Các giải pháp giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội

Thực hiện mục tiêu Đại hội lần thứ XVI Đảng bộ tỉnh về công tác giảm nghèo, Nghệ An đã tập trung thực hiện đồng bộ có hiệu quả. Tỉnh có chương trình, kế hoạch, ban hành nhiều cơ chế chính sách và các biện pháp tổ chức thực hiện, huy động được sức mạnh tổng hợp của xã hội vào xóa đói giảm nghèo, nhờ vậy đã hạ tỷ lệ hộ nghèo từ đầu nhiệm kỳ từ 27,14% xuống 12% cuối nhiệm kỳ, góp phần nâng cao đời sống nhân dân, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Học thực hành hàn công nghệ cao tại Trường Trung cấp nghề kinh tế - công nghiệp - thủ công nghiệp Nghệ An. (Ảnh: Đình Nhật)

Tuy đạt được kết quả đó, nhưng tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh còn cao hơn mức bình quân của cả nước (9,5%). Nhìn chung, Nghệ An đang là tỉnh nghèo. Ngoài các nguyên nhân khách quan làm cho tỉnh nghèo như: xa các cực tăng trưởng kinh tế của cả nước, địa hình phức tạp, khí hậu khắc nghiệt, 11 huyện miền núi trên 20 đơn vị hành chính, điểm xuất phát đang thấp... thì còn có nguyên nhân chủ quan đó là: Nhận thức về xóa đói giảm nghèo, làm giàu của các cấp, các ngành, một bộ phận dân cư còn hạn chế, an phận thủ thường cam chịu khổ, không chịu khó để vươn lên thoát nghèo, chất lượng nguồn lao động thấp, trình độ kỹ năng sản xuất hạn chế, tổ chức chỉ đạo thực hiện chưa quyết liệt.

Mục tiêu Đại hội lần thứ XVII của Đảng bộ tỉnh: Đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội góp phần đưa Nghệ An trở thành tỉnh khá của cả nước. Để thực hiện được mục tiêu đó, trong thời gian tới chúng ta cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:

Thứ nhất, tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về xóa đói giảm nghèo, làm cho mọi người hiểu rõ mục đích ý nghĩa nội dung các chính sách của Đảng và Nhà nước về xóa đói giảm nghèo.
Tuyên truyền khơi dậy lòng tự hào của người dân xứ Nghệ, xác định công tác xóa đói giảm nghèo phải trở thành phong trào cách mạng, mang tính xã hội hóa cao, huy động được sức mạnh tổng hợp xã hội để đạt được kết quả.

Thứ hai, tiếp tục đẩy mạnh chương trình phát triển nguồn nhân lực, nhất là đào tạo nghề, khuyến nông - lâm - công - ngư, hướng dẫn cách làm ăn cho người dân theo hướng sản xuất hàng hóa. Hiền tài và chất lượng nguồn lao động là nguyên khí Quốc gia là yếu tố hàng đầu quyết định đến sự tồn tại và phát triển của mỗi địa phương, quốc gia. Vì vậy, những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn chăm lo giáo dục đào tạo để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tỉnh đã quan tâm nâng cao chất lượng nguồn lao động, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội.

Để đưa tỉnh thoát khỏi nghèo phải tập trung phát triển nguồn nhân lực trong giai đoạn tới, cụ thể đến năm 2015 phấn đấu có 45% lao động được đào tạo. Đây là nhiệm vụ nặng nề, cấp bách hàng đầu phải thực hiện.

Để thực hiện đạt chỉ tiêu nói trên, cần làm tốt công tác phân luồng đào tạo để thu hút tối đa lao động vào học nghề; phân luồng phù hợp với khả năng của từng loại lao động. Mặt khác, phân luồng nhằm cơ cấu lao động theo sự phát triển của tỉnh. Nâng cao số lao động có trình độ tay nghề cao, bảo đảm phổ cập nghề cho lao động, nhất là lao động thuộc khu vực nông thôn, nông dân. Ngoài ra, phân luồng góp phần nâng cao trình độ người lao động hiện nay và định hướng đúng cho số lao động mới được bổ sung vào nguồn. Hiện nay, bình quân hàng năm còn 18.000 học sinh tốt nghiệp THCS không thi đậu lên THPT và 35.000 học sinh tốt nghiệp THPT nhưng không thi đỗ Đại học hoặc Cao đẳng. Số này cần tuyên truyền để thu hút vào học nghề.

Quan tâm nâng cao chất lượng dạy nghề, quy hoạch phát triển có hệ thống mạng lưới cơ sở dạy nghề phù hợp với xu hướng phát triển của tỉnh. Khuyến khích xã hội hóa dạy nghề đảm bảo đào tạo nghề để nâng quy mô dạy nghề từ 50.000 lượt lao động/năm hiện nay lên 70.000 lượt người/năm.

Tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách đào tạo nghề theo hướng xã hội hóa, khuyến khích phát triển cơ sở dạy nghề ngoài công lập, khuyến khích người học người dạy, cơ sở dạy nghề, gắn đào tạo với giải quyết việc làm; thay đổi cơ chế giao chỉ tiêu, kinh phí theo hướng đấu thầu đào tạo nghề.

Thứ ba, tiếp tục bổ sung và mạnh dạn đổi mới cơ chế chính sách nhằm giải phóng sức sản xuất, mở mang các loại hình doanh nghiệp, khu công nghiệp, làng nghề, trang trại, hộ gia đình kinh tế để thu hút lao động có việc làm. Ngoài các chính sách ưu đãi của tỉnh đang áp dụng như ưu đãi sử dụng đất, đền bù giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng, tính nộp thuế. Thời gian tới tỉnh cần hoàn thiện và ban hành loại cơ chế khuyến khích doanh nghiệp thu hút lao động Nghệ An, như: Doanh nghiệp nào tuyển dụng hoặc đưa lao động đi xuất khẩu lao động được 500 người sẽ được UBND tỉnh tặng bằng khen và 20 triệu đồng tiền thưởng; hoặc doanh nghiệp nào đầu tư sản xuất kinh doanh mới vào 42 xã nghèo có tỷ lệ hộ nghèo trên 30% của tỉnh được ưu tiên vay 500 triệu đồng từ nguồn giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo của tỉnh; bổ sung hoàn thiện cơ chế khuyến khích bản thân người lao động tự tạo việc làm thông qua các chính sách cho vay vốn ưu đãi giải quyết việc làm; Hỗ trợ kinh phí đảm bảo được học nghề, định hướng đi xuất khẩu lao động.

Bằng các chính sách trên sẽ tạo ra môi trường thông thoáng để giải quyết việc làm. Theo dự kiến số chỗ làm việc mới được tạo ra hàng năm đạt 45.000 chỗ/năm (bình quân 1.000 doanh nghiệp mới thành lập/năm sẽ thu hút 15.000 chỗ làm việc; 10.000 lao động đi làm việc ngoài tỉnh; 10.000 người đi xuất khẩu lao động; 10.000 chỗ làm việc tại chỗ) với hướng đó, thời gian tới sẽ tạo ra được nhiều chỗ làm việc cho lao động, đảm bảo mục tiêu Đại hội đề ra.

Thứ tư thực hiện có hiệu quả chương trình xóa đói giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội. Tiếp tục phát huy kết quả đạt được trong xóa đói giảm nghèo, thời gian tới tập trung đủ nguồn vốn cho hộ nghèo vay, thực hiện tốt các chính sách bảo hiểm y tế cho người nghèo, xóa nhà đột nát, giảm học phí cho con hộ nghèo.

Phấn đấu giảm được 2% số hộ nghèo hàng năm và đến năm 2015 có tỷ lệ hộ nghèo bằng mức bình quân chung cả nước và có 20% số xã trong cả tỉnh đạt tiêu chuẩn nông thôn mới theo tiêu chí tại Quyết định 491 /QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ. Nghệ An - quê hương có truyền thống cách mạng, có số đối tượng có công và bảo trợ xã hội tương đối lớn, với hơn 88.000 đối tượng có công, 86.000 đối tượng bảo trợ xã hội già cả, trẻ em mồ côi yếu thế, 2 vạn người hưởng chế độ chất độc da cam đang hưởng trợ cấp thường xuyên, với số tiền chi trả 1200 tỷ đồng/năm; 412.000 người tham gia hoạt động kháng chiến được Nhà nước tặng Huân, Huy chương. Thực hiện tốt chính sách có công và bảo trợ xã hội vừa là đạo lý, trách nhiệm uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa, mang tính nhân văn sâu sắc của chế độ. Thực hiện tốt sẽ góp phần yên dân, ổn định chính trị xã hội, xóa đói giảm nghèo bền vững và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Muốn thực hiện được cần phải công khai hóa chế độ chính sách cho dân biết, dân kiểm tra, dân giám sát, tăng cường quản lý nhà nước, bảo đảm công bằng, chính xác trong việc xác nhận đối tượng và thực hiện chính sách. Quan tâm phong trào Đền ơn đáp nghĩa đến với các đối tượng có công, bảo trợ xã hội yếu thế, xã hội hóa phong trào chăm lo cuộc sống vật chất, tinh thần của các đối tượng, phấn đấu 100% đối tượng có công có cuộc sống cao hơn hoặc bằng mức trung bình cuộc sống của dân cư và tinh thần của đối tượng bảo trợ xã hội được nâng lên để tái hòa nhập cộng đồng. Xã hội cùng cộng đồng trách nhiệm, đoàn kết, từ đó góp phần đảm bảo ổn định tình hình chính trị - xã hội.

Xóa đói giảm nghèo trở thành nhiệm vụ chính trị cấp thiết, đòi hỏi chúng ta phải có thái độ nghiêm túc thực hiện quyết liệt, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các cấp, các ngành. Mỗi đảng viên nhận giúp đỡ một hộ thoát nghèo, mỗi cơ quan, doanh nghiệp giúp một xã, một huyện thoát nghèo. Thực hiện tốt an sinh xã hội chắc chắn sẽ góp phần để Nghệ An xóa đói giảm nghèo bền vững, vươn lên thành tỉnh khá của miền Bắc như Bác Hồ kính yêu hằng mong muốn.

Bùi Nguyên Lân - Giám đốc Sở Lao động TB và XH Nghệ An
Nguồn: Báo Nghệ An 26/11/2010