Bagdad – xứ sở của nghìn lẻ một đêm

Vườn treo Babylone thời cổ đại

Bagdad, thủ đô của Cộng hòa Iraq,  nằm trên đôi bờ sông Tigre,  nơi giao nhau của các tuyến đường nối liền các nước vùng Đại Trung Hải với các nước vùng Trung Á và Nam Á .

Là một trong những thành phố cổ nhất thế giới, thành lập cách đây khoảng 4.000 năm, thời Trung cổ, Bagdad vốn là trung tâm văn hóa của thế giới Ảrập.

Năm 762, thành phố Bagdad do Quốc vương Hồi giáo Manxua sáng lập với tên gọi Madinat Xalam (thành phố Hòa Bình) và trở thành thủ đô của Vương quốc Hồi giáo Ápbaxít sau đó.

Trong thế kỷ thứ VIII và IX, Bagdad là một trung tâm thương mại phát triển, trở thành đầu mối quan trọng của nhiều tuyến đường thương mại giữa Đông và Tây. Tại đây, nhiều lâu đài đồ sộ, những công trình kiến trúc, những vườn hoa, công viên rực rỡ, tạo cho Bagdad bộ mặt khang trang, đẹp đẽ vào loại bậc nhất thế giới.

Năm 1288, thành phố đã bị đế quốc Mông Cổ phá hủy và cướp bóc. Từ cuối thế kỉ XIV, hai lần Bagdad bị dòng họ Timua đánh chiếm và thành phố bị tàn phá nặng nề. Vào thế kỉ thứ XVI, XVII thành phố nằm dưới sự kiểm soát của người Thổ Nhĩ Kỳ, người Ba Tư.

Từ năm 1638 đến năm 1916, Bagdad trở thành một bộ phận của đế chế Ottoman. Năm 1917, thành phố bị quân đội Anh chiếm đóng. Từ năm 1920, Bagadad trở thành trung tâm hành chính của lãnh thổ thuộc quyền ủy trị của người Anh. Từ năm 1921 đến năm 1958, Bagdad là thủ đô của Vương quốc Iraq, là trung tâm quan trọng của phong trào chống đế quốc, giải phóng dân tộc của nhân dân Iraq.

Ngày 14/7/1958, với thắng lợi của Cách mạng Iraq, Iraq tuyên bố thành lập nước Cộng hòa Iraq với thủ đô là Bagdad.

Bagdad nằm ở vị trí hết sức thuận lợi cho việc thông thương mua bán. Nhờ vậy, thành phố đã phát triển nhanh chóng và trở thành trung tâm thương mại, chính trị, công nghiệp của Iraq; là đầu mối của các tuyến đường sắt, đường bộ và đường hàng không. Bagdad là thành phố đi đầu trong sản xuất của Iraq với các nhà máy lọc dầu, chế biến thực phẩm, thuộc da và dệt. Trong số các hàng thủ công sản xuất ở Bagdad có vải, dụng cụ gia đình, đồ trang sức, hàng da, nỉ, thảm.

Đặc biệt vào những năm 1970, việc khai thác kho dầu mỏ vô tận đã mang lại cho Bagdad một sinh lực mới. Thành phố phát triển với một tốc độ chóng mặt. Nhiều khu dân cư mới được mở rộng. Toàn bộ hệ thống hạ tầng cơ sở đã được nâng cấp. Nhưng sau đó, cuộc chiến tranh Iraq – I ran (tháng 9/1980 đến tháng 8/1988); cuộc chiến vùng Vịnh (tháng 8/1990 đến tháng 2/1991); cuộc tấn công của liên quân Anh - Mỹ năm 2003 và các vụ tấn công liên miên thời hậu chiến đã biến “thành phố nghìn lẻ một đêm” thành “ 1 trong 10 thành phố tồi tệ nhất thế giới”.

Nhà thờ Hồi giáo Kazimayn ở Bagdad

Bagdad có nhiều di tích lịch sử như: tháp Giáo đường Xuc Angadam, cổng thành Bap Anvatan… Bagdad còn bảo tồn được nhiều thánh đường Hồi giáo như: khu đền An Cadiment, Nhà thờ Hồi giáo Kazimayn… Đặc biệt cách Bagdad khoảng 50 km về phía Nam có công trình được xếp vào 1 trong 7 kỳ quan cổ đại của thế giới, đó là vườn treo Babylone.

Bagdad có khí hậu kiểu Địa Trung Hải, nhiệt độ trung bình tháng 1 là 20⁰C, tháng 7 là 35⁰C.Lượng mưa trung bình hàng năm 163mm.

 Bagdad có diện tích 734 km² với 7,1 triệu người (ước tính năm 2009); ngôn ngữ: tiếng Ảrập, tiếng Cuốc; đơn vị tiền tệ: Dina Iraq.

Mỹ Hạnh