng sẽ tham khảo các kinh nghiệm của phía Hàn Quốc trong phát triển nhà ở xã hội và nghiêm túc nghiên cứu, đánh giá các kết quả của dự án, làm cơ sở để rà soát, hoàn thiện chính sách pháp luật nhằm phát triển mạnh mẽ hơn nữa nhà ở xã hội cho các đối tượng thu nhập thấp khu vực đô thị và công nhân khu công nghiệp, đáp ứng sự kỳ vọng của nhóm đối tượng này.

Trong khuôn khổ chương trình Hội thảo kết thúc và bàn giao sản phẩm dự án “Xây dựng chính sách tổng thể nhà ở xã hội tại Việt Nam trong giai đoạn 2021-2030”, các chuyên gia cơ quan hợp tác quốc tế Hàn Quốc KOICA đã trình bày các bài thuyết trình phân tích điều kiện chính sách nhà ở xã hội, dự báo về nhu cầu nhà ở theo từng đô thị, từng đối tượng thụ hưởng, đồng thời đề xuất mô hình nhà ở xã hội, tiêu chuẩn nhà ở tối thiểu, chính sách về quỹ đất, cơ chế cung cấp nhà ở xã hội và mô hình tài chính nhà ở xã hội…

Toàn Thắng