Bứt phá Tam Kỳ

Quang cảnh Thành phố Tam Kỳ. Ảnh: Tamky.quangnam.gov.vn

Trong không khí hồ hởi của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP. Tam Kỳ vừa đón nhận Huân chương Độc lập hạng Ba của Chủ tịch nước và Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Thành phố là đô thị loại 2, ông Nguyễn Anh Tài, một doanh nhân-người con của đất Tam Kỳ, Quảng Nam hiện đang sống tại TPHCM luôn dõi theo nhịp sống của mảnh đất quê hương đã bày tỏ cảm nghĩ của mình trong niềm vui chung ấy…

… Về TP. Tam Kỳ trong những ngày này, lòng người ai cũng hồ hởi vui mừng. Mừng cho một thị xã Tam Kỳ trước kia nghèo nàn chỉ có vài con đường chính nội thị còn lại rặt là đồng lúa, rừng cây phi lao, nhà làm việc công sở đa phần cấp bốn.

Sau gần 20 năm, kể từ ngày 1/1/1997, khi tỉnh Quảng Nam được tái lập, Tam Kỳ trở lại là tỉnh lỵ của Quảng Nam và Tam Kỳ bây giờ đã là thành phố được công nhận đô thị loại 2 vào ngày 5/2/2016; được Tổ chức Định cư con người LHQ khu vực châu Á (UN Habitat châu Á) trao giải thưởng “ Phong cảnh thành phố châu Á năm 2015”. 

Từ một thị xã với nguồn thu vỏn vẹn gần 20 tỷ đồng lúc chia tách tỉnh đến một thành phố với mức thu ước đạt 1.100 tỷ đồng năm 2016 đã gợi nhớ lại cả chặng đường phát triển bứt tốc, đúng hướng nhưng không ồn ào của một tỉnh nghèo, một thị xã nghèo đã “phá vòng vây đói nghèo” để phát triển như ngày hôm nay.

Lễ kỷ niệm 110 năm phủ lỵ Tam Kỳ, đón nhận Huân chương Độc lập hạng Ba và đón nhận Quyết định công nhận là đô thị loại 2 của Thủ tướng Chính phủ. Ảnh VGP/Quang Hiếu

Ngày Quảng Nam tách khỏi Đà Nẵng, điều lo lắng nhất của lãnh đạo tỉnh là nguồn thu chủ yếu từ nông nghiệp, trong khi nông nghiệp không có lợi thế vì vùng đất này cằn cỗi, bão lũ thường xuất hiện khốc liệt vào mùa mưa. Đây là vùng đất mà ca dao xưa có câu “Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm”, vùng đất từng hứng chịu bom đạn trong chiến tranh, kinh tế kiệt quệ...

Những năm đầu thập kỷ 90 thế kỷ trước, ngoài những cánh đồng bà con nông dân canh tác, nguồn thu từ du lịch không đáng kể dù có Hội An và Thánh địa Mỹ Sơn vì khách nước ngoài chưa đến nhiều nên tổng thu của Quảng Nam lúc ấy chưa đầy 120 tỷ đồng, điều kiện cơ sở vật chất cho khu hành chính làm việc của tỉnh ở thị xã Tam Kỳ còn vô cùng khó khăn. Cả khu hành chính lúc ấy đa phần nhà cấp 4, chỉ có một con đường nối vào từ đường chính Phan Chu Trinh. Những cán bộ nhận nhiệm vụ lúc ấy là cả một sự hy sinh nhưng với những quyết tâm lớn của những con người Quảng Nam kiên cường, quyết không cam chịu đói nghèo.

Rồi “liệu cơm gắp mắm” để thúc đẩy kinh tế và “chắt chiu từng đồng vốn đầu tư”, tận dụng Điện Bàn nằm sát nách Đà Nẵng, có sân bay có cảng biển (lúc ấy chưa có sân bay Chu Lai ), tỉnh thành lập KCN Điện Nam- Điện Ngọc. Nhưng làm thế nào để thu hút đầu tư, khi Quảng Nam chưa được nhiều nhà đầu tư biết đến là vấn đề lớn được đặt ra.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khi đó là Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam (nhiệm kỳ 2001-2006) đã đích thân mời gọi một doanh nghiệp lớn - Gạch Đồng Tâm Long An - đến đầu tư để thu hút các nhà đầu tư khác.

Đồng Tâm Long An xây dựng nhà máy tại Điện Nam-Điện Ngọc đã có sức hút nhiều doanh nghiệp khác đến đầu tư, góp phần cho KCN này nhanh chóng được lấp đầy, giải quyết công ăn việc làm cho lao động khu vực bắc Quảng Nam. Cùng lúc ấy, Tam Kỳ đẩy mạnh xây dựng hạ tầng giao thông, hạ tầng các khu vực hành chính để giữ vai trò tỉnh lỵ và dịch vụ tài chính cho toàn tỉnh.

Thế rồi cứ mỗi mùa xuân về, bộ mặt của Tam Kỳ lại đổi thay theo sự phát triển vượt bậc của tỉnh nhà.

Từ thành công bước đầu của KCN Điện Nam-Điện Ngọc ở phía bắc Quảng Nam, năm 2002, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Xuân Phúc cho xúc tiến việc nghiên cứu thành lập khu kinh tế mở Chu Lai (phía nam Quảng Nam).

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam đã kiên trì thuyết phục Bộ Chính trị thông qua chủ trương thành lập khu kinh tế mở (KKT) Chu Lai với những điều kiện chưa có tiền lệ về KKT mở ở nước ta.

Ngày 25/7/2003, Quyết định số 108/2003/QĐ-TTg ngày 5/6/2003 của Thủ tướng Chính phủ về thành lập KKT mở Chu Lai được công bố, một tháng sau, dự án Nhà máy sản xuất ô tô Trường Hải (THACO) tại Quảng Nam được khởi công trong niềm vui của nhân dân Quảng Nam và người dân huyện Núi Thành.

Không dừng lại ở đó, ngày 24/4/2016, THACO tiếp tục khởi công xây dựng dự án mở rộng KCN cơ khí Chu Lai, một dự án lớn phục vụ cho sản xuất ô tô đi vào chiều sâu. Theo kế hoạch, dự án sẽ vận hành vào năm 2018, bao gồm nhà máy xe con mới có công suất 100.000 xe/năm, nhà máy xe tải mới có công suất trên 100.000 xe/năm, nhà máy xe buýt có công suất 5.000 xe/năm và xe mini buýt 12-16 chỗ 10.000 xe/năm…

Có thể thấy trong những năm qua, Quảng Nam đã phát triển thực chất mà không ồn ào, không phô trương, cũng như TP. Tam Kỳ không phồn hoa đô hội nhưng là một thành phố xanh, yên bình trong cái nắng chói chang của đất trời miền Trung.

Từ một tỉnh không có lợi thế nhiều, Quảng Nam đã trở thành điểm đến của các nhà đầu tư lớn, không chỉ công nghiệp mà mới đây một dự án du lịch 4 tỷ USD tại Nam Hội An đã được khởi công. Từ một tỉnh chỉ với 120 tỷ đồng ngày tách tỉnh, nay đã thu trên 16.000 tỷ đồng. Sang năm 2017, Quảng Nam sẽ là tỉnh không những tự cấp ngân sách mà còn có thể điều tiết về ngân sách Trung ương.

Một góc KCN Điện Nam-Điện Ngọc. Ảnh: Báo Quảng Nam

Thành tựu hôm nay của Quảng Nam, của Tam Kỳ  là kết quả của sự tự tin, kiên trì, nỗ lực và tinh thần nắm bắt đổi mới trong phát triển kinh tế-xã hội. Tam Kỳ phát triển không tách rời sự phát triển chung của Quảng Nam mà luôn vững bước song hành.

Nhưng với tinh thần “hãy trở về thực tế”, tối 24/8, trong niềm vui chung của nhân dân Tam Kỳ, người đứng đầu Chính phủ nhắc nhở: Thành phố phải tiếp tục chăm lo tốt hơn nữa đời sống cho người dân, phải làm cho con em của tất cả chúng ta được đến trường, được có việc làm. Đồng thời tiếp tục đưa Tam Kỳ phát triển vượt bậc hơn nữa cùng với sự phát triển chung của Quảng Nam cũng như cả nước trong những năm sắp tới.

Nguyễn Anh Tài